SCP: Ondersteun bijstandsgerechtigden die niet betaald kunnen werken
De Participatiewet richt zich voornamelijk op het begeleiden van mensen naar betaald werk. Maar voor een aanzienlijke groep bijstandsgerechtigden is betaald werk (nog) niet haalbaar, vaak vanwege gezondheidsproblemen of een beperking. Het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) heeft in hun recente kwalitatieve studie “Vertrouwen in de bijstand” onderzocht hoe deze groep beter ondersteund kan worden. Met dit onderzoek wil het SCP bijdragen aan het debat over een fundamentele herziening van de Participatiewet.
Huidige Focus van de Participatiewet
De Participatiewet is primair gericht op het bevorderen van uitstroom naar betaald werk. Dit betekent dat de meeste ondersteuning en middelen worden ingezet om mensen te helpen een betaalde baan te vinden. Voor mensen die (nog) niet kunnen werken, is deze benadering echter niet altijd passend.
Maatschappelijke Participatie als Alternatief
Voor bijstandsgerechtigden die (nog) niet betaald kunnen werken, is maatschappelijke participatie een waardevol alternatief. Dit kan in de vorm van vrijwilligerswerk, mantelzorg of andere vormen van onbetaalde arbeid. Deze activiteiten bieden niet alleen een zinvolle dagbesteding, maar helpen ook om sociale uitsluiting te voorkomen en de kwaliteit van leven te verbeteren.
Ontwikkelstap of Einddoel
Maatschappelijke participatie kan voor sommigen een ontwikkelstap zijn richting betaald werk. Voor anderen, voor wie uitstroom naar betaald werk niet realistisch is, kan het een einddoel op zich zijn. Het is belangrijk dat deze vormen van participatie erkend en ondersteund worden, zodat bijstandsgerechtigden zich nuttig en gewaardeerd voelen.
Advies van het SCP
In de kwalitatieve studie “vertrouwen in de bijstand” benadrukt het SCP de noodzaak van een bredere benadering binnen de Participatiewet, waarbij ook onbetaalde vormen van maatschappelijke participatie worden ondersteund. En adviseert gemeenten om hun ondersteuning uit te breiden om ook deze vormen van maatschappelijke participatie mogelijk te maken. En zo bij te dragen aan een inclusievere samenleving waarin iedereen, ongeacht hun arbeidsvermogen, een waardevolle rol kan spelen.
