In de praktijk: Zorgorganisaties en rookvrije zorg
Een rookvrije zorg voor alle patiënten, cliënten én medewerkers van Nederland in 2030; dat is het doel van het Nationaal Preventie Akkoord. VGN ondertekende daartoe, samen met 27 koepel- en beroepsorganisaties uit de zorg de intentieverklaring ‘Maak de zorg rookvrij’. Hiermee komt de beweging naar rookvrije zorg nog meer op gang. Voor veel organisaties is er nog een flinke weg te gaan om rookvrij te worden. Waar begin je? Hoe pakken zorgorganisaties het aan? VGN verzamelt praktijkvoorbeelden.
Dit artikel wordt op regelmatige basis aangevuld met nieuwe voorbeelden. Heeft u zelf een mooi voorbeeld? Neem contact met ons op via communicatie@vgn.nl.
Trajectum en ZINN
Steeds meer organisaties binnen de gehandicapten- en ouderenzorg zetten serieuze stappen om tegen 2030 volledig rookvrij te zijn. Hoewel de aanpak per organisatie varieert, is er een duidelijke gemeenschappelijke factor: de medewerker vormt het vertrekpunt. Twee bestuurders uit deze sectoren delen hun inzichten en leggen uit waarom deze keuze essentieel is voor het succes van hun rookvrije beleid. Lees hier verder.
Elver
Het was eind 2021 toen zorgorganisatie Elver zich actief boog over het onderwerp rookvrije zorg, aangestoken door de trend dat steeds meer organisaties rookvrij werden. Ook in de zorg. De gekozen aanpak: ‘Geen bureaucratisering, gewoon doen’. Lees het volledige artikel hier.
Ipse de Bruggen
De afgelopen jaren stak Ipse de Bruggen veel tijd en energie in het rookvrij worden als organisatie. Een aanpak vanuit een multidisciplinaire klankbordgroep werkte hierbij goed. ‘Uit gesprekken met de cliëntenraad bleek hoe groot de impact van rokende begeleiders op het rookgedrag van cliënten is. Daar schrok ik van.’ Lees het volledige artikel hier.
Zozijn
Voor de gezondheid van rokers en niet-rokers, wil Zozijn toe naar een cultuur waar niet-roken de norm is. En de organisatie wil rookvrij zijn per 1 juli 2025. Maar de toon maakt de muziek: als je tegen mensen zegt dat ze iets móéten, of als mensen dat zo ervaren, roept dat veel weerstand op. Daarom organiseerde de projectgroep breed draagvlak. Niet top-down, maar op basis van een nieuw organogram, waarin de teams centraal stonden. Hoe? Dat lees je hier.
's Heeren Loo (de Veensche Kas)
Leerbedrijf de Veensche Kas is een van de locaties van ‘s Heeren Loo die volledig rookvrij is. Het initiatief hiervoor kwam van bewoner Renate Severs, nadat ze zelf gestopt was met roken. Er kwamen rookvrij-borden, met de postbezorger werd afgesproken dat ook hij niet meer op het terrein zou roken en het rokershoekje werd ontmanteld. Een tip? ‘Betrek rokers actief bij de besluitvorming, dan krijg je echt draagvlak.’ Lees het volledige artikel hier.
's Heeren Loo (de Ring)
Bij de Ring in Nieuwdorp (Zeeland) wonen acht mensen met moeilijk verstaanbaar gedrag en verslavingsproblematiek in de wijk. Er werd flink gerookt en geblowd, waardoor de nachtdienst daar in de rook- en wietdampen sliep. Toen er een nieuw rookbeleid werd ingevoerd, besteedden de manager en de staf veel aandacht aan voorbereiding. Ook gaven ze veel duidelijkheid over regels, die ook worden gehandhaafd. Nu is de Ring een van de locaties van 's Heeren Loo waar het rookvrij beleid succesvol is ingevoerd. Lees het volledige artikel hier.
WilgaerdenLeekerweideGroep
Van de dertig rookplekken op het hoofdterrein van de WilgaerdenLeekerweideGroep in Wognum, Noord-Holland, zijn er nu nog maar twee over. Het samen roken, óók met cliënten dooft uit. In 2025 wil de organisatie rookvrij zijn voor alle medewerkers. 'Zij hebben een essentiële rol in het bereiken van cliënten en bewoners.' Lees het volledige artikel hier.
Cosis
Zorgorganisatie Cosis startte drie jaar geleden met het thema rookvrij. Ondertussen zijn er successen. Zo is een groot deel van het terrein van een van de kinderdagverblijven van Cosis rookvrij. Net als een jeugd trainingscentrum in Groningen dat zelf het initiatief nam om rookvrij te worden voor cliënten, medewerkers en bezoekers. Maar de weg is lang en het blijft puzzelen. Lees het volledige artikel hier.
Ouderenzorg
Ook in de ouderenzorg wordt gewerkt aan de beweging naar rookvrije zorg. De hier geleerde lessen, zijn ook in de gehandicaptenzorg toepasbaar.
Zo is per 1 januari 2022 bijvoorbeeld zorgorganisaties IJsselheem en Hanzeheerd volledig rookvrij. Daar werd Ruby Diender, verzorgende IG, het gezicht van het rookvrij maken van deze organisaties met locaties in Zwolle, Kampen, Zwartewaterland en op de Veluwe. In haar wekelijkse vlogs inspireerde ze haar collega’s met haar eigen stoppen-met-roken poging. Lees hier meer.
Ouderenzorgaanbieder Zinzia is ook sinds 2022 rookvrij. De organisatie bereikte dat door te focussen op het positieve én door een pragmatische aanpak. Bestuurssecretaris Linda Myszk: ‘Eigenlijk elk probleem is op te lossen’. Lees hier meer.
Ook in 2022 startte zorgorganisatie Archipel met de rookvrijbeweging. De organisatie benadrukt richting medewerkers, bewoners en naasten dat het niet gaat om een rookverbod, maar dat de wetgeving restricties oplegt waar er wel en niet gerookt mag worden. Bovendien hebben medewerkers recht op een rookvrije werkplek. Meer over de aanpak van Archipel lees je in dit artikel.
De ouderenzorgorganisatie WelThuis begon in al 2020 met het rookvrij maken van haar locaties, met als eerste locatie de Boomgaerd (Zoetermeer) in 2020. Locatiemanager van de Boomgaerd Laurence Mannot-Hamelink stond aan het begin van de overgang naar een rookvrije locatie: ‘Het is eigenlijk vrij eenvoudig gegaan.’ Lees hier meer.