De Groene Gehandicaptenzorg: op zoek naar duizendknoop en gewone werkvloeren

Hij raakte daartoe geïnspireerd door zijn dochter, die een verstandelijke beperking heeft en niet langer naar dagbesteding wilde. Wat we doen heeft geen nut, zei ze tegen hem, er zijn geen klanten. Nu werkt ze als gymassistente en klassenhulp op twee basisscholen.

Naar indicaties wordt niet gevraagd

Van de gemeente Apeldoorn mocht Berends gebruik maken van een pand op dit landgoed. Natuurmonumenten en de vereniging voor natuureducatie IVN werden er ook actief en nu verzorgt Campus Woudhuis hier en elders het groenbeheer. Met als uitgangspunten: het gaat om echt werk, iedereen is collega van elkaar, naar indicaties wordt niet gevraagd en voor de financiering wordt geen beroep gedaan op zorggelden. Er is subsidie, er zijn sponsors en er zijn inkomsten uit opdrachten. Loon naar werk is er nog niet, behalve voor de meewerkend voorman.

'Ik wil van betekenis zijn'

André Deheus (37) zit er niet mee. ‘Het is mij niet om het geld te doen’, zegt hij, ‘maar ik wil wel van betekenis zijn.’ Hij werkt al sinds zijn achttiende in de groenvoorziening, maar vanwege zijn licht verstandelijke beperking liep hij steeds tegen zijn grenzen aan. ‘Nu is de druk eraf’, zegt hij. We zijn aan het werk in de moestuin achter het IVN-gebouw. Vlijtig verwijdert hij onkruid rond de bessenstruiken.

Verderop zijn gepensioneerd maatschappelijk werker Siebe Schotsman (74) en Thomas (35) aardbeien aan het oogsten. Thomas heeft een hbo-opleiding gedaan, vertelt hij. ‘Maar misschien was dat ook het probleem. Ik greep steeds boven mijn macht. Ik werkte als ervaringsdeskundige in de verslavingszorg en dan word je ook steeds uitgeprobeerd: hoe staat het met jou zelf?’

Common grounds 

Meewerkend voorman Levi van Dijk (28) geeft het sein voor koffie. André laat op de terugweg een trucje zien: hoe je twee kruiwagens tegelijk meeneemt, door met de ene de andere iets op te krikken. Na de koffie gaan we duizendknoop verwijderen van het terrein van Natuurmonumenten, waarvan her en der flink wat staat. ‘Ik heb het idee dat ik dadelijk een lijk tegenkom’, grapt André.

Op andere dagen beheren ze ook het groen op een bedrijventerrein. Maar daar blijft het niet bij. Er wordt ook samengewerkt met buurwerkgevers waar mensen werkervaring kunnen opdoen, zoals een bouwbedrijf, een ingenieursbureau en een school. Common grounds noemt Berends deze nieuwe vormen van samenwerking. En in het centrum van Apeldoorn wordt een ‘stagehub’ opgezet, zodat mensen ook op ‘gewone werkvloeren’ in de horeca en de winkels aan de slag kunnen.