Instrumenten voor het meten van ervaringen cliënten vastgesteld in VGN Waaier 2023/2024

De afgelopen periode heeft de Commissie van Deskundigen de instrumenten voor het meten van ervaringen van cliënten in de VGN Waaier beoordeeld en het bestuur VGN geadviseerd over de samenstelling voor de periode 2023 t/m 2024. Het resultaat is dat twee nieuwe instrumenten zijn toegevoegd.

Waaier

Twee nieuwe instrumenten

De twee nieuwe instrumenten in de VGN Waaier voor de periode 2023 t/m 2024 zijn:

  • ‘Quality Qube’ voor personen met EMB,
  • 'Vanzelfsprekend' dat is gericht op meerdere doelgroepen voor dagbesteding en (woon)begeleiding op zorgboerderijen. 

Daarnaast zijn 10 instrumenten gehandhaafd in dezelfde categorie, is 1 instrument van categorie 2 naar categorie 1 gepromoveerd  (Dit vind ik Ervan-Ik toon). Ook zal van 1 instrument per 2024 afscheid worden genomen vanwege het stopzetten van de doorontwikkeling (C-Toets OBC).

Elke twee jaar een beoordeling

De Commissie van Deskundigen (verder: commissie) beoordeelt iedere twee jaar alle instrumenten uit de Waaier. Daarnaast kunnen jaarlijks nieuwe instrumenten worden ingediend ter beoordeling voor opname in de Waaier. Dit najaar heeft de commissie alle bestaande (12) en nieuwe instrumenten (2) beoordeeld. Het VGN bestuur heeft  de adviezen van de commissie over de samenstelling van de Waaier 2023 t/m 2024 eind november overgenomen. De ontwikkelaars zijn vorige week op de hoogte gebracht van de uitkomsten.

In onderstaande tabel kunt u de uitkomsten van de beoordeling van de Commissie van Deskundigen (CvD), per instrument terugvinden.

Beoordelingscriteria en -systematiek

De commissie beoordeelt de instrumenten aan de hand van een achttal criteria en een negende criterium voor nieuw ingediende instrumenten.

Beoordelingscriteria van de CvD (conform besluit Bestuur VGN 16 mei 2019): 

  1. Het instrument levert cliëntinformatie op individueel niveau.
  2. De systematiek is ingebed in de zorgplancyclus.
  3. Het instrument geeft zicht op ervaringen waarbij voor mensen met EMB sprake is van een aanvullend subcriterium.  Voor alle doelgroepen geldt: a) de cliënt zelf is aan het woord, en dus niet bij proxy; b) het instrument volstaat niet met het vastleggen van de huidige situatie maar           biedt expliciet de mogelijkheid wensen voor verbetering naar voren te brengen; c) en wel zodanig dat het eigen referentiekader van de cliënt herkenbaar is. Voor instrumenten voor EMB mensen geldt daarbij; d) dataverzameling bij EMB-cliënten geschiedt aan de hand van het instrument door tenminste 2 personen, die elk vanuit een ander perspectief bij de cliënt betrokken zijn, bijvoorbeeld een naaste en een begeleider.
  4. Gegevens kunnen (anoniem) worden geaggregeerd naar verschillende niveaus  (team, afdeling/vestiging, organisatie).
  5. Er zijn waarborgen voor continuïteit van de ontwikkelaar wat betreft het voortbestaan en doorontwikkeling.
  6. Geëxpliciteerd is onder welke omstandigheden een instrument zinvol is en onder welke voorwaarden het tot zijn recht komt.
  7. Het instrument moet betrouwbare metingen opleveren.
  8. Het betreft een valide instrument. 

Voor nieuw ingediende instrumenten hanteert de commissie een negende criterium:

  1. Het biedt meerwaarde ten opzichte van de huidige samenstelling van de Waaier. Dat houdt in:
  • concreter en beter dan tot nu toe toegesneden is op een specifieke doelgroep;
  • op een ander wijze ervaringen van cliënten ophaalt dan het geval is bij instrumenten van de Waaier tot nu toe. 

Naast bovengenoemde criteria, ziet de beoordelingssystematiek er als volgt uit:

  • Categorie 1: toegelaten tot de Waaier 2023 t/m 2024: Er is een gedegen basis en men blijft doorontwikkelen.
  • Categorie 2: toegelaten tot de Waaier 2023 t/m 2024:  Er is nog geen sprake van een gedegen basis op onderdelen zodat er sprake is van een ontwikkelopgave.
  • Niet toegelaten tot de Waaier 2023 t/m 2024*:
    • Er is geen sprake van ontwikkeling op de ontwikkelopgave en dat betekent een afwijzing.
    • Of een nieuwe aanvraag tot toelating in de Waaier, voldoet niet aan de gestelde criteria.
    • Of een ontwikkelaar geeft zelf aan het instrument niet langer aan te bieden voor de Waaier.

(*= indien het een instrument betreft dat is opgenomen in de Waaier en nu de status 'niet toegelaten' krijgt, zit het instrument nog een jaar in de Waaier waardoor aanbieders de tijd hebben om een ander instrument te kiezen. De afgewezene kan bij de volgende toetsing opnieuw het instrument indienen, als zijnde een nieuwe aanmelding.)  

Voor een toelichting op het Beoordelingsproces, zie het artikel van vorig jaar.

Vooruitblik 2023

In 2023 zal géén beoordeling plaatsvinden van huidige instrumenten die in de Waaier zijn opgenomen. Een uitzondering wordt gemaakt voor instrumenten in categorie II: zij kunnen ervoor kiezen om te rapporteren over de doorontwikkeling om kans te krijgen op toelating tot categorie I.

Daarnaast is het zoals ieder jaar mogelijk om nieuwe instrumenten in te dienen voor opname in de Waaier. Geïnteresseerden kunnen contact opnemen met de secretaris van de Commissie van Deskundigen, Roos Mesman via mail@roosmesman.nl Zij kan het benodigde format verstrekken en informatie geven over het proces en de planning.

De commissie zal op verschillende manieren contact houden met en zich laten inspireren door gebruikers in het veld en ontwikkelaars van cliëntervaringsinstrumenten. In het eerste half jaar van 2023 zal de commissie bijvoorbeeld aansluiten bij de regiobijeenkomsten die VGN zal organiseren over het nieuwe Kwaliteitskompas. Daarnaast organiseert de commissie in het najaar van 2023 opnieuw een Tweedaagse voor een inhoudelijke verdieping met afzonderlijke ontwikkelaars en gebruikers van hun instrument(en).

Tot slot zal VGN komende jaar een verbeterslag maken in de online informatievoorziening over de Waaier. Via de website kunnen de ontwikkelingen hierover worden gevolgd.   

Wil je meer weten of heb je vragen of opmerkingen?

Neem contact op met Annemarie Peters-Bartraij
Telefoonnummer
Annemarie Peters

Deze pagina is een onderdeel van