SAM&ZO in Sittard: een bijzonder woonconcept waar iedereen welkom is

Een andere manier van wonen en zorgen

Het was einde 2020, midden in die rare tijd. Opeens was er via de mail het bidbook (een plan) voor SAM&ZO. Ik was op slag onder de indruk én enthousiast. Onder de indruk van de moed van een aantal ouders om, vanuit wat zij zien wat hun kinderen kunnen en zouden willen, aan de slag te gaan met een andere manier van wonen en zorgen. 

Iedereen een actief participerende rol

In hun denken hebben mensen uit de wijk, de aangrenzende bewoners, de dagbesteding en de ouders allemaal een actief participerende rol. Vanuit de gedachtegang ‘samen zorgen voor en samen bijdragen aan’. Onder de indruk van hoe deze ouders dit benaderen vanuit partnerschap én daarbij duidelijk aangeven dat naast ouders en goede buren, ook de woningcorporatie, de zorgorganisaties en het zorgkantoor waarde toevoegen. Vanuit gelijkwaardigheid. Al die stappen - die gedurende een aantal jaren al gezet zijn - en die geleid hebben tot het bidbook dat tot stand kwam door de ouders en ZOwonen.

Nieuwe strategie van Radar was nog niet vastgesteld

Enthousiast was ik vooral over hoe dit puzzelstuk past bij de beweging die wij binnen Radar maken. Einde 2020 zaten wij nog midden in de herijking van onze strategie, die doorspekt is van ‘samen zorgen voor’ en ‘bijdragen aan'. Alleen was op dat moment onze strategie nog niet vastgesteld en waren onze communicatiemiddelen nog niet aangepast. Binnen onze organisatie heerste enthousiasme, maar waren er ook nog veel vragen over onze herijkte koers. En toch staken wij onze vinger op voor dit avontuur.

Slechtste portfolio van alle zorgorganisaties maar een oprecht verhaal

Met ‘enkel’ ons verhaal, onze gedachten en ideeën, ons ideaal, onze ambitie en onze passie, gingen wij, nog steeds digitaal, het gesprek aan met een deel van de ouders en ZOwonen. En niet zonder resultaat. Zij gaven ons terug dat wij het slechtste portfolio hadden van alle zorgorganisaties die zij gesproken hadden, maar wel het meest oprechte verhaal. Dat sprak aan, en dus mochten we dit avontuur mee uitbouwen.

Daelzicht als collega in de regio

Samen met Daelzicht, een zorgorganisatie die we, ondanks het gegeven dat wij in dezelfde regio actief zijn, eigenlijk helemaal niet zo goed kenden. Inmiddels hebben we elkaar leren kennen, zien we dat wij goed complementair zijn en helpen en steunen wij elkaar in dit mooie maar ook ingewikkelde traject. Het vergt soms ook onderling stevige discussies en elkaar aanspreken op de wederzijdse inbreng. Daarin zetten wij gezamenlijk mooie stappen. Ook bestuurder Peter Muijen van Daelzicht ziet SAM&ZO als een unieke kans om mee te bouwen aan een innovatief woon-zorgconcept midden in de samenleving.

Bouwen aan ideeën en woningen

Inmiddels zijn we ruim twee jaar verder en gaat binnenkort de schop daadwerkelijk de grond in. SAM&ZO wordt gebouwd; er wordt nu echt gestart met het stapelen van de stenen! Want bouwen aan SAM&ZO, dat is de afgelopen jaren gewoon doorgegaan. Bijeenkomsten om elkaar te leren kennen als ouders, bewoners, de woningcorporatie en de zorgorganisaties. Uitwerking van ideeën over:

• dagstructurering van zorg die niet enkel overdag maar ook in de avonduren kan worden afgenomen;
• hoe die zorg en de verbinding met de wijk er zouden moeten uitzien;
• hoe we dat vanuit gelijkwaardigheid op de beste wijze kunnen doen en moeten formaliseren, welke governance daarbij past;
• hoe we omgaan met risico's;
• hoe het gebouw eruit zou moeten zien en hoe ook de fysieke locatie kan helpen in het stimuleren van ontmoetingen tussen mensen in de wijk;
• relaties bouwen in de wijk, contacten met het buurtplatform, met de aanwezige verenigingen, met de middenstand, met de buren, met het zorgkantoor.

Iedereen steekt, en terecht, veel energie in dit avontuur. We zoeken elkaar op, durven te twijfelen en zoeken steeds weer opnieuw naar de best mogelijke oplossingen. Er zijn al heel wat hobbels genomen. En nog steeds ben ik onder de indruk van de niet aflatende energie van deze ouders én enthousiast over dit hele traject en waar we nu samen staan.

Samen wonen en naar elkaar omzien

SAM&ZO gaat laten zien hoe je samen kunt zorgen voor en kunt bijdragen aan. Er zullen zeker nog hobbels komen. Maar met zo'n voorbereiding is de kans van slagen in ieder geval zo groot als mogelijk. De stuiterende energie van de toekomstige bewoners werkt daarbij extra aanstekelijk. SAM&ZO is absoluut de moeite waard om te volgen, om van te leren en om te kopiëren. Samen wonen, naar elkaar omzien en bijdragen aan een leefbare wijk. Wie wil daar geen deel van uit maken?”

Informatie

• Monique Heffels studeerde Woonecologie aan de Landbouwuniversiteit te Wageningen. Ze werkte zo’n twintig jaar bij tal van woningcorporaties en de koepel van woningcorporaties en maakte in 2010 de overstap naar de zorg. Sinds 2018 is zij bestuurder van Radar.
• SAM&ZO is de droom van een aantal jongvolwassenen met een beperking en hun ouders. Deze jongeren wonen momenteel nog thuis, maar willen dolgraag zelfstandig wonen. Het allerliefst op een manier die past bij de toekomst die ze voor ogen hebben, zelfstandig zijn en een eigen sociaal leven, midden in de maatschappij. Kortom, op eigen benen staan en van betekenis zijn.
• Een verpleegkundige in opleiding woont naast een jongvolwassene met een lichte beperking. Ze zijn allebei dol op een potje Mens Erger Je Niet. Boven hen woont een gepensioneerde schooljuf met een zorgbehoefte. Iedere maand knutselt ze met de kinderen uit de buurt. Beneden zit een horecazaak waar een aantal bewoners werkt. Buurtbewoners komen er graag om een kopje koffie te drinken en elkaar te ontmoeten. Het is er altijd gezellig en er wordt veel georganiseerd. Dat is SAM&ZO.
• Kijk voor meer informatie op de website van SAM&ZO.