Ruimte om te rommelen
Hoe bouw je na je zoveelste verhuizing opnieuw contacten op? Mensen met een beperking vertellen mij vaak dat ze dat moeilijk vinden en ik vind dat best aangrijpend om te horen. Helaas is het geen probleem dat je als gehandicaptenzorg eens even gemakkelijk kunt aanpakken. Het heeft niet te maken met gezondheid of rechten, wel met zingeving.
Wie spelen een rol in je leven? Dat zijn niet alleen je vrienden en familie. Die woorden suggereren te veel, net als ‘sociaal netwerk’. Zelf koop ik al vijftien jaar mijn brood bij dezelfde bakkersvrouwen op de markt. Ze horen niet tot de vrienden die ik uitnodig als ik thuis een feestje geef, maar toch spelen ze een rol in mijn leven. Hun aanwezigheid geeft mij een vertrouwd gevoel.
En als je verhuist, dan ben je dat kwijt: de kleine ontmoetingen die je niet kunt weergeven in een organogram. Zeker mensen met een beperking bouwen dat vaak niet zo gemakkelijk opnieuw op. Natuurlijk zijn er de mensen die hen ondersteunen. Maar dat is iets anders dan mensen die zij zelf spontaan ontmoeten: op straat, in de kroeg, of in de trein. Een keer iets afspreken, wat dan kan tegenvallen, net als in het leven van mensen zonder beperking. Een blauwtje lopen.
Ik sprak een meisje dat graag naar disco-avonden gaat die worden georganiseerd door verschillende organisaties samen. Ze vindt het fijn om daar gewoon puberaal rond te hangen met leeftijdgenoten die ze nog niet zo goed kent. Maar dat werkt natuurlijk niet voor iedereen. Sommige mensen zijn verlegen, net als mensen zonder beperking. Of ze schamen zich, juist vanwege hun beperking. Zelfs als ze wel met de trein kunnen reizen, doen ze dat soms toch liever niet.
Wat we precies moeten doen weet ik nog niet, maar ik denk wel dat we hier als sector een taak hebben. Hoe zorgen we ervoor dat mensen met een beperking meer ruimte krijgen voor gerommel? Andere mensen ontmoeten, teleurstelling ervaren, maar ook successen. En leren omgaan met de eigen onzekerheden. Net als iedereen.
Boris van der Ham
Voorzitter VGN
Lees ook
Om meer aandacht te vragen voor het aangrijpende thema eenzaamheid, organiseert de VGN dit jaar de Gehandicaptenzorgprijs 2020. Meer hierover leest u hier.
En VG-innovator Stijn van Kreij geeft een reactie op de column van Boris. Lees hier zijn reactie.
