Versterking van de verbinding tussen onderwijs en zorg: Zorgbranches slaan handen ineen in reactie op evaluatie passend onderwijs en leerplichtwet

Beleidsnota Evaluatie passend onderwijs en toekomstagenda
Passend onderwijs is in 2014 ingevoerd. Met het passend onderwijs heeft drie pijlers. Ten eerste de zorgplicht voor scholen. Ten tweede het schoolondersteuningsprofiel, waarin schoollocaties moeten aangeven welke ondersteuning zij kunnen bieden. Ten derde werden nieuwe, regionale samenwerkingsverbanden ingericht. Het samenwerkingsverband moet overleg voeren met de gemeente(n) om de ondersteuning af te stemmen op de (jeugd)zorg.  De wet liet veel ruimte voor schoolbesturen en hun samenwerkingsverbanden om passend onderwijs naar regionale kenmerken en eigen visie te organiseren. De vrijheid was ook bedoeld om ruimte te creëren voor meer maatwerk. 

De Tweede Kamer heeft bij de introductie van passend onderwijs om een evaluatie gevraagd. Daarom stuurt Minister Slob deze maand de Beleidsnota Evaluatie passend onderwijs en toekomstagenda naar de Kamer. In de voorbereiding op deze Beleidsnota hebben de gezamenlijke zorg- en jeugdhulpbranches het initiatief genomen tien punten te bespreken met het ministerie van OCW. Wij hopen dat dit bijdraagt aan de versterking van verbinding tussen onderwijs en zorg in de Beleidsnota. Om vervolgens natuurlijk zijn uitwerking te krijgen in de praktijk voor de kinderen die juist die goede verbinding nodig hebben. In de bijlage bij dit artikel vindt u de uitgebreide beschrijving van deze tien punten. Hieronder leest u ze alvast in het kort:

1. Wij roepen toch wel op tot het lef om nu stelsel overstijgende stappen te zetten
2. Wij missen in de Beleidsnota een ambitie. Durf uit te spreken dat  we met elkaar toewerken naar inclusief onderwijs in Nederland in 2030!
3. De kracht van preventie ontbreekt
4. Het is belangrijk dat in de ondersteuning vanuit school en vanuit zorg op elkaar aan sluit
5. Initiatieven waar zorg- en onderwijsprofessionals in zorgklassen of ontwikkelgroepen samen werken 
6. Graag denken wij mee over het komen tot die landelijke norm voor basisondersteuning
7. De wachttijden in de zorg
8. Behoefte is er aan kaders voor hoogte en inhoud van toelaatbaarheidsverklaringen
9. Ga van leerplicht naar leerrecht. Ieder kind heeft recht op onderwijs.
10. Zorg- en jeugdhulppartijen willen een structureel aandeel bieden in de opleidingen van leraren

Consultatie wijziging Leerplichtwet 1969
De ministers Slob en De Jonge kondigden in de onderwijs-zorgbrief van november 2018 al aan dat zij de leerplichtwet willen gaan aanpassen. Het voorstel voor aanpassing van de Leerplichtwet 1969 ligt er nu. Tot 1 oktober was er de gelegenheid te reageren. Het wetsvoorstel moet er voor zorgen dat zo veel mogelijk kinderen en jongeren onderwijs kunnen volgen. Dit sluit aan bij de beweging  ‘van leerplicht naar leerrecht’. De bedoeling van het wetsvoorstel is dat, bij een beslissing tot vrijstelling van de leerplicht, beter wordt gekeken naar wat het beste aansluit bij het kind of de jongere. In het wetsvoorstel wordt voorgesteld dat bij de beoordeling of een kind of jongere lichamelijk of psychisch geschikt is om onderwijs te volgen, ook een advies vanuit een onderwijskundige benaderingswijze wordt betrokken. Ook wordt voorgesteld om de duur van de vrijstelling aan te passen.

Ook hier heeft de VGN samen met collega brancheorganisaties gereageerd. In de bijlage bij dit artikel vindt u ook deze reactie. Dit keer in zes punten. In het kort gaat het om het volgende:

1. Het voorstel gaat over vrijstellingen op lichamelijke of psychische gronden. Voeg daar ook (licht) verstandelijke beperkingen aan toe.
2. Maak duidelijk wat bedoeld wordt met onderwijskundig advies: is dat de ontwikkelingen in en mogelijkheden van het onderwijs of ook de leer- en ontwikkelingsmogelijkheden van kinderen?
3. In het voorstel is de rol gedragswetenschappers niet meegenomen.
4. Betrek bij de beoordeling ook de al bij het kind betrokken zorgprofessionals .
5. De ambitie om zo min mogelijk vrijstellingen af te geven wordt gemist.
6. Bij het bepalen van de duur van de vrijstelling is maatwerk nodig.

Hoe gaat het verder?
Eind oktober stuurt minister Slob de Beleidsnota passend onderwijs en toekomstagenda naar de Kamer. In de zelfde periode zal als het goed is ook de derde onderwijs-zorg brief van de ministers Slob en De Jonge naar de kamer gestuurd worden. Op 16 november gaat de Kamer met beide ministers hierover in debat. 
Er zijn in het totaal veertig reacties op de consultatie van de Leerplichtwet ingediend. Beoordeeld zal worden of en op welke manier het wetsvoorstel wordt aangepast. Dan zal het wetsvoorstel voorgelegd worden aan de Tweede Kamer. Het is nog niet bekend wanneer dit zal gebeuren.

Vanzelfsprekend informeert de VGN u over het vervolg!