Bestuur VGN over duurzaamheid en routekaarten
Het bestuur heeft onlangs de uitgangspunten met betrekking tot de aanpak van duurzaamheid vastgesteld. In dit artikel informeren we u hierover. Er ligt een relatie met de door de brancheorganisaties vastgestelde ‘sectorale routekaarten op weg naar duurzaamheid’. Ook hierover informeren we u. De bestuursnotitie en de routekaart voor de langdurige zorg voegen we als bijlagen toe.
Visie en aanpak VGN.
Het bestuur van de VGN heeft in mei gesproken over duurzaamheid en een aantal uitgangspunten vastgesteld. Onze ambitie: we volgen de Kabinetsdoelstelling (45% CO2-reductie in 2030 en 95% in 2050). Dat is maatschappelijk gezien al een zware opgave en de gehandicaptensector wil evenredig bijdragen. Bestuur en leden zien de noodzaak en willen ‘er voor gaan’. Dat is ook uitgesproken als inspanningsverplichting met de ondertekening van de Green Deal in oktober 2018. Er liggen genoeg kansen die we gaan uitwerken, maar er zijn ook enkele voorwaarden, waarvan we hier twee noemen.
De koers: zorgorganisaties moeten zelf hun koers en aanpak kunnen bepalen. Wel vraagt de overheid om in ‘individuele routekaarten’ (zie ook verderop) rekening te houden met de noodzaak van een uniforme wijze van rapporteren (als monitor) om in de toekomst te kunnen beoordelen of de sectoren (en uiteindelijk heel de samenleving) op koers liggen voor het behalen van de doelstelling.
De financiën: het bestuur formuleert een financiële randvoorwaarde. Vooralsnog is er nauwelijks een verhoging van de huisvestingstarieven (veld 1 van de Green Deal gaat over de energietransitie, met name in de gebouwde omgeving) en dat kan zo niet blijven. Er moet extra geïnvesteerd worden in duurzaamheid en lang niet alles valt onder de categorie ‘terugverdientijd’. En zeker bij de aanvangsinvestering moeten zorgorganisaties gefaciliteerd worden. We zien hier een nadrukkelijke taak voor de overheid (NHC of subsidies) en de banken (gunstige leningsvoorwaarden).
Het bureau heeft dit bestuursbeleid uitgewerkt in de bijgevoegde notitie.
Routekaarten
De brancheorganisaties hebben met VWS, het Milieuplatform Zorg en TNO twee zogenoemde ‘sectorale routekaarten’ geschreven (één voor de langdurige zorg en één voor de cure). Deze routekaart langdurige zorg maakt als het ware een foto van de sector (vierkante meters, energiegebruik) en beschrijft zes scenario’s om te onderzoeken of en hoe de Kabinetsdoelstelling kan worden behaald. Maatregelen en meerkosten ten opzichte van de gebruikelijke investeringen worden in beeld gebracht. Conclusie: de doelstelling richting 2030 kan realistisch gehaald worden, maar voor 2050 ligt dat aanzienlijk moeilijker en dat vraagt veel extra investering. Alle maatschappelijke sectoren hebben inmiddels bij het ministerie van BZK hun routekaart ingeleverd en momenteel worden alle routekaarten ‘in Den Haag’ doorgerekend met het oog op de politieke discussie die binnenkort volgt, als het Kabinet met de Tweede Kamer debatteert over het Klimaatakkoord. De routekaart voor de langdurige zorg voegen we als bijlage toe.
Relatie ‘sectorale routekaart’ en ‘individuele routekaart’
Het is primair een kwestie van terminologie. De Klimaattafels vragen van alle organisaties een individuele routekaart als beschrijving van het traject naar verduurzaming. Je kunt het zien als een vervolg op of uitwerking van de sectorale routekaart. In de praktijk betekent het dat iedere zorgorganisatie haar zorgvisie, huisvestingsplan en duurzaamheidsplan op eigen wijze in elkaar vlecht. Het gaat om de afstemming tussen die drie aspecten, zodat duidelijk wordt dat zorgbeleid, bouwbeleid en duurzaamheidsbeleid in essentie één geheel vormen. Zorgorganisaties kunnen (en moeten) zo laten zien welke stappen ze zetten in duurzaamheid op weg naar 2030 (en 2050). Het is daarbij van belang voor het toekomstige monitoren dat we periodiek de individuele resultaten op de een of andere wijze bij elkaar kunnen optellen, om te laten zien hoe ver de sector is. Dat vraagt wel enige vorm van uniformiteit. Het ‘hoe’ daarvan is nu nog onderwerp van gesprek en de brancheorganisaties werken hier samen aan door. Als voorbeeld noemen we de tool die op dit moment in ontwikkeling is (in opdracht van de Carebranches) bij MPZ. Hierover informeerden we u onlangs nog. Het onderwerp zal ook op de volgende bijeenkomsten van het ‘platform duurzaamheid VGN’ ongetwijfeld aan de orde komen.
Tot slot: voor de liefhebbers voegen we een studie toe van Gupta Strategists “Een stuur voor de transitie naar duurzame gezondheidszorg. Kwantificering van de CO2-uitstoot en maatregelen voor verduurzaming”.
Van de verdere voortgang houden we u uiteraard op de hoogte.
