Weinig aandacht gehandicaptenzorg in begrotingsdebat VWS 2020
Op 2 en 3 december 2020 vond in de Tweede Kamer het debat over de begroting 2021 van VWS plaats. Er was in het debat niet veel specifieke aandacht voor de gehandicaptenzorg, maar wel is een aantal door de VGN aangedragen onderwerpen (zie bijlage) aan de orde geweest. Het betreft de knelpunten rond de maatwerkregeling in het sociaal domein en de arbeidsmarktproblematiek. Verder kreeg de sector een compliment voor het convenant Medisch generalistische zorg en is gesproken over het VN-verdrag.
Maatwerkregeling sociaal domein
Helaas is in het debat geen toezegging gedaan over een generieke afspraak voor continuering van financiering van zorg en ondersteuning in het sociaal domein. Staatssecretaris Blokhuis houdt vast aan de mogelijkheden tot het maken van maatwerkafspraken met individuele gemeenten. Wel heeft de staatssecretaris, naar aanleiding van de signalen van onder andere de VGN dat deze afspraken nauwelijks van de grond komen, aangegeven zelf in gesprek te gaan met gemeenten om ervoor te zorgen dat er goede afspraken worden gemaakt. Zorgaanbieders die er tegenaan lopen dat gemeenten niet bereid zijn afspraken te maken terwijl dit wel nodig is, worden opgeroepen dit te melden bij Renate Reusch, rreusch@vgn.nl of Maartje van der Rijt, mvanderrijt@vgn.nl.
Arbeidsmarkt
Hoewel er waarderende woorden zijn van zowel minister de Jonge als collega Van Ark betreffende de inzet, ook in de gehandicaptenzorg, is de arbeidsmarkt er in dit debat bekaaid vanaf gekomen. Onderstreept wordt dat zorg niet door stelsels, wetten of financieringsstromen maar door mensen gegeven wordt. In dit begrotingsdebat hadden we meer opmerkingen over de stijgende kosten van (de financierbaarheid van) arbeid verwacht. Tekenend is dat er slechts in een bijzin over de Zorgbonus (“overtekening maar wel uitgekeerd”) is gesproken.
Wel is er aandacht voor zorg in de (nabije) toekomst: zorg is geen “rustig bezit”. Minister de Jonge: “Als we [branche]samenwerking willen bevorderen, zal de bekostiging daar ook op ingericht moeten zijn” en “Je zult arbeidsbesparende innovatie moeten bevorderen.” Het ‘hoe’ en ‘wat’ komt, ondanks onze opmerkingen in onze brief hierover, niet aan bod.
Echt concreet wordt het debat (als het gaat om de arbeidsmarkt) slechts op twee punten: (deeltijd)werk in relatie tot mantelzorg. Hier wil de Tweede Kamer meer aandacht voor de mogelijkheid mantelzorg beter in te kunnen passen in het werk. Tweede item is de zeggenschap op het werk. Minister Van Ark: “De mensen die het doen moeten, horen gewoon aan tafel”. Zeggenschap op de werkvloer moet beter gereld worden. Beide items kunnen op ondersteuning van de minister rekenen, maar ook hier blijft vaag hoe hieraan invulling wordt gegeven.
VN verdrag voor mensen met een handicap
Een aantal Kamerleden memoreerde dat het tweede deel van het debat plaatsvond op 3 december: de door de Verenigde Naties uitgeroepen ‘Internationale Dag voor Mensen met een Beperking’. PvdA, CDA en D66 wezen erop dat Nederland als enige land in West-Europa, bijna 5 jaar na ratificatie van het VN-verdrag Handicap, het Facultatief Protocol bij dit verdrag nog steeds niet heeft geratificeerd. Dit Facultatief Protocol maakt het voor mensen met een beperking mogelijk om rechtstreeks een klacht in te dienen bij het VN-Comité als het VN-verdrag Handicap niet wordt nageleefd. Dit leidde slechts tot de toezegging van minister Van Ark dat zij bij haar collega van Buitenlandse Zaken zal navragen wat de reden hiervan is.
Convenant medisch generalistische zorg
Het CDA heeft in het debat de partijen die hun verantwoordelijkheid hebben genomen voor het convenant medisch generalistische zorg in de gehandicaptenzorg, dat onder regie van de VGN is gesloten, een compliment gegeven. In een kamerbreed gesteunde motie is de minister opgeroepen om in navolging hiervan ook afspraken gericht op 24-uursbeschikbaarheid en toegankelijkheid van medisch generalistische zorg te maken met de partijen in de ouderenzorg.
In de bijlage vindt u de brief die de VGN voorafgaand aan het begrotingsdebat aan de vaste kamercommissie van VWS heeft gestuurd.