Onderzoek naar de kansen van skillsgericht personeelsbeleid in Zorg en Welzijn
De arbeidsmarkt in zorg en welzijn staat voor aanzienlijke uitdagingen. Door structurele personeelstekorten en wisselende zorgvragen is het essentieel om anders te kijken naar instroom, doorstroom en brede inzetbaarheid van medewerkers.

In opdracht van Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland, Sociaal Werk Nederland en Actiz heeft onderzoekscombinatie ResearchNed en KBA Nijmegen onderzocht hoe werknemers en werkgevers binnen deze branches denken over een skillsgericht personeelsbeleid.
Het onderzoek, uitgevoerd onder 392 werkgevers en 784 werknemers, biedt waardevolle inzichten in de kansen en uitdagingen van deze benadering. De resultaten dienen als een belangrijke basis voor het zetten van vervolgstappen binnen deze branches.
Wat is een skillsgericht personeelsbeleid?
Een skillsgerichte personeelsbeleid kijkt verder dan alleen formele kwalificaties en legt bijvoorbeeld ook de nadruk op eerder opgedane werk- en levenservaring en vaardigheden zoals samenwerken, plannen en communiceren. Werkgevers beoordelen waarin iemand al bekwaam is en leveren maatwerk in leer- en ontwikkelvraagstukken, bijvoorbeeld door het aanbieden van OC&W erkende scholingen zoals MBO-certificaten en diploma’s en/of interne leerlijnen. Dit biedt niet alleen kansen om meer mensen aan te trekken, maar vergroot ook de mogelijkheden voor werknemers om door te groeien of zich breder in te zetten. Tegelijkertijd vereist het een nieuwe manier van denken bij werkgevers, werknemers en andere stakeholders.
Inzichten uit het onderzoek
De resultaten laten zien dat skills bij veel werkgevers en werknemers al een rol spelen, maar nog niet altijd centraal staan. Werkgevers uit de gehandicaptenzorg en ouderenzorg hechten bijvoorbeeld meer waarde aan diploma’s dan die uit sociaal werk, waar interpersoonlijke en ontwikkelingsgerichte vaardigheden vaker als essentieel worden gezien. Wel overwegen steeds meer organisaties om vaardigheden zwaarder te laten wegen in hun werving en loopbaanbeleid.
Veel werkgevers zien het benutten van talent als een belangrijk voordeel van een skillsgerichte aanpak. Toch is de praktijk weerbarstig. Belemmeringen zoals strikte functieprofielen, onzekerheid over de beoordeling van vaardigheden en externe eisen, bijvoorbeeld van zorgkantoren of gemeenten, maken de omslag complex.
Bij werknemers is het enthousiasme over een skillsgerichte aanpak groot, al zijn er ook zorgen. Sommige medewerkers vrezen dat een focus op skills ten koste kan gaan van kwaliteit of dat het tot een hogere werkdruk leidt. Tegelijkertijd zien veel werknemers kansen, vooral als werkgevers hun ontwikkeling actief ondersteunen en erkennen.
Samenwerken aan de toekomst
De overgang naar een skillsgerichte arbeidsmarkt wordt breed gesteund, maar vraagt om duidelijke kaders, heldere instrumenten en betere begeleiding. Brancheorganisaties spelen hierin, volgens de deelnemers van het onderzoek een cruciale rol, door kennisdeling te faciliteren, goede voorbeelden te verspreiden en afspraken te maken met externe partijen over het loslaten van diploma-eisen.
Met dit onderzoek hebben Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland, Sociaal Werk Nederland en Actiz een belangrijke stap gezet. Een skillsgerichte aanpak biedt niet alleen een oplossing voor personele tekorten, maar geeft werknemers ook meer ruimte om te groeien en hun talenten te benutten. Samen kunnen we werken aan een toekomstbestendige zorg- en welzijnssector waarin vaardigheden centraal staan.
Het volledige onderzoek kan je lezen in de onderstaande download.