Recensie: Liefde voor werkvormen

Een aantrekkelijk vormgegeven boek met een aanstekelijke titel: Ik wil een pizza die met de brommer komt! De liefde voor werkvormen om te leren met mensen met een verstandelijke beperking spat van het papier. Als lezer word je beloond met veel creatieve ideeën en tips.

De schrijfster slaagt erin haar enthousiasme voor ontwikkelingsgericht werken over te brengen. Zij biedt het boek aan in een tijd waarin deze manier van werken met mensen met een verstandelijke beperking onder druk staat. De professionele ondersteuning is niet langer vanzelfsprekend. De zelfstandigheid en mondigheid van de cliënt lijken steeds belangrijker.
In het voorwoord verwoordt ervaringsdeskundige Ellis Jongerius treffend onder welke omstandigheden zij het beste leert. Zij en haar lotgenoten vragen een veilige omgeving, samen leren en een plan hoe het leren gestructureerd kan verlopen. En voegt Ellis toe: geef ons de tijd.

Zeven categorieën
Het is jammer dat haar wens niet volledig gehonoreerd is. Want wie op zoek is naar een plan komt in dit boek bedrogen uit. De indeling van werkvormen in zeven categorieën is weliswaar handig, maar de keuze wat je kiest, wanneer, en waarom blijft onduidelijk. Met name bij de categorieën ‘Leren Leren’, ‘Sociaal-emotionele vaardigheden’, Cognitieve vaardigheden’ en ‘Evaluatie en reflectie’. Juist bij deze complexe doelen is het zo belangrijk dat de leerervaringen onderling verband hebben. Met teveel losse eindjes kan je de doelgroep tekortdoen.
Het boek lijkt vooral geschreven voor lvb-cliënten, maar ook dit blijft in het midden. Ook hoe de lezer tegemoet kan komen aan de rijke gevarieerdheid van de doelgroep en het tempo van leren blijft in het ongewisse. Sterk is het pleidooi van de schrijfster voor het coachend leren. Deze houding biedt veel kansen. Je kunt de zelfredzaamheid vergroten, ondanks de bezuinigingen. Mits de coach zich bewust is van eigen handelen. Een goede coach leert zijn leven lang.

Leerpotentieel
Opvallend is dat de bijgevoegde zelfbeoordelingslijst gevuld is met items waar geschoolde trainers zich het meest bij voor kunnen stellen. Je kunt je afvragen of je met dit hulpmiddel  bij ouders en begeleiders het gewenste effect bereikt.
Ik beveel dit boek vooral aan bij ervaren trainers, leercoaches, en andere professionals die gespecialiseerd zijn in het gebruik maken van het leerpotentieel van verstandelijke beperkte mensen. Laat hen samen met enthousiaste begeleiders en ouders met dit boek aan de slag gaan. Op die manier blijft het plezier in leren (dat zeker door dit boek wordt overgebracht) bestaan en wordt de kans op succesvolle leerervaringen groter. Dan is het om in Ellis’ woorden te spreken ‘geen verloren energie’.

Christien van Andel is gz-psycholoog bij Stichting Philadelphia Zorg

 Suzanne Verheijden, Ik wil een pizza die met de brommer komt! Educatieve werkvormen voor mensen met een verstandelijke beperking. Prijs 26,50 euro. Bestellen via educatievewerkvormen.nl.