Investeren in duurzaamheid: over de energie-audit en de urgentie van de portefeuilleroutekaart

Energie-audit

Eind maart 2021 moeten alle zorgorganisaties hun EED-rapportage ingeleverd hebben bij de RVO als de vertegenwoordiger van het bevoegd gezag. De EED-plicht is een verplichting op organisatieniveau bij >250 medewerkers of bij een omzet >€50 miljoen. Het doel ervan is om bedrijven en instellingen bewust te maken van hun energieverbruik én van de mogelijkheden om energie te besparen en om te verduurzamen. De energie-audit geeft een gedetailleerd overzicht van alle energiestromen binnen de onderneming. Ook geeft de audit inzicht in de mogelijke besparingsmaatregelen en de te verwachten effecten daarvan. In essentie gaat het om de vraag van het bevoegd gezag welk besparingsbeleid u voert. De meeste instellingen hebben reeds een rapportage aangeleverd. Mocht u dat nog niet hebben gedaan, dan adviseren we u om in ieder geval een (mogelijk nog onvolledige) rapportage aan te leveren bij de RVO. Bij een ‘onvolledige rapportage’ komt in ieder geval een gesprek tot stand, maar bij ‘geen rapportage’ kan de RVO u in gebreke stellen en dat is altijd schadelijk.   

Portefeuilleroutekaart op instellingsniveau

Het Klimaatakkoord vraagt van alle grote vastgoedeigenaren om uiterlijk 1 juli 2021 een eigen ‘routekaart duurzaamheid’ (portefeuilleroutekaart) te hebben, waarin het traject naar verduurzaming richting 2030 en 2050 staat beschreven. In de Green Deal Duurzame Zorg wordt dit zelfs van alle zorgorganisaties gevraagd. In de praktijk is het effectief en betekent het dat iedere zorgorganisatie hiermee haar zorgvisie, haar huisvestingsplan (op portefeuille niveau) en haar duurzaamheidsplan op eigen wijze in elkaar vlecht. Door deze aspecten op elkaar af te stemmen, wordt duidelijk dat zorgbeleid, bouwbeleid en duurzaamheidsbeleid in essentie één geheel vormen. Nu zal nog niet iedere instelling hier op dat moment mee klaar zijn, maar als VGN, ActiZ en Nederlandse-GGZ hebben we door het Milieuplatformzorg/Stimular en TNO in het Expertisecentrum Verduurzaming Zorg (EVZ) hiervoor een eenvoudig format laten ontwikkelen (de CO₂ reductietool). Dit ingevulde format kunnen wij als brancheorganisaties meteen gebruiken voor de periodieke monitoring van de resultaten, want we moeten in de loop van de komende jaren als branches de voortgang in verduurzaming periodiek monitoren. Daarvoor willen we het EVZ inschakelen die dan de uitkomsten van de Reductietools kan aggregeren (uiteraard anoniem). We verzoeken u dan ook om deze routekaarten (CO₂-reductietools) naar het Milieuplatformzorg/Stimular te sturen, zodat men daar de sectoranalyse voor ons kan uitvoeren. Uw gegevens worden daarbij uiteraard vertrouwelijk behandeld.

CO₂-reductietool. Hiermee kunt u (samen met de bijbehorende oplegnotitie) voldoen aan de EED-verplichting van de RVO én bouwt u meteen aan uw eigen portefeuilleroutekaart. Het is als het ware: twee in één, op een weinig arbeidsintensieve manier voorziet u in beide verplichtingen. De RVO heeft aangegeven met deze werkwijze voor de zorgsector in te stemmen en hierover zijn door ons afspraken gemaakt met de RVO. Mocht u tegen dit knelpunt aanlopen, dan vernemen we dat graag. Kleinere zorgorganisaties die niet EED-plichtig zijn, moeten ook een portefeuilleroutekaart hebben. Voor deze organisaties is het de beste manier om meteen van diezelfde Reductietool gebruik te maken. Dat heeft meteen als voordeel dat ook deze organisaties met hun CO₂-reductietools kunnen meedoen met de hierboven genoemde monitor.

Informatieplicht

Los van het bovenstaande is er ook nog de informatieplicht. Dat is een verplichting waarin u (bij >25.000 m3 gas of >50.000 kWh) op gebouwniveau alle energiebesparende maatregelen moet doorvoeren die zich binnen 5 jaar terugverdienen. Om dit te vergemakkelijken is de erkende maatregelenlijst (EML) gemaakt. Deze verplichting bestaat al langer en staat los van de CO₂-reductie en routekaarten. Echter ook hier is een voordeel: in de reductietool worden deze maatregelen meegenomen, dus voor uw eigen organisatiebeleid hebt u zo alles in een geheel bij elkaar.

Convenant dienstensector

Het ministerie van Economische Zaken en Klimaatbeleid (EZK) werkt momenteel met de RVO aan een zogenoemd ‘convenant dienstensector’. Voor dit convenant in wording lijkt de portefeuilleroutekaart als basis te gelden. Het grote voordeel van deelname aan dit convenant is dat als je veel vastgoed in verschillende gemeenten hebt, je slechts met één bevoegd gezag te maken krijgt in plaats met verschillenden bevoegde gezagen. Ook zal bij deelname aan dit convenant mogelijk vrijstelling worden verleend van de C-label verplichting, van de informatieplicht en mogelijk van de EED-audit verplichting en mogelijk ook vrijstelling van energiebelasting. Hierdoor kunnen investeringen in duurzaamheid effectiever worden uitgevoerd op natuurlijke momenten. Als tegenprestatie zal de verduurzaming wel verder moeten gaan of sneller tot stand komen dan hetgeen wettelijk minimaal verplicht is. De zorgbranches hebben inmiddels hierover ook met EZK gesproken. Saillant in dit kader: EZK heeft de aanpak van de portefeuilleroutekaart van de zorgsector omarmd en zoekt naar concretisering van deze afspraken voor de hele maatschappelijke sector. Wij zien in deze ontwikkelingen dus duidelijk voordelen voor onze sector. Er zijn ook nog wel enkele knelpunten op te lossen, zoals de splitincentive bij huursituaties en de verplichting van het convenant voor de hele vastgoedportefeuille van een organisatie en niets slechts voor enkele gebouwen. Als brancheorganisaties zien we echter zeker kansen om dit met minEZK verder te bespreken. We komen hier uiteraard op terug zodra we meer weten.