Tess Tournier: ‘Met Triple-C kijk je anders naar probleemgedrag’

1. Waarom dit onderzoek?

‘Voor mij persoonlijk was het een kans om op een interessante manier bij te dragen aan de mooie visie die achter deze behandelmodel zit. Triple-C is al vanaf 1991 in ontwikkeling bij zorgorganisatie ASVZ waar ik als orthopedagoog werk. De kern is dat de begeleiding zodanig aansluit bij de menselijke behoeften van de cliënt, dat de cliënt het gewone leven zoveel mogelijk kan ervaren. Als begeleider ben je empathisch en begripvol en kun je met compassie naar de cliënt kijken.

Triple-C wordt in veel organisaties toegepast, maar het is moeilijk grip te krijgen op wat het precies inhoudt. De methode was tot nu toe nog niet wetenschappelijk onderbouwd en ook de resultaten die ermee worden behaald, waren nog niet in kaart gebracht. Mijn doel was heel precies te beschrijven wat Triple-C is en hiermee de eerste stap te zetten in de wetenschappelijke onderbouwing.’

2. Wat is de conclusie?

‘Het onderzoek leidde tot het Triple-C logic model. Daarin staat beschreven wat Triple-C is.  De methode draait om drie aspecten die met elkaar in balans moeten zijn om haar te laten werken: een onvoorwaardelijke ondersteuningsrelatie, anders kijken naar probleemgedrag van de cliënt en een betekenisvolle daginvulling. Neem een cliënt die vaak wegloopt en gaat drinken en blowen. Als hij dan terugkomt kun je als begeleider boos zeggen dat hij dat niet mag doen. De kans wordt daarmee groter dat hij een volgende keer niet terug durft te komen.

De begeleider kan ook zeggen: ‘Hoi, waar was je nou? We maakten ons zorgen! Fijn dat je er weer bent. Ga maar even douchen, dan kunnen we zo aan tafel. We eten spaghetti.’ Op die manier laat je zien dat je er onvoorwaardelijk bent voor de cliënt, ongeacht zijn gedrag. En je vertelt hem meteen welk gedrag je wel wilt zien.

Ook staat in het Triple-C logic model beschreven welke rollen en taken de verschillende betrokkenen binnen een organisatie die Triple-C uitvoert hebben, wat nodig is om de methode uit te voeren en wat de te verwachten uitkomst is.

Zo is het de rol van de directie om Triple-C te faciliteren en tijd in te ruimen om teams in de methode te ondersteunen. Begeleiders hebben bijvoorbeeld trainingen van Triple-C experts en structureel coaching op de werkvloer nodig en moeten regelmatig kunnen overleggen met het team en de orthopedagoog. De managers op hun beurt coachen de teamleiders, die vervolgens de begeleiders ondersteunen door samen te reflecteren op situaties en aanwijzingen te geven. De uitkomst is dat de begeleider steeds autonomer gaat handelen.

Daarnaast moet er structureel een orthopedagoog bij iedere woning betrokken zijn om het behandelklimaat neer te zetten. Ook de familieleden spelen een belangrijke rol. Zij kennen de cliënt het langst en hebben een speciale plek in zijn leven.’

3. Wat betekent dit voor de praktijk?

‘Op basis van het Triple-C logic model is een screeningslijst ontwikkeld die alle professionals binnen de organisatie inzicht kan geven. Ze kunnen die gebruiken om met elkaar in gesprek te gaan over ‘hoe Triple-C’ ze werken en wat eventuele verbeterpunten zijn. Het gesprek speelt door de hele organisatie heen, want voor de beste uitvoering van Triple-C is samenwerking op alle organisatieniveaus belangrijk.’

4. Hoe was het om dit onderzoek te doen?

‘Heel leuk en inspirerend, vooral ook omdat Triple-C zo veelomvattend is. Ik heb grote thema’s kunnen uitdiepen, zoals familienetwerken van mensen met een verstandelijke beperking en probleemgedrag, maar ook het organiseren van de zorg. Het waren zeven leerzame jaren. Ik werd continu uitgedaagd om uit mijn comfortzone te komen. Ik heb geleerd met afstand naar de werkvloer te kijken en overstijgend te denken. Dat is handig in de praktijk. Ik ben mij er nu ook bewuster van dat veranderingen in de praktijk tijd kosten. Niet alles hoeft nu te gebeuren. Ik denk niet dat er ooit nog een moment in mijn werkende leven komt dat ik me zo kan verdiepen en vastbijten in een onderwerp. Dat is echt bijzonder.’

5. Wat ga je nu doen?

‘Ik ben weer terug in de praktijk als orthopedagoog bij ASVZ. Daarnaast ga ik bij de Triple-C werkplaats aan de slag. Vanuit hier zal ik trainingen en presentaties geven. Bovendien wil ik graag betrokken blijven zodra er een vervolgonderzoek start. Dat is nodig om Triple-C met sterk wetenschappelijk bewijs te gaan onderbouwen. Het logic model kan in dit vervolgonderzoek gebruikt worden om specifiek meetinstrumenten te kiezen die de effecten van de methode gaan meten.’ 

Informatie

Tess Tournier, Understanding Triple-C and the importance of relationships in the lives of people with intellectual disabilities who present challenging behaviour. Het onderzoek werd uitgevoerd bij de Academische Werkplaats Leven met een verstandelijke beperking (Tranzo, TSB, Tilburg University) in opdracht van zorgorganisatie ASVZ. Petri Embregts en Andrew Jahoda waren promotor en Lex Hendriks copromotor. Het proefschrift is te downloaden via triplecwerkplaats.nl.

Lees hier alle interviews met promovendi.

Foto Hans Tak