Werk voor iedereen: een kwestie van leiderschap en durf

Passend werk bij bedrijven: een andere manier van denken

De workshop werd geopend door Frank van der Linden (bestuurder Cello) en Lennart Booij (dagvoorzitter congres). Zij verbonden het thema met de bredere Visie 2030 en benadrukten dat passend werk bij bedrijven niet alleen kansen biedt voor mensen met een beperking, maar ook voor werkgevers en zorgorganisaties zelf. Het vraagt echter om anders denken en anders doen.

Wat is ervoor nodig?

Prof. Harry Hummels (Maastricht University) gaf inzicht in wat passend werk vraagt van zorgorganisaties en bedrijven. Hij benadrukte dat inclusie geen liefdadigheid is, maar een kwestie van waarden en wederzijds belang. “We moeten niet alleen kijken naar wat iemand niet kan, maar juist naar wat wél mogelijk is en hoe dat waarde toevoegt aan zowel de werknemer als de werkgever.” Hij verwees naar De Weg van waarden, waarin de focus ligt op duurzame en betekenisvolle werkrelaties. Volgens Hummels is het tijd om de traditionele denkwijze los te laten en te investeren in een cultuur waarin inclusief werk de norm is. Dit vraagt van zorgorganisaties om niet alleen te bemiddelen, maar ook actief samen te werken met bedrijven om passende werkplekken te realiseren.

Hummels benadrukte dat onderzoek van de Arbeidsinspectie onder 665 bedrijven aantoont dat slechts 8% daadwerkelijk openstaat voor mensen met een verstandelijke beperking, en nog minder bedrijven hebben concrete plannen voor inclusie. Hij pleit voor een verandering in de manier waarop zorgorganisaties en bedrijven samenwerken om de toegang tot arbeid voor mensen met een verstandelijke beperking te verbeteren. Dit omvat het bieden van passende opleidingen en begeleiding, zodat deze mensen kunnen doorgroeien naar regulier betaald werk.

Praktijkvoorbeelden en uitdagingen

Arend Vreugdenhil (bestuurder Pameijer) illustreerde hoe dit in de praktijk werkt. Hij deelde het voorbeeld van Bouwmaat, waar al 20 mensen met een dagbestedingsindicatie werkzaam zijn. Tegelijkertijd benoemde hij de grootste uitdagingen:

1. Talentontwikkeling: Er zijn meer werkplekken dan deelnemers. Hoe verleiden, motiveren en scholen we mensen met een beperking zodat zij goed worden voorbereid op passend werk bij een bedrijf?
2. Bedrijven: De meeste successen worden behaald bij bedrijven die hun processen goed op orde hebben. Dan is het makkelijker om hierop aan te sluiten. En het is belangrijk om bedrijven hierbij te ontzorgen met als doel om een langdurige samenwerking met elkaar aan te gaan.
3. Financiën: Inclusief werken vraagt om strategische keuzes. Het is niet altijd direct financieel rendabel en dat kan voor bedrijven en zorgorganisaties een drempel zijn. Toch laten succesvolle voorbeelden zien dat investeren in inclusief werk op de lange termijn loont. Dit vraagt om leiderschap: durven investeren en kiezen voor structurele oplossingen in plaats van tijdelijke initiatieven.
4. Emotie: Inclusie raakt ons op een dieper niveau. Wat vroeger onmogelijk leek, is nu realiteit: mensen die eerder geen kansen kregen, draaien nu volwaardig mee in bedrijven. Het zien van deze verandering roept zowel trots als soms weerstand op. Leiderschap betekent ook ruimte geven aan deze emoties en tegelijkertijd de focus houden op de kansen en resultaten die inclusief werk oplevert.

Het werkgeversperspectief

Annette Pasveer (directeur VolkerWessels Inclusief) gaf een krachtig statement af: bedrijven wíllen investeren in inclusief werk. Maar wat hebben zij nodig van zorgorganisaties om dit mogelijk te maken? De kern: een betrouwbare samenwerking, ontzorgen en een soepele aansluiting op de bedrijfspraktijk.

Pasveer benadrukte dat het werk waardevol moet zijn voor zowel de werknemer als het bedrijf. Ze deelde een inspirerend voorbeeld van een data engineer bij VolkerWessels die zijn werk als betekenisvol ervaart en onderdeel is van het team. Dit illustreert hoe belangrijk het is dat werknemers zich echt onderdeel voelen van het bedrijf. VolkerWessels heeft samen met Cordaan een pilot opgezet in Amsterdam waarbij passend werk wordt gecreëerd voor mensen met een beperking. Een voorwaarde hierbij is dat er altijd veilig wordt gewerkt. Intussen hebben de deelnemers met een opleidingstraject op maat met succes hun VCA-diploma behaald, wat hen in staat stelt veilig op bouwplaatsen te werken. Denken in mogelijkheden werkt. Dit project toont aan dat met de juiste begeleiding en opleiding, mensen met een beperking waardevolle bijdragen kunnen leveren aan bedrijven.

Dialoog in de zaal: wat houdt ons nog tegen?

Tijdens het interactieve deel van de workshop werd de vraag gesteld: Wie is hier nog niet mee bezig? En waarom niet? De dialoog in de zaal bracht verschillende perspectieven naar voren.

Een HR-manager deelde hoe hun bedrijf experimenteert met flexibele takenpakketten, zodat werk beter aansluit bij de mogelijkheden van mensen met een beperking. Een beleidsadviseur wees op de noodzaak van betere samenwerking tussen gemeenten en werkgevers om regelingen toegankelijker te maken.

Daarnaast werden belemmeringen benoemd, zoals:

• De angst voor een te grote administratieve last voor werkgevers.
• De uitdaging om de juiste kandidaten te vinden en te motiveren.
• De vrees bij zorgorganisaties om ‘de beste deelnemers’ te verliezen aan bedrijven.

Toch overheerste het besef dat de kansen groter zijn dan de obstakels. Een werkgever verwoordde het treffend: “Als we blijven denken in beperkingen, gebeurt er niets. Als we denken in mogelijkheden, kunnen we écht verschil maken.”

Oproep tot actie

De workshop werd afgesloten met een heldere oproep: Durf leiderschap te tonen! Werk voor iedereen is niet alleen een wens, maar een haalbare realiteit – als we samenwerken. Deelnemers werden uitgenodigd om de intentieverklaring te ondertekenen en in de netwerkcentrale verder te praten.

Wil jij ook bijdragen aan een inclusieve arbeidsmarkt? Sluit je aan en maak het verschil!