Praktisch hulpmiddel voor begeleiders van jongeren met LVB

Begeleiders van jongeren met een licht verstandelijke beperking (LVB) werken voortdurend in een spanningsveld. Hoe zorg je ervoor dat je de cliënt voldoende uitdaagt en tegelijkertijd niet overvraagt? Dat je de juiste hoeveelheid zorg biedt en niet meer verantwoordelijkheid bij de cliënt legt dan hij aankan? De handreiking en checklist ‘Balans in Beeld’ helpen hierbij. Beide zijn ontwikkeld door orthopedagoog Edithe Rot.

Jongeren met een licht verstandelijke beperking worden nogal eens overvraagd. Ze hebben zichzelf aangeleerd om zich goed te presenteren. Ze kunnen prima verbloemen dat ze iets niet begrijpen. Dat maakt het lastig om in te schatten wat ze aankunnen. Het risico bestaat dan ook dat begeleiders onvoldoende rekening houden met hun beperkingen. Andersom komt ook voor: begeleiders herkennen de beperkingen en houden er juist te veel rekening mee.

Van impliciet naar expliciet
Bij zorgorganisaties en professionals is al veel expertise over onder- en overvraging van cliënten. ‘Alleen is deze kennis vaak impliciet’, aldus Edithe Rot, orthopedagoog bij ’s Heeren Loo expertisecentrum Advisium en auteur van de handreiking. ‘Begeleiders hebben behoefte aan concrete handvatten. Zij voelen zich vaak machteloos. Ze zien dat hun cliënt boos is, maar weten niet hoe ze hem of haar kunnen helpen. Ik merk dat zowel binnen ’s Heeren Loo Zorggroep als daarbuiten.’ Reden voor Rot om deze handleiding met checklist te ontwikkelen. Subsidie van het Antonia Wilhelmina Fonds maakte dit mogelijk.

De handreiking is ontwikkeld in een werkplaats van het Kennisplein Gehandicaptensector in samenwerking met het Landelijk Kenniscentrum LVB.

Balans in Beeld
Het resultaat is een handreiking en een checklist voor begeleiders van jongeren met een licht verstandelijke beperking (tussen de 12 en 21 jaar). Met de handreiking vergroten begeleiders hun kennis en inzicht in de betekenis van LVB voor het dagelijks functioneren. Met de checklist kunnen zij beter reflecteren op het eigen handelen. De checklist kunnen zij samen met een collega of cliënt invullen. Met 57 schaalvragen (van 0 tot 5) brengen zij de ondersteuning in kaart. De checklist is geen meetinstrument maar een hulpmiddel om in gesprek te gaan.

VGN-lidinstellingen ontvangen binnenkort gratis een exemplaar via de VGN. U kunt de handreiking en checklist ook voor € 19,50 bestellen in de webwinkel van Vilans of gratis downloaden via www.kennispleingehandicaptensector.nl/balansinbeeld. Begeleiders kunnen de checklist ook online invullen. De resultaten krijgen zij dan per mail toegestuurd.