Op een andere manier met elkaar in gesprek zijn

Inzichten verzamelen

Esdégé-Reigersdaal heeft de pilot in 4 fasen verdeeld: Vinden, Verbinden, Verdiepen en Verbreden. Fase 1, het vinden van informatie en inzichten over echte vragen en wensen van medewerkers en cliënten, is inmiddels afgerond. Dat heeft de organisatie de afgelopen periode gedaan door vragenlijsten uit te zetten onder medewerkers en middels diepte-interviews onder 22  cliënten. De interviews werden gehouden door Mieke Grootes, managementassistent, en Rob van Amerongen, preventiemedewerker Arbo. “Wij konden worden vrijgemaakt van werk en zijn niet direct werkzaam in de zorg. De gedachte erachter was dat wij met een frisse blik naar het Ideaal beeld konden kijken,” aldus Mieke.

Interviews met cliënten

“Het waren interessante gesprekken,” vervolgt Rob. “Doel van de interviews was het in kaart brengen van het ideale dagprogramma van de cliënten. Cliënten, verwanten en cliëntbegeleiders werkten graag mee. Er kwam ook echt een gesprek op gang. Los van het Ideaal programma kwamen zo overstijgende zaken naar voren die van belang zijn voor de ondersteuning van de cliënten.” Ook Mieke is enthousiast over de aanpak en opbrengsten. “Wat opviel is dat we bij Esdégé-Reigersdaal al goed naar het dagprogramma van cliënten kijken. Cliënten met Niet Aangeboren Hersenletsel hebben bijvoorbeeld veel behoefte aan structuur en vaste patronen, zij willen eigenlijk geen veranderingen. Wel gaven de geïnterviewden aan waarde te hechten aan ‘gewoon’ in de maatschappij meedraaien qua werktijden, sport, hobby’s en dergelijke. Daar valt nog wel iets in te verbeteren. Enkele cliënten willen namelijk in het weekend activiteiten ondernemen, zoals winkelen, een terrasje pakken of naar de markt gaan. Nu is daar onvoldoende personeel voor beschikbaar of zijn er geen vrijwilligers, die iets met de cliënt kunnen ondernemen.”

Vastigheid doorbreken

Henk-Jan Messchendorp is extern adviseur voor de pilot bij Esdége-Reigersdaal. In de tweede fase van de pilot verbindt hij de uitkomsten van de interviews aan de input die medewerkers via vragenlijsten gaven. “Medewerkers vinden hun werk uitdagend, hebben plezier in hun werk en zitten op hun plek. Tevens valt op dat ze het moeilijk vinden om buiten de bekende kaders te denken. In de zorg hebben we met elkaar kunstmatig grenzen in tijd aangegeven, zelfs qua financieringsstromen: dagbesteding vindt doordeweeks tijdens kantoortijden plaats. Voor een cliënt is eigenlijk elke dag hetzelfde, weekend of niet. Daar zit, zoals Mieke ook al aan gaf, wel een verbeterpunt. Het is goed om te kijken hoe we dit kunnen regelen. In meerdere gesprekken werd duidelijk dat men bijvoorbeeld bij de dagbesteding gaat kijken hoe er taakflexibiliteit mogelijk is op zoek naar de ideale werkdag, zoals een verlengde dag waarbij het koken onderdeel van de dagactiviteit is. We organiseren vrije (taak)flexibiliteit om van daaruit te onderzoeken of de veronderstelde vastigheid – van 9.00 tot 16.00 uur werken, met daarin na 5,5 uur werken een verplichte pauze – ook echt vastigheid is, of een harnas. Waarbij we de rol van de medewerker en hun familieleden in de kwaliteit van bestaan van cliënten eveneens meenemen.”

Lucht in roosters

“Het is mooi dat er op de plekken waar we het project draaien, er nadrukkelijk afstemming is tussen wat medewerkers kunnen en wat cliënten vragen. Dat is ook de kern van ons project. Ik zie dat dit niet alleen gebeurt binnen de traditionele manier van roosteren, maar dat er ook in toenemende mate ruimte gezocht wordt,” vertelt Frank van Herpen, Manager personeel, organisatie en ontwikkeling. “Als voorbeeld: op sommige plekken worden niet alle uren ingeroosterd. Daardoor krijgen medewerkers ruimte om in overleg met cliënten zelf afspraken te maken, buiten de vaste zorgmomenten die er zijn. Zoals in het weekend samen de stad in gaan. Blijkbaar is dit impliciet aan de orde, maar het is ook goed om dit explicieter te maken: te benoemen wat we doen. En daar op voort te kunnen borduren en dit te zijner tijd als resultaat in de organisatie neer te kunnen leggen.”

Blik vooruit

De komende periode voert Esdége-Reigersdaal in de teams een dialoog over de uitkomsten tijdens meerdere inspiratiebijeenkomsten. Het resultaat is dat er samen wordt gezocht naar de ideeën, de speelruimte en verandervoorstellen. Hoewel de pilot bijna afgerond is, stopt het nu niet. Frank: “We ronden het project af maar gaan wel verder. We waren al met dit onderwerp bezig voor het praktijknetwerk. Op een goede manier balans vinden tussen wat medewerkers kunnen en willen en wat cliënten vragen, willen we voortdurend op de agenda houden.” 

Auteur: Andrea Hodzelmans