Lab 2030 Kansen creëren in de buurt: groot denken en klein doen
Denk groot en doe klein. Op die manier help je elkaar op een prachtige manier. Dat was de boodschap van Lab 2030: Kansen creëren in de buurt, een bijeenkomst die de VGN in theater Aan de Slinger in Houten organiseerde op 21 juni. De aanwezigen spraken met elkaar over het ontwikkelen van sociale netwerken en verbindingen in de buurt aan de hand van drie mooie praktijkvoorbeelden. Hoe zorg je ervoor dat de buurt en cliënten elkaar zien, kennen en zelfs versterken?
De aftermovie is gemaakt door het Multimediateam van Pluryn
Weg met de saaie zondagen
‘Wat is de laatste activiteit die je zelf hebt meegemaakt in de buurt?’ Die vraag stelde voorzitter Julianne Meijers, bestuurder van Bartiméus, aan alle Lab-deelnemers die zich hadden verzameld in de theaterzaal. Een mooi voorbeeld dat naar voren kwam was de succesvolle ‘weg met de saaie zondagen’ voor ouderen en mensen die eenzaam zijn, door koffie-uurtjes in het buurthuis te organiseren. Het toonde maar weer aan dat verbindingen in de buurt ontzettend belangrijk zijn in de strijd tegen eenzaamheid.
Het vergroten van de zichtbaarheid
‘De urgentie is groot’, benadrukte Meijers. ‘We zien steeds meer uitsluiting in onze maatschappij. We willen de zichtbaarheid van mensen met een beperking vergroten en een samenleving creëren waarin iedereen een betekenisvol leven kan leiden. Sociale netwerken in de buurt, zijn daar heel belangrijk in.’ Hoe zorg je ervoor dat de buurt en cliënten elkaar zien, kennen en zelfs versterken? Tijdens de inspiratiebijeenkomst konden deelnemers ervaringen uitwisselen en elkaar inspireren om groot te denken en klein te doen.
'We eten samen, doen activiteiten en helpen elkaar'
Drie inspirerende praktijkvoorbeelden werden gedeeld met de aanwezigen. Kees van Hees kwam als eerste het podium op, om te vertellen over Buurtcirkels in Maassluis, samen met vrijwilliger Sjaak Sprong. Van Hees is inmiddels acht jaar aangesloten bij een Buurtcirkel. Sprong is er sinds vijf jaar vrijwilliger. Een Buurtcirkel is een netwerk van ongeveer tien mensen die dichtbij elkaar in de buurt wonen en die allemaal een hulpvraag hebben. ‘We eten samen, doen activiteiten en helpen elkaar’, vatte Van Hees het principe van de Buurtcirkel samen.
'Eigenlijk zou elke stad een Buurtcirkel moeten hebben'
‘Ik had op mijn vijftigste bijvoorbeeld nog nooit een computer aangeraakt’, vertelde hij. ‘Van een meisje uit de Buurtcirkel kreeg ik computerles. En ik hielp haar op mijn beurt met het aangaan van sociale contacten. Zo steunen we elkaar.’ De deelnemers van Buurtcirkel organiseren ook activiteiten waar buurtgenoten voor worden uitgenodigd, zoals bijvoorbeeld een schildermiddag, om zo verbindingen te creëren en zichtbaarheid en bewustwording voor eenzaamheid onder buurtbewoners. ‘Eigenlijk zou elke stad een Buurtcirkel moeten hebben, want het levert je zoveel op.’
‘We worden gezien. We denken groot, maar doen klein. Dat werkt echt.’
Susan Bueters, coördinerend begeleider van het Elzeneindhuis in Oss vertelde samen met buurman Kees van Vliet over de meerwaarde van sociale contacten tussen de bewoners van het Elzeneindhuis en de buurtbewoners. ‘Het zijn van goede buren is een van onze waardes. Wat kunnen we samen met de buren en ook voor de buren doen?’ Daarom werden de buurtbewoners betrokken bij de verbouwplannen van het Elzeneindhuis. Zij konden meedenken over de plannen. En de bewoners doen zinvol werk in de buurt. Glas en flessendoppen worden bij de buurtgenoten opgehaald, wat uitgegroeid is tot een sociale activiteit. Twee parkeerplaatsen worden schoongehouden, wat altijd weer praatjes oplevert met buurtbewoners. Bewoners van het Elzeneindhuis laten de pony van de kinderboerderij uit in het park. Zij lezen kinderen op de basisschool voor. De muziekgroep van het Elzeneindhuis maakt buiten muziek waar ook buurtbewoners bij kunnen aansluiten, en het lokale koor komt repeteren in het Elzeneindhuis. ‘Al deze activiteiten zijn geen doel op zich, maar het is een middel om in contact te blijven’, zegt Bueters. ‘We worden gezien. We denken groot, maar doen klein. Dat werkt echt.’
De tekst gaat verder onder de afbeelding
'Kinderen in de buurt kijken niet meer raar op van mensen in een rolstoel'
Toen buurman Kees van Vliet eens bij het Elzeneindhuis ging kijken op het moment dat de tuin werd aangelegd, bood hij direct zijn hulp aan. ‘Tuinieren is mijn hobby, en ik ben nooit meer weggegaan. Ik sta nu wekelijks in de tuin van het Elzeneindhuis te werken’, gaf hij aan. ‘Het is een mooie wisselwerking. We helpen elkaar en ik leer omgaan met mensen met een meervoudige beperking. Kinderen in de buurt kijken niet meer raar op van mensen in een rolstoel. Dat is waardevol voor het gevoel om erbij te horen, voor een inclusieve buurt.’
Echte verbinding, zonder afstand
Stijn van de Kreij vertelde de aanwezigen over het Butterfly Effect. Door tiny houses te plaatsen bij zorginstellingen en te verhuren aan vrijwilligers, familieleden, mensen met een zorgvraag en zorgorganisaties, creëren zij verbindingen en bouwen zij aan zorgzame gemeenschappen voor jong en oud. ‘Onze buurtverbinders maken echt verbinding tussen mensen met en mensen zonder een zorgvraag. We verkleinen de afstand en gaan samen aan de slag. Onze vrijwilligers zijn geen gast, maar echt onderdeel van een zorgzame gemeenschap.’
'Kijk naar elkaars talenten en geef elkaar de ruimte’
Uit het panelgesprek dat volgde met Joost Meijs (bestuurder Sovak), Michiel Zeeuw (ervaringsdeskundige LFB), Sarai Zwinnen (adviseur zorginnovatie bij kennisland) en Machteld Koelewijn (directeur werken en begeleiding bij Philadelphia) over het zijn van een leuke buurman of buurvrouw en kansen creëren in de buurt, bleek nogmaals dat samenwerking, wederkerigheid en gewoon doen, belangrijke termen zijn. ‘Ga het gewoon doen. Begin klein. Maak er geen organisatieding van, maar begin met het samenbrengen van mensen. Kijk naar elkaars talenten en geef elkaar de ruimte’, aldus Koelewijn. Van de Kreij besloot de bijeenkomst met een zelfgeschreven lied: ‘All we need to do is easy: share our love. How great that would be…’
Het vervolg
Hoe nu verder? Vanaf 11 juli delen we meer informatie over het vervolgtraject. Met daarbij een oproep zodat je samen met anderen organisaties kunt deelnemen aan dit traject en aan de slag kan met jouw eigen experimenteervraag over kansen creëren in de buurt. De behoefte aan samen experimenteren is groot, zo bleek uit de behoeftepeiling tijdens inspiratiebijeenkomst.
LAB 2030 terugkijken?
LAB 2030 gemist? Geen zorgen, de volledige bijeenkomst is hieronder terug te kijken.