Nieuwe Wmcz mist aansluiting op de gewenste ontwikkeling van medezeggenschap
De brancheorganisaties in de zorg – ActiZ, GGZ Nederland, NFU, NVZ en VGN – hebben stevige kritiek op het Wetsvoorstel medezeggenschap cliënten zorginstellingen (Wmcz 2018). Zorgorganisaties zetten in op een werkbare en werkzame medezeggenschap. De bedoeling van de medezeggenschap staat daarbij centraal en regelgeving zou ruimte moeten bieden aan nieuwe vormen van medezeggenschap en maatwerk. De voorgestelde Wmcz mist de aansluiting met de gevarieerde praktijk van de medezeggenschap.
In een brief aan de Tweede Kamer waarschuwt de BoZ dat de nieuwe wet, van medezeggenschap van cliënten, een lawyers paradise creëert in de zorgsector.
De brancheorganisaties onderschrijven de noodzaak van actualisatie van de huidige Wmcz. Actualisatie biedt kansen om maatwerk mogelijk te maken en om de mogelijkheden van verschillende vormen van inspraak volop te benutten. De Wmcz 2018 biedt daarvoor enkele bruikbare aanknopingspunten. Daar staat echter tegenover dat de nieuwe wet te vaak kiest voor formalisering en juridisering van de medezeggenschap van cliënten. De uitbreiding en aanscherping van diverse bevoegdheden, zoals het toekennen van het enquêterecht en het vervangen van het verzwaard adviesrecht door het instemmingsrecht, dreigen een werkbare en werkzame medezeggenschap te frustreren.
Meningsverschillen tussen cliëntenraad en bestuurder kunnen door maar liefst vier instanties beoordeeld worden, wat kan leiden tot zeer langdurige juridische procedures. Cliëntenraden kunnen kosten van advocaten onbeperkt declareren bij zorgorganisaties. Besluiten die de kerntaken van een zorgorganisatie betreffen, zoals over kwaliteit en veiligheid, kunnen hierdoor jaren vertraagd worden waardoor de continuïteit (en kwaliteit) van de zorg in het gedrang kan komen.
De brancheorganisaties dringen bij de Tweede Kamer aan op aanpassing van de wet. Medezeggenschap van cliënten is gebaat bij een open dialoog waarin belangen zorgvuldig worden afgewogen. Formalisering en juridisering staan zo’n open dialoog in de weg.