Vera Bergkamp: ‘Maken we het niet te complex?’
Kamerlid Vera Bergkamp van D66 wil weten of de decentralisatie van de langdurige zorg en de jeugdzorg leidt tot meer bureaucratie. ‘Mijn wake up call is: drijven we nu niet af van de essentie? Dat is: zorg dichtbij de cliënt’, zegt zij in een interview dat binnenkort verschijnt in Markant.
‘Straks zijn gemeenten alleen nog bezig met samenwerken, visie formuleren en inkoopdocumenten maken’, zegt Bergkamp in een interview met Markant. ‘Dat gaat allemaal af van de tijd waarin zij bezig kunnen zijn met burgers die zorg nodig hebben.’
Het Kabinet wil de decentralisatie vormgeven in drie wetten: de nieuwe Wmo, de Jeugdwet en de Participatiewet. Bergkamp, die zelf organisatieadviseur is geweest, noemt deze decentralisatie een ‘megaproject’. ‘Dit is de grootste reorganisatie in de zorg in tijden. Dan hoor je eerst te kijken of de huidige situatie op orde is. Is er sprake van fraude? Is de efficiency optimaal? Daarna kijk je of de uitvoerende eenheden - in dit geval de gemeenten - de juiste schaalgrootte hebben. Daarna ga je pas decentraliseren. Staatssecretaris Van Rijn doet alle drie in één. Normaal gesproken zou je geen project op die manier aanpakken.’
Ze vervolgt: ‘Wat opvalt is dat een heel groot gedeelte van de gedecentraliseerde taken wordt gecentraliseerd naar de regio, of zelfs bovenregionaal wordt georganiseerd. Aan de ene kant willen we de zorg eenvoudiger maken, dichtbij de mensen. En aan de andere kant maken we een lappendeken aan samenwerkingsverbanden. Ook de Raad voor het Openbaar Bestuur, de Raad voor de financiële verhoudingen en de Algemene Rekenkamer constateren dat er bestuurlijke drukte ontstaat. En ze vragen zich af hoe het zit met de democratische legitimiteit. Waar is de gemeenteraad straks verantwoordelijk voor?’
Bergkamp wil deze drie organen vragen om een advies en ze wil in de Tweede Kamer de vraag stellen of het resultaat van de decentralisatie niet te complex zal zijn. ‘Ik wil niet verantwoordelijk zijn voor een bouwwerk waarvan we ons over een paar jaar afvragen waarom we dat op deze manier hebben gemaakt. Mijn wake up call is: drijven we nu niet af van de essentie? Dat is: zorg dichtbij de cliënt. Decentralisatie is op zichzelf goed, want de zorg is nu te ingewikkeld en er zijn vaak teveel hulpverleners bij één gezin betrokken. Maar de voorstellen zijn nog te veel geschreven vanuit het overheidsdenken en te weinig vanuit de burger.’