In oprichting: een ecologische gemeenschap voor mensen met en zonder verstandelijke beperking

Verandering in de zorg en in de omgang met natuur

Zowel in de zorg als in de manier waarin we omgaan met onze natuurlijke bronnen, moet iets veranderen, dat is zo klaar als een klontje. Sommige mensen hebben zoveel zorg en nabijheid nodig, dat het bijna niet realistisch is te verwachten dat dit allemaal professioneel georganiseerd kan worden, hoe gewenst die professionele betrokkenheid ook is. Tal van (ouder)initiatieven laten zien dat er een wens is voor positieve verandering. Dit wordt in verschillende vormen gezocht.

Zorg uit de nabije omgeving is niet vanzelfsprekend

Voor mij als moeder van Vico (nu 13 jaar) - een heel innemende lieve jongen, die voortdurend nabijheid en begeleiding nodig heeft - is het een ware kunst hem thuis te houden, en daarbij ook voldoende aandacht en zorg te hebben voor mijn andere zoon, Lev (nu 16 jaar). Zorg voor elkaar, in en vanuit de nabije omgeving, is niet vanzelfsprekend, of zelfs nagenoeg afwezig. Naast onze eigen zorg voor Vico, zijn we vooral aangewezen op betaalde zorg (professionele of informele zorgverleners, betaald vanuit een pgb). Daarbij is het een uitdaging duurzame (zorg)relaties aan te gaan, mensen komen en gaan. 

Vico heeft veiligheid en duidelijkheid nodig

Vico zal, net zoals veel andere kinderen en (jong)volwassenen, altijd veel zorg en nabijheid nodig hebben, als een kring van ‘liefdevolle veiligheid en duidelijkheid’ om hem heen. Met het oog op de toekomst wens ik Vico, en deze andere kinderen, een woonplek toe waarin zij kunnen floreren en zichzelf kunnen zijn.

Woongemeenschappen: wat werkt en wat niet?

In onze zoektocht naar een passende woon- en leefvorm voor Vico hebben we diverse woonzorgplekken bezocht en bijgedragen aan het ontstaan van andere woongemeenschappen. We zoeken daarbij telkens naar wat goed werkt, wat aandachtspunten zijn, en wat niet of minder goed werkt. Deze inzichten nemen we mee in onze verdere keuzes voor de juiste vorm. 

5 pijlers

Onze missie en visie werken we uit in vijf pijlers:

• inclusie & omgekeerde integratie
• zorg voor elkaar
• ecologie & duurzaamheid
• stilte & reflectie
• gemeenschapsvorming.

De concretisering van deze pijlers gaan we verder uitwerken met (aspirant) leden van de gemeenschap.

Inclusie en omgekeerde integratie

We includeren mensen met een ernstige en meervoudige beperking in onze gemeenschap. Hierbij vertrekken we vanuit het typisch Nederlandse fenomeen ‘omgekeerde integratie’, waarbij mensen ‘zonder beperking’ kunnen integreren op de woon- en leefplek van mensen met een beperking, in plaats van andersom. Gustaaf Bos deed promotieonderzoek naar omgekeerde integratie en noemt het ‘een alternatieve visie op hoe we als samenleving ruimte kunnen maken voor mensen die anders zijn.’

Zorg voor elkaar

Het vinden van een woonplek in de reguliere gehandicaptenzorg, waar onze opgroeiende kinderen intensieve zorg, aandacht en geborgenheid krijgen met behoud van medezeggenschap, is niet vanzelfsprekend. Centraal in de woongemeenschap komt een ‘Mooi Leven Huis Puur Natuur’ te staan, waarin kinderen en (jong)volwassenen met een (ernstige) beperking en behoefte aan 24-uurs zorg samen kunnen wonen. Zorgdragen voor en omzien naar elkaar staan daarin centraal. Hierin werken we samen met NabijNetwerk.

Gemeenschapsvorming

We zijn mens in relatie tot anderen. We hebben oog voor elkaar en creëren ruimte voor ieders eigen(aardig)heid. We laten ons inspireren door het Ubuntu-principe: ‘Ik ben omdat wij zijn.’ Het idee is dat een mens alleen gelukkig kan zijn als anderen dat ook zijn en dat een mens zelf lijdt op het moment dat deze een ander ziet lijden. Zo zijn we allemaal met elkaar verbonden.

Ecologie en duurzaamheid

Alles hangt met elkaar samen. Dat geldt voor mensen onderling, maar ook voor de wisselwerking tussen mens en natuur. Naast duurzame relaties in de zorg voor extra kwetsbare kinderen en (jong)volwassenen, vinden we het van belang zorg te dragen voor de natuur door onze woon- en leefwijze, en dat op een duurzame manier vorm te geven.

Stilte en reflectie

Om een gezonde, florerende gemeenschap te kunnen zijn, vinden we het waardevol om momenten van stilte te ervaren, om bij onszelf te zijn, om te waarnemen wat er in en om ons heen gebeurt. Naast stilte is (zelf)reflectie belangrijk. Zeker ook om ruimte te maken voor ‘andersheid’, en daarbij ook je eigen zwaktes en onzekerheden aan te durven kijken.

Benieuwd naar onze woonzorggemeenschap of heb je vragen naar aanleiding van deze blog? Neem dan contact op. Ik spreek je graag!

Informatie

Kristin Janssens is faciliterend coördinator voor Woonzorggemeenschap Puur Natuur en werkzaam bij Movisie, landelijk kennisinstituut voor sociale vraagstukken.