Sterke finale aan Het Grote Zorgdebat 2023: toch aandacht voor gehandicaptenzorg

Publiek vroeg via mentimeter aandacht voor gehandicaptenzorg

In het Beatrixtheater in Utrecht was gisteravond eindelijk aandacht voor de zorg in de verkiezingscampagne. Maar aanvankelijk spraken de kandidaat-Kamerleden bijna alleen over ziekhuizen, huisartsen en de ouderenzorg. Vanuit de zaal kon niet worden deelgenomen, maar met behulp van hun telefoon kon het publiek thuis en online  wel stemmen over stellingen. Ook kon het door een los woord in te vullen via de zogeheten mentimeter aandacht vragen voor specifieke onderwerpen. Toen aan het slot van het debat de gehandicaptenzorg slechts eenmaal terloops was genoemd (door Bart van den Brink van het CDA) brachten aanwezigen op een vraag het woord ‘gehandicaptenzorg’ via hun mobiel in. Met succes.

GroenLinks-PvdA: medewerkers gehandicaptenzorg moeten steeds meer ‘productie draaien’

‘Er zijn heel veel groepen waar het vanavond even niet over gaat’, probeerde presentator Donatello Piras nog even, toen de gehandicaptenzorg in de woordenwolk op het scherm verscheen. Maar het 26-jarige Kamerlid Julian Bushoff van GroenLinks-PvdA reageerde dat hij blij was dat ook deze sector werd genoemd. Hij vertelde dat hij twee ouders heeft die in de gehandicaptenzorg hebben gewerkt. Daardoor wist hij dat medewerkers voor steeds minder geld steeds meer ‘productie moeten draaien’. Na afloop pleitte hij voor meer vertrouwen in de medewerkers: ‘Dan behoud je ze.’

D66: ouderen met een beperking zijn ‘blinde vlek’

Wieke Paulusma van D66, van huis uit verpleegkundige, was vorige week op werkbezoek bij De Trans. Haar was opgevallen dat ook mensen met een beperking steeds ouder worden en dat daar speciale aandacht voor nodig is. Zij noemde dit nu een ‘blinde vlek’ binnen de politiek.

PVV: steeds opnieuw aanvragen meerzorg is onnodig

En Fleur Agema wees erop dat in de gehandicaptenzorg onnodig veel tijd verloren gaat aan administratie. Zij noemde als voorbeeld een medewerker die gespecialiseerd is in het begeleiden van mensen met een VG7-indicatie (zeer intensieve begeleiding) en die ‘honderd procent’ van zijn tijd kwijt is met het aanvragen van meerzorg. ‘Dat moet steeds weer opnieuw, terwijl we toch weten dat deze mensen niet van de ene op de andere dag minder zorg nodig hebben.’

Van dagbesteding naar werk

Ook de moeder van Agema werkte in de gehandicaptenzorg in Zaandam, vertelde zij na afloop. Aanvankelijk in de dagbesteding, totdat bleek dat de mensen die zij begeleidde heel goed in het bedrijfsleven aan de slag kunnen, bijvoorbeeld als schoonmaker of monteur. Agema kon het zich goed voorstellen dat mensen met een beperking ook kunnen bijdragen aan het oplossen van de tekorten aan personeel in bijvoorbeeld de ouderenzorg.

Boris van der Ham: ‘Laat mensen met een beperking ook een bijdrage leveren’

Tijdens het debat zelf was deze bijdrage aan het oplossen van personeelstekorten niet genoemd. ‘Politici zijn geneigd naar de zorg te kijken als een probleem’, zei VGN-voorzitter en oud-Kamerlid Boris van der Ham na afloop, ‘terwijl we ook kunnen bijdragen aan het werk wat er gedaan moet worden. Het is goed dat cliënten dat ook zelf aangeven, wij moeten luider zijn.’

Gehandicaptenzorg als kweekvijver voor verbetering maatschappij

Tijdens het debat was er ook aandacht voor kwaliteit van leven. Opmerkelijk genoeg zeiden politici dat we daar nog weinig over weten, terwijl er in de gehandicaptenzorg al twintig jaar wetenschappelijk onderzoek naar wordt gedaan. Van der Ham: ‘Steeds meer wordt duidelijk dat de gehandicaptenzorg een kweekvijver is voor ideeën die de hele maatschappij kunnen verbeteren. Voor kwaliteit van leven is het aangaan van sociale verbanden bijvoorbeeld belangrijk. Dat is niet gemakkelijk, maar wij hebben daar ervaring mee.’

Manifest, Mo-online en verkiezingstelefoon

Tijdens de persontmoeting na afloop was de gehandicaptenzorg meer dan enige andere deelsector vertegenwoordigd. Cliënten van Esdégé-Reigersdaal boden de politici een manifest aan. Cliënten van Philadelphia haalden hen voor de camera van Mo-online en vroegen om steun voor de Verkiezingstelefoon voor mensen met een verstandelijke beperking (bel 06 25679545). Er waren vertegenwoordigers van de LFB en een bestuurder van ’s Heeren Loo, Ageeth Ouwehand, nodigde Wieke Paulusma uit om ook bij hen te komen kijken.

Danielle Jansen van NSC deed onderzoek naar artsen VG en huisartsen

Danielle Jansen van NSC vertelde dat ze voor haar promotie als medisch sociologe onderzoek had gedaan naar de samenwerking tussen artsen VG en huisartsen. Ze pleit ervoor dat studenten geneeskunde meer extramurale stages gaan doen, buiten de ziekenhuizen, zodat ze ook kunnen kennismaken met bijvoorbeeld de gehandicaptenzorg.

Judith Tielen van de VVD adviseerde medewerkers ’s Heeren Loo

Ook Judith Tielen van de VVD bleek de gehandicaptenzorg te kennen. Toen ze werkte bij een strategisch adviesbureau werkte ze mee aan een project bij ’s Heeren Loo over werkrelaties. ‘De medewerkers bleken heel betrokken te zijn bij elkaar en hun cliënten, maar voelden zich onmachtig als het ging om de organisatie. Ik stimuleerde hen meer zelf aan te geven wat ze willen. Je bent tenslotte baas over je eigen vak.’

Wat brachten de kandidaat-Kamerleden in tijdens het debat zelf?

Volgens Boris van der Ham vulden de kandidaat-Kamerleden elkaar tijdens het debat zelf goed aan. Wat viel op in hun bijdragen?

• Bart van den Brink van het CDA vindt dat er binnen gestelde grenzen meer vertrouwen moet komen in de keuzen van zorgmedewerkers zelf.
• Wieke Paulusma van D66 vindt dat niet iedere mogelijke medische behandeling per se moet worden gegeven.
• Fleur Agema van de PVV vindt dat het eigen risico leidt tot het vermijden van zorg en wil het afschaffen.
• Nico Drost van de ChristenUnie kondigde een initiatiefwet aan voor betaald mantelzorgverlof.
• Judith Tielen van de VVD wil meer zeggenschap voor zorgmedewerkers.
• Julian Bushoff van GroenLinks-PvdA vindt dat de overheid slecht omgaat zorgmedewerkers die tijdens hun werk long covid hebben opgelopen.
• Jimmy Dijk van de SP wijst erop dat marktwerking ook geld kost, wat naar aandeelhouders gaat.
• Danielle Jansen van NSC wijst erop dat je zonder bestaanszekerheid niet aan je oude dag kunt werken.
• Nicky Pouw-Verweij van BBB vindt dat het gesprek over passende zorg in de zorg zelf moet plaatsvinden, tussen artsen en cliënten: ‘Wil je dagen toevoegen aan je leven, of kwaliteit aan je dagen?’

Informatie

Wil je het Grote Zorgdebat terugzien? Ga dan naar: https://hetgrotezorgdebat.nl/terugkijken/
Beluister ook onze StellingCast over politici met een beperking.

Zie hieronder het interview van Luuk van Mo van Philadelphia met Boris van der Ham, na afloop van het debat. Luuk heeft ook de aanwezige politici vragen gesteld over de plannen voor de gehandicaptenzorg, lees meer.