Update Wet zorg en dwang mei 2020

Implementatie Wzd en Coronacrisis

Vanwege de Corona crisis wordt op dit moment veel tijd van medewerkers besteed aan taken die verband houden met de gevolgen van de crisis, zodat er  minder of weinig tijd overblijft voor zaken zoals de implementatie van de Wzd. Ook trainingen en scholingen, vallen stil of zijn moeilijk uitvoerbaar, vanwege groepsbeperkingen etc. Het ministerie van VWS heeft laten weten alle begrip te hebben voor het feit dat de Coronacrisis gevolgen heeft voor de implementatie van de nieuwe wet. Het uitgangspunt van VWS is dat zorgaanbieders, zoals zij altijd doen, ook in deze crisistijd, goede en veilige zorg blijven bieden aan hun cliënten en dat het onontkoombaar is dat dit consequenties heeft voor andere zaken zoals de implementatie van de Wzd. Uiteraard moet, als de omstandigheden dit wel toelaten, zoveel mogelijk worden doorgegaan met de implementatie van de Wzd.

VWS heeft een Q&A opgesteld hoe om te gaan met de Wzd ten tijde van de coronacrisis. Ingegaan wordt op de vraag of en wanneer het stappenplan gevolgd moet worden bij zowel collectieve als individuele maatregelen die vanwege de coronacrisis worden genomen. De Q&A en meer informatie over de Wzd en het Coronavirus vindt u hier: https://www.dwangindezorg.nl/wzd/wzd-en-coronacrisis

Ten slotte is de VGN in overleg met VWS en andere veldpartijen om te bezien (vanwege de vertraging die zorgaanbieders lopen met de implementatie van de Wzd) of en hoe het overgangsjaar kan worden verlengd.

Gelijkgestelde aandoeningen (aanpassing Besluit zorg en dwang)

Op 1 mei jl. is het Besluit zorg en dwang inwerking getreden. Via dit besluit worden NAH, Korsakov en Huntington onder de werking van de Wzd gebracht. Binnenkort zal de VGN een uitwerking van het Besluit in de vorm van een korte faq aan dit artikel toevoegen.

Voorts is er nog overleg gaande tussen het ministerie van VWS en VGN en ActiZ om cliëntengroepen (waaronder cliënten met een indicatie langdurige zorg met als grondslag ggz) die vanwege hun ziekte of aandoening primair onder de Wvggz vallen, maar die wat betreft gedragsproblemen en regieverlies vergelijkbaar zijn met VG- en PG-cliënten en die beter op hun plek zijn in een Wzd-setting, ook onder de Wzd te laten vallen door hen in het Besluit zorg en dwang op te nemen. Zodra hierover duidelijkheid is wordt u hierover geïnformeerd.

Crisis situaties Wzd

GGZ Nederland, de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVvP) en GGZ crisisdiensten hebben eind vorig jaar het signaal geuit dat de GGZ crisisdiensten en psychiaters de medische beoordeling en opname ten behoeve van de inbewaringstelling in het kader van de Wzd niet meer willen uitvoeren. Eerder informeerden wij u dat wij over dit onderwerp in gesprek zijn met alle betrokken branches, beroepsgroepen, zorgkantoren/zorgverzekeraars en het ministerie van VWS. Inmiddels hebben er diverse gesprekken plaatsgevonden. Deze gesprekken lopen nog steeds.

De komende weken gaat VWS als penvoerder en gespreksleider, op basis van de bilaterale gesprekken met betrokken partijen, een notitie opstellen van gezamenlijke uitgangspunten over crisiszorg voor cliënten met een verstandelijke beperking en dementie. Deze moet in de zomer gereed zijn zodat er voor het einde van het jaar een gedegen oplossing ligt.

Een groot deel van de crisisdiensten lijkt bereid om de crisisdienst tot januari 2021 te blijven uitvoeren. De VGN adviseert de leden om met de GGZ crisisdiensten in gesprek te blijven over wat zij gedurende deze periode nodig hebben om de beoordelingen te blijven doen, zoals de mogelijkheid om een AVG telefonisch te consulteren. Wanneer het gesprek hierover vastloopt of mogelijk niet op gang komt, adviseren wij u contact op te nemen met het zorgkantoor en de dominante zorgverzekeraar in de regio.

Werkwijze VGN in overgangsjaar

In januari zijn naar aanleiding van de Werkwijze Wzd van de VGN (die eind 2019 door de leden van de VGN was afgesproken) de gesprekken gestart tussen VWS, IGJ en de VGN, om te bezien of met elkaar een Werkwijze Wzd tot stand kan worden gebracht die door alle drie de partijen kan worden onderschreven.  Vanwege de Corona-crises heeft de uitwerking van de verschillende onderdelen van de Werkwijze vertraging opgelopen. Het streven is er op gericht om in juni met VWS en IGJ over de Werkwijze definitieve afspraken te maken.

Reparatiewetgeving Wet Zorg en Dwang

VWS werkt op dit moment aan twee reparatiewetsvoorstellen voor de Wzd: een spoedreparatie (wetsvoorstel 1) en een reguliere technische reparatie (wetsvoorstel 2). Beide wetsvoorstellen zijn bedoeld om de uitvoerbaarheid van de Wet zorg en dwang te verbeteren en (technische) knelpunten te verhelpen. De reparatiewetten bevatten geen grote beleidsinhoudelijke wijzigingen, omdat daarvoor de wetsevaluatie wordt afgewacht.

De planning van wetsvoorstel 1 is dat deze voor de zomer van 2020 aan de Tweede Kamer wordt aangeboden, waarbij het streven is dat dit wetsvoorstel 1 januari 2021 in werking treedt. De planning voor wetsvoorstel 2 is dat deze rond de jaarwisseling aan de Tweede Kamer wordt aangeboden, waarbij het streven is dat deze wet per 1 juli 2021 in werking zal treden.

Inhoud wetsvoorstel 1

De punten die zijn opgenomen in wetsvoorstel 1 zijn het gevolg van de input die afgelopen periode zijn aangedragen door veld- en ketenpartijen. Het betreft:

1. Het mogelijk maken van het aanleveren van gegevens op cliëntniveau aan de IGJ. Deze wijziging maakt het voor zorgaanbieders eenvoudiger om onvrijwillige zorg bij de IGJ te rapporteren.

2. Veranderingen t.o.v. de medische verklaring bij een RM/IBS:

a. Het wijzigen van eis met betrekking tot de arts die bij de aanvraag van een RM/IBS de medische verklaring afgeeft. Nu is het zo dat deze arts niet bij de behandeling van de cliënt betrokken mag zijn geweest. Dit wordt gewijzigd in: “ten minste één jaar geen zorg heeft verleend aan de cliënt en ten opzichte van de zorgaanbieder onafhankelijk functioneert”;

b. Het schrappen van de eis dat bij het aanvragen van een RM/IBS voor een cliënt die al in een accommodatie is opgenomen, de medische verklaring niet kan worden afgegeven door een arts die in dienst is van de zorgaanbieder;

c. Het schrappen van een dubbele medische verklaring: in artikel 26, zesde lid, wordt een dubbele verklaring geschrapt bij cliënten die al in een accommodatie verblijven en bij wie een RM wordt aangevraagd. Het schrappen van de verklaring van de zorgaanbieder levert een verlichting van administratieve lasten voor zorgaanbieders op en is niet ten nadele van de rechtspositie van cliënten.

3. De geldigheidsduur voor de IBS wordt geharmoniseerd met de Wvggz, zodat CIZ en rechtspraak ook tijdens feestdagen voldoende tijd hebben om een eventueel verzoekschrift respectievelijk de zitting voor te bereiden.

Inhoud wetsvoorstel 2

Ook de tweede, reguliere reparatie is bedoeld om de uitvoerbaarheid van de Wzd te verbeteren en technische knelpunten te verhelpen. Dit wetsvoorstel wordt op dit moment intern voorbereid en bevat punten van veelal technische aard die in de afgelopen maanden zijn aangedragen door veldpartijen, waaronder de VGN.

Handreiking huisregels/Overzicht rechten cliënten/Update 50 vragen Wzd

In mei/juni komen de Handreiking huisregels, het overzicht van de rechten van cliënten en vertegenwoordigers en een update van de 50 vragen over de Wzd beschikbaar.

Ledenbijeenkomsten Wzd in 2020

Op donderdag 4 juni vindt de eerst volgende ledenbijeenkomst plaats. Deze zal vanwege de coronacrisis digitaal plaatsvinden. Dinsdag 6 oktober 2020 vindt vooralsnog de ledenbijeenkomst gewoon live plaats van 10.00 tot 13.00 uur (ontvangst 09.30 uur bij de VGN) De nadere invulling van het programma van de bijeenkomsten wordt later bekendgemaakt. Voor het opgeven voor de ledenbijeenkomsten klik hier. 

Abonneren op Wzd nieuws en waar vind ik alle informatie over de Wzd?

Om snel op de hoogte te blijven van de laatste ontwikkelingen kunt u zich op ‘dwang in de zorg’ abonneren op de nieuwsbrief Wzd en op updates van nieuwsberichten en documenten https://www.dwangindezorg.nl/abonneren

Op dwang in de zorg https://www.dwangindezorg.nl/wzd staan alle informatieproducten die inmiddels zijn verschenen. Op https://www.dwangindezorg.nl/wzd/bijeenkomsten staat ook een kort filmpje over de Wzd en kunt u de door VWS georganiseerde bijeenkomsten van afgelopen september 2019 over de Wzd teruglezen en terugkijken.

Tot slot kunt u via deze link https://www.youtube.com/watch?v=HZ7mEDR5C8g&t=7s  ook een illustratief filmpje vinden dat door ActiZ is ontwikkeld over de werkwijze van het stappenplan.

Landelijke Wzd klachtencommissie is 1 januari van start gegaan

De VGN heeft samen met ActiZ, Ieder(in), KansPlus, het LOC en het LSR een commissie opgericht die voldoet aan de eisen van de Wzd: de KlachtenCommissie Onvrijwillige Zorg (KCOZ). De KCOZ behandelt klachten op basis van de Wet zorg en dwang. Leden van de VGN kunnen gebruik maken van de KCOZ. Zij hoeven zich hiervoor niet aan te melden, maar kunnen volstaan met het opnemen van een bepaling in hun Wkkgz klachtenregeling dat de Wzd-klachten behandeld worden door de KCOZ. Meer informatie over de KCOZ vindt u hier https://www.kcoz.nl/home. Meer informatie over de modelklachtenregeling die aan de Wzd is aangepast vindt u hier https://www.vgn.nl/nieuws/modelklachtenregeling-aangepast-aan-de-wzd-en-de-wmcz-2018

Cliëntvertrouwenspersoon

Om de onafhankelijke positie van de cliëntenvertrouwenspersoon (cvp) te waarborgen, bepaalt het Besluit zorg en dwang dat een cvp niet in dienst mag zijn bij de zorgaanbieder. Bij de organisatie van het vertrouwenswerk wordt aangesloten bij de wijze waarop onafhankelijke cliëntondersteuning voor cliënten met een indicatie voor langdurige zorg is georganiseerd. Dat houdt in dat zorgverzekeraars het vertrouwenswerk inkopen bij organisaties die vertrouwenswerk aanbieden. Inmiddels zijn vier aanbieders van vertrouwenswerk gecontracteerd: het AKJ, het LSR, Adviespunt Zorgbelang en Quasir die verschillende werkgebieden hebben gekregen. De cliënten uit dat werkgebied kunnen een beroep doen op cvp’s van deze aanbieder. In eerste instantie worden de aanbieders van vertrouwenswerk voor één jaar gecontracteerd. In de loop van 2020 zal bezien worden of deze werkwijze ook in de jaren daarna voortgezet zal worden. Uiteraard kunnen cliënten desgewenst ook een beroep doen op een interne cliëntenvertrouwenspersoon of klachtenfunctionaris. Om verwarring te voorkomen, is het raadzaam deze interne cliëntenvertrouwenspersoon een andere naam te geven.  In de bijlage treft u een brief aan van de Landelijke Faciliteit CVP die ingaat op de cvp ten tijde van de Coranacrises.

CIZ Brochure overzicht voor Wzd aanvragen bij het CIZ

Bijgaand treft u de brochure van het CIZ aan waarin een overzicht wordt gegeven welke informatie het CIZ van u nodig heeft en op welke wijze u die kunt aanleveren. Meer informatie over de Wzd in relatie tot het CIZ vindt u op de website van het CIZ.

Integrale wettekst Wzd inclusief Besluit zorg en dwang

ActiZ en VGN hebben samen een integrale versie van de Wet zorg en dwang laten maken, waarin zowel de Wijzigingswet zorg en dwang als het Besluit zorg en dwang is verwerkt. Bij de desbetreffende wetsartikelen zijn de relevante artikelen uit het Besluit zorg en dwang ingevoegd, zodat u alle informatie in één document heeft. Ook zijn er handige kopjes boven de artikelen gezet, zodat u direct weet waar een artikel overgaat. De integrale wettekst treft u als bijlage onderaan dit artikel aan.