Decentralisaties: doorpakken of pas op de plaats?
Tijdens het zorgdebat in Den Haag op woensdag 12 maart klonken veel bezorgde reacties over het tempo waarin de decentralisaties worden doorgevoerd. Zijn gemeenten wel klaar voor de zorgtaken die op hen afkomen? In een volle zaal debatteerden de woordvoerders zorg van de zeven grootste landelijke politieke partijen met elkaar én met het publiek o.l.v. Gerdi Verbeet. Het debat was georganiseerd door de gezamenlijke branche- en beroepsverenigingen in de zorg in aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen.
Tijdens het debat mochten de politici ieder in één minuut reageren op een stelling. Daarna kreeg het publiek de kans de politici verder te bevragen. Dit leidde tot een levendig debat.
2015 verantwoord?
De zaal had veel vragen over de onduidelijkheden die er nu nog zijn over besluitvorming, inkoop en implementatie van de Wmo. Cliënten en zorgaanbieders maken zich zorgen of de continuïteit van professionele zorg kan worden gewaarborgd.
Mona Keijzer (CDA) riep de VNG op om de gemeenten aan te sporen om voor 1 april duidelijkheid te geven over de zorgcontractering. Veel gemeenten wachten de meicirculaire af om definitief inzicht te krijgen in het beschikbare budget. Het CDA vindt dat de Jeugdwet al een lange voorbereidingstijd heeft gehad, de Wmo en Wet langdurige zorg (Wlz) niet. "Het gaat om kwetsbare burgers, heel veel taken, weinig tijd en een grote bezuiniging, stel het een jaar uit". Linda Voortman (GroenLinks) wil een jaar de tijd tussen besluitvorming en invoering. De PVV is voor afstel van de decentralisaties.
Arno Rutten (VVD) zei het belangrijk te vinden dat zorginstellingen duidelijkheid krijgen, maar vindt dat daarom nu doorgepakt moet worden. De regeringspartijen willen het tempo erin houden, doorpakken en de gemeenten helpen die achterlopen.
Visie VGN
De VGN vindt het belangrijk dat zorgaanbieders voldoende tijd krijgen om de laatste stappen te zetten in de voorbereiding op de nieuwe Wmo. Dit geldt vooral voor het op een goede manier afscheid nemen van werknemers. Pas als gehandicaptenzorgaanbieders weten welke arrangementen de gemeenten tegen welk tarief bij wie inkopen is dit mogelijk. Alleen als dit op 1 juli helder is, is invoering per 1 januari 2015 verantwoord.
Bovenregionaal
Bij de stelling over wat wel of niet de verantwoordelijkheid is van de gemeenten riep Otwin van Dijk (PvdA) partijen op om vooral samen aan tafel te gaan en het zo goed mogelijk op te lossen voor de cliënt. Gertrude van den Brink, bestuurder bij de VGN en bij Middin, sloot hierbij aan en deed een beroep op gemeenten op om proactief te zijn. ‘Gemeenten moeten nu al vooruit kijken naar welk type huisvesting en welke ondersteuningsarrangementen straks nodig zijn voor kwetsbare burgers én hierop anticiperen. Alleen dan kunnen mensen met een beperking blijven wonen en participeren in de gemeente”. (zie ook filmpje Skipr)
De PvdA riep de gemeenten op om harder te lopen als het gaat om specifieke doelgroepen met specialistische zorgbehoefte. Deze zorgbehoefte is niet altijd in de gemeente zelf op te lossen, dus moeten gemeenten samenwerken en zoeken naar bovengemeentelijke oplossingen. Vera Bergkamp (D66) ondersteunde dit door te zeggen dat niet alles in de regio kan worden opgelost, maar dat soms zelfs landelijk moet worden gekeken.
Verantwoordingsbureaucratie
“Wij doen zaken met 50 gemeentes in Zuid-Holland. Ik zie daar een paar mooie bloemen opbloeien, maar als het gaat om concreet van gemeenten te horen wat ze afnemen, dan blijft het oorverdovend stil. Onder de noemer van transparantie zijn ze vooral druk bezig met het ontwikkelen van systemen om kwaliteit te meten, en hoe klachten te melden. Die regeldruk is vele malen erger dan nu het geval is bij de zorgkantoren.”, aldus Gerard Gerding, bestuursvoorzitter van de Gemiva-SVG Groep.
GroenLinks voegde toe dat de passiviteit van gemeenten tot gevolg heeft dat werknemers ontslagen worden en dat expertise verloren gaat. Verder pleitte Linda Voortman niet alleen voor minder regels, maar ook voor goede samenhang tussen verschillende regels.
Visie VGN
De VGN heeft altijd gewaarschuwd voor een verhoging van de administratieve lasten bij gemeentelijke beleidsvrijheid in de Wmo. Nu is het de kans om de Wmo zo eenvoudig mogelijk in te richten, passend bij het welzijnskarakter van de wet. Belangrijk is dus dat er niet iets apart wordt geregeld in een gemeentelijke verordening, als er vanuit een andere wet al regels aan aanbieders worden gesteld. Elke euro moet zoveel mogelijk bij de cliënt terecht komen en niet aan administratieve lasten verloren gaan.Het VGN-standpunt over de Wmo 2015 staat beschreven in het position paper Wmo.
Skipr was ook bij het debat aanwezig en publiceerde het artikel: 'Nieuwe regeldrukte bedreigt zorgtaak gemeente'.
Hans Schirmbeck publiceerde op Skipr het blog 'Geen vacuüm maar samenwerking'.
Het debat in Den Haag was het afsluitende debat na een serie regionale zorgdebatten in Groningen, Enschede en Breda.
