Vier arbeidsmarktrapporten richting 2030
De commissie Werken in de Zorg heeft in de periode 2018 – 2021 tot taak voorstellen te doen om de (toenemende) personele tekorten in de sector zorg en welzijn terug te dringen.
Als gevolg van de coronacrises is de commissie gevraagd om in 2020 het accent te verleggen naar de actuele lessen die de huidige crisis ons leert. De commissie stelde zich daarom de kernvraag: "Welke lessen zijn er vanuit de coronacrisis te leren voor de regionale en voor de landelijk arbeidsmarktaanpak in zorg en welzijn, die ook ‘na corona’?"
De commissie presenteerde vier rapporten (als bijlagen onder dit artikel gevoegd). In deze rapportages geeft de commissie Werken in de Zorg een overkoepelend beeld van de kwaliteit en voortgang van de regionale arbeidsmarktaanpak in Nederland en doet een aantal aanbevelingen.
De rapporten op een rij:
- Onderwijsvernieuwing en leven lang ontwikkelen
- Behoud en betrokkenheid van zorgprofessionals
- Sociale en technologische innovatie
- Anders besturen, vanuit een gedeelde maatschappelijke opgave
Boodschap
Overall boodschap van de commissie is dat er spanning zit in het huidige systeem. Er zijn te weinig zorgprofessionals om de benodigde zorg te leveren nu en in de toekomst, de huidige zorgprofessionals hebben last van werken regeldruk en te weinig werkplezier en de verschuiving van ‘zorg’ naar ‘gezondheid’ krijgt nog slechts beperkt vorm.
De onderwerpen zoals beschreven in de rapporten kunnen helpen om een aantal zaken te verbeteren.
Voor de langere termijn denkt de commissie dat het nodig is het systeem meer fundamenteel te herzien. Zorg & welzijn zal er over 10 à 15 jaar fundamenteel anders uit moeten zien om te kunnen voldoen aan de dan bestaande zorgvraag met de dan beschikbare arbeidskrachten. De stappen die nu gezet worden zullen niet voldoende zijn.
en exercitie waarbij partijen met elkaar het beeld van de zorg over 10 à 15 jaar concreet maken, is nodig als basis voor die fundamentele herziening.
Dialoog
Daarom stelt de commissie voor bij het creëren van dat beeld niet de gebruikelijke partijen te betrekken maar juist ook zorgprofessionals en ‘gewone burgers’. De zorg is een onderwerp dat iedere Nederlander raakt en aan het hart gaat. Waarom daarover niet een brede dialoog creëren?
Een dialoog die start bij de vraag hoe Nederlanders zich kunnen voorbereiden op hun oude dag en op eerdere momenten van behoefte aan zorg of ondersteuning, er van uitgaande dat er in de toekomst minder professionele zorg beschikbaar gaat zijn.
De commissie adviseert de bewindspersonen van VWS, vanuit hun bestelverantwoordelijkheid, om deze dialoog te initiëren en te faciliteren. Opdat de dialoog resulteert in een richtinggevende visie op ‘Zorg en Welzijn in 2030’; een visie die de regionale samenwerkingsverbanden helpt om op hun beurt hun uitvoeringsverantwoordelijkheid waar te maken.
De contourennota waar op dit moment aan gewerkt wordt kan als opmaat gebruikt worden c.q. input leveren voor deze maatschappij-brede dialoog. Aanbeveling voor VWS: Initieer en faciliteer een maatschappij brede dialoog (gebaseerd op een brede studie, waarbij ook goed naar omliggende landen wordt gekeken en zonder heilige huisjes), resulterend in een visie van Nederlanders op ‘Zorg en Welzijn in 2030’.
Als gehandicaptenzorg kunnen we onszelf prijzen met het werk dat al verricht is: de Visie 2030 heeft deze branche al omarmd.
