Blijvende buurtinitiatieven na Lab 2030 Kansen creëren in de buurt
Tien teams van VGN-leden deden vorig jaar mee met het project Lab 2030 Kansen creëren in de buurt. Samen werkten zij aan community building en realiseerden mooie projecten waarbij bewoners van zorgorganisaties in contact kwamen met hun buurtbewoners. Wat is er een jaar na dato gebeurd met die initiatieven? Twee zorgorganisaties delen hun vervolgtraject.
Tekst: Ronella Bleijenburg
Lab 2030 levert concrete oplossingen op
De VGN gebruikt het Lab 2030 als een middel om maatschappelijke bewegingen te realiseren op concrete thema's. Het derde Lab 2030 dat vorig jaar werd afgerond stond in het teken van community building: de bewoners van een zorgorganisatie in contact brengen met hun buurtgenoten en andersom, om zo van betekenis te kunnen zijn voor elkaar. Oftewel: kansen creëren in de buurt.
Severinus: houd het klein
Houd het klein en voer het uit. Dat is de geleerde les van team Severinus uit het derde Lab 2030. Deelname resulteerde toen in een koffiemoment met buurtbewoners en een ‘particitaartje’. Hieruit ontstonden mooie, blijvende contacten met buurtgenoten. Die lijn werd in het afgelopen jaar doorgezet, vertelt Yfke Froentjes, strategisch beleidsadviseur. ‘We hebben niet stilgezeten. Er werden door medewerkers van meerdere woningen en dagbestedingen koffieochtenden met buurtbewoners georganiseerd.’
Inspiratiepakketjes
Om de medewerkers hierbij op weg te helpen, maakten de Lab-deelnemers van Severinus inspiratiepakketjes. Hierin zitten tips en ideeën voor begeleiders om in contact te komen met de buurt. Bijvoorbeeld de tip om met een kaartje of een cadeautje langs de buren te gaan of om koffiemomenten te organiseren voor buurtgenoten. ‘We merken dat medewerkers erg enthousiast zijn om contact met de buurt aan te gaan, maar dat ze erg druk zijn en niet altijd de rust hebben om na te denken hoe ze dit kunnen oppakken. Vandaar de inspiratiepakketjes.’ Het wierp zijn vruchten af en ook het Veldhovens magazine besteedde aandacht aan de buurtactiviteiten van Severinus.
De kracht van de gemeenschap
Daarbij stopt het niet. ‘Inclusie en kansen creëren in de buurt, gaan we verder uitwerken binnen onze organisatie. Daarbij is de basis wat we bij Lab 2030 hebben geleerd over Asset Based Community Development’, vertelt Froentjes. ‘Dat is een specifieke manier om aan gemeenschapsontwikkeling te doen, waarbij de focus op de kracht en de inzet van de gemeenschap zelf ligt. We hopen dat dit zich als een olievlek over de organisatie zal verspreiden.’
Een eigen Lab voor De Waerden
Geïnspireerd door het VGN Lab 2030 Kansen creëren in de buurt, is zorgorganisatie De Waerden zelf ook aan de slag gegaan met community building. Zij organiseren hun eigen Lab-traject, vertellen Anke Breg, gedragsdeskundige en Shannon Leloux, projectleider Triple C en community builder. Beiden namen deel aan het VGN-Lab en zijn nu de organisatoren van het Lab binnen De Waerden. Ook dit Lab staat in het teken van kansen creëren in de buurt. ‘Het is onze eerste keer, dus we pakken het iets kleiner aan dan de VGN deed’, zeggen Leloux en Breg. ‘Onder het mom: groot denken en klein doen.’
Hoe pak je kansen aan?
Aan het Lab van De Waerden doen zeven zorgteams mee. ‘Doel is vooral om de teams bewust te maken van het feit dat er heel veel kansen buiten de woongroepen liggen’, vertelt het tweetal. ‘De bewoners van De Waerden kunnen veel voor buurtbewoners betekenen, en andersom. Bijvoorbeeld voor mensen die eenzaam zijn. Iedereen heeft behoefte aan waardevolle contacten. Dat weten we wel, maar hoe pak je dat aan en welke kansen zien we? Het Lab van De Waerden is erop gericht om dat te ontdekken. Iedereen is heel enthousiast om mee te doen, de verwachtingen zijn hoog. Het is medewerker-eigen om direct heel veel te willen: om voor de duizend mijl te gaan, maar het besef dat elke stap een stap is, hoe klein ook, is juist heel belangrijk. Dus het is ook belangrijk om stil te staan bij de vraag hoe we het behapbaar kunnen houden. Groot denken en klein doen.’
Experimenten en leren
Belangrijk onderdeel van zowel het VGN-Lab als het Lab van De Waerden is de design-thinking-methode. De teams bedenken manieren om met de buurt in contact te komen en passen dit direct toe in de praktijk. Coaches en zogenoemde wijze buren ondersteunen de teams bij hun oplossingen. ‘De rol van die experts vonden wij zelf heel belangrijk tijdens het VGN-Lab’, vertelt Leloux. ‘Daarom pakken wij dat op eenzelfde manier aan. We delen best practices met elkaar, we gaan experimenteren, we gaan leren door fouten te maken, en we wisselen onderling informatie uit en versterken elkaar.’
Doe het maar gewoon
Voor Breg en Leloux is het Lab van De Waerden een succes als de zeven deelnemende teams in beweging komen, gaan stoeien met community building en haakjes in de buurt vinden die mensen met elkaar kunnen verbinden. ‘Het begint met enthousiasme en gewoon maar doen’, geven zij aan. Froentjes is het daarmee eens. ‘Je kunt wel heel groots uitpakken, maar uiteindelijk ontstaat het eerste contact door zichtbaar te zijn.’
Meer informatie
Na het derde Lab-traject van de VGN met als thema Kansen creëren in de buurt, volgde het vierde Lab-traject. Dit keer werken geen tien, maar twintig teams aan een nieuw thema: Weg met traditionele dagbesteding. Specifiek gericht op vernieuwende dagbesteding voor mensen met complexe zorg- en begeleidingsvragen. Op 23 januari presenteren de deelnemende teams hun behaalde resultaten en geleerde lessen tijdens het Festival Lab 2030 Weg met traditionele dagbesteding.
Meer informatie over de werkwijze van het Lab.
Tekst Ronella Bleijenburg