Terugblik ledenbijeenkomst PNIL

In het Auditorium van Koninklijke Visio te Huizen bespraken we de actuele cijfers gingen we met elkaar in gesprek over de kansen, bedreigingen en mogelijkheden die PNIL (Personeel Niet In Loondienst) biedt. De deelnemers herkenden veel in de observaties vanuit de zaal en in de presentaties van VGN. 

Waarom en Wat?

Een Mentimeter hielp om zicht te krijgen op waarom leden naar deze bijeenkomst kwamen. Om "nieuwe ideeën op te doen, inspiratie en kennis uit te wisselen" en wat de problematiek is die de leden ervaren. Zo vond de overgrote meerderheid dat het "werken met PNIL een oplossing [is] bij moeilijk te vervullen vacatures". Een kleine groep verwacht dat dit aandeel het komend jaar zal afnemen maar het overgrote deel van de deelnemers verwacht dat dit gelijk blijft of zelfs stijgt.
Hoewel zorgaanbieders verschillende (beleids)oplossingen toepassen om de PNIL beheersbaar te houden, gebeurt dit niet in regionaal verband. Dat is opmerkelijk want een aantal aangegeven oplossingen (door samenwerken grotere contracten aanbieden, een flexpool oprichten, meer opleiden) zijn effectiever als die regionaal gestart worden.
Van VGN verwachten deelnemers beleidsinitiatieven om het ZZP-schap te ontmoedigen, ZZP-tarieven te reguleren, betere tarieven voor de geleverde zorg en een versterkte inzet om het vaste dienstverband aantrekkelijk(er) te maken.

ZZP-kader en Renseigneringsverplichting

Onderwerp van gesprek was het ZZP-kader dat de drie samenwerkende zorgbranches (ActiZ, De Nederlandse GGZ en VGN) de Belastingdienst en het Kabinet aangeboden hebben. Het doel van dit ZZP-kader is duidelijkheid te krijgen over de inzet van zorg-ZZP-ers in de drie branches én over de handhaving door de Belastingdienst. Het is een fiscaal kader met landelijke spelregels voor organisaties, ZZP’ers en de Belastingdienst over hoe we omgaan met de inzet van ZZP’ers in de zorg. 
Ook spraken we over de renseigneringsverplichting, de verplichting tot het melden van bepaalde Uitbetaalde Bedragen aan Derden aan de Belastingdienst. Per 1 februari jl. zijn zorgaanbieders verplicht (in het geval dat zij opdrachtgever zijn richting zzp'ers) en zorgverleners die zijn ingehuurd bij hun opdrachtgevers verplicht extra persoonsgegevens aan te leveren bij de Belastingdienst. Gezien de tijdsdruk (door de deadline van 1 februari) wil de VGN snel een uitspraak zodat in ieder geval voor belastingjaar 2022 de zorg wordt uitgezonderd van aanlevering van de gegevens. Een eerder verschenen artikel op de VGN-website gaat hierop dieper in.

Uit de praktijk

Met Will Linssen (bestuurder WonenPlus) en Loe van Erp (SoloPartners) gingen we in gesprek hoe hun ervaringen met de inzet van ZZP’ers zijn. Zo zet WonenPlus geen ZZP'ers in. Hoe ze dat doen en welke inzet dat vergt, vertelde Will Linssen. Hij legde uit dat WonenPlus Sinds 2019 alleen nog met vaste medewerkers werkt, omdat de doelgroep die WonenPlus bedient vastigheid nodig heeft. Een aantal ZZP’ers heeft toen besloten om bij ons in dienst te komen.’ Hoe dat is gelukt? ‘Door in gesprek te gaan: Wat wil je aan secundaire voorwaarden? Waar heb je behoefte aan en hoe kunnen we dat met elkaar regelen? Protocollen gebruiken we zo min mogelijk. Functioneringsgesprekken zijn afgeschaft, in plaats daarvan hebben medewerkers in groepsverband intervisie. Aanvankelijk hadden we hogere kosten, maar na twee jaar hielden we geld over. Dit vanwege het efficiënter inregelen van de organisatie.’

Loe van Erp (SoloPartners) ging in op de diensten zij, als branchevereniging van ZZP'ers in de zorg, aanbieden en hoe SoloPartners kijkt naar de inzet van ZZP'ers in de zorg. Want dagelijks zet SoloPartners zich op diverse manieren in voor de ZZP'ers in de zorg. Een echte "zorgondernemer" zijn is best complex en niet voor iedereen weggelegd. Zo geeft SoloPartners advies om te kunnen voldoen aan wet- en regelgeving. Of sparren zij samen met de ZZP'er welke regelgeving van toepassing is. 
Verrassend: Loe en Will bleken eensluidende opvattingen over de kwaliteit van zorg en de inzet van ZZP'ers te hebben.

Advies aan VGN en vervolg

De deelnemers gaven VGN ook richtinggevende adviezen mee: "wat is er mogelijk in de regulering van bemiddelingsbureaus", "is certificering van bemiddelaars een optie?" of "deel meer dilemma's en best practices" en "zie ZZP als deel van de oplossing". 
De oproep "Handel vandaag, wacht niet op Den Haag" is een hartenkreet richting de zorgaanbieders zelf. Iets dat zowel Will als Loe beamen: zet zelf stappen in 'Goed werkgeverschap' door te inventariseren welke behoeften de eigen medewerkers hebben. Een stap naar ZZP-schap voorkomen is wellicht makkelijker dan gedacht.

Vanzelfsprekend blijft VGN dit volgen en zal aandacht blijven vragen voor dit onderwerp. De gedane suggesties zijn daarbij leidend en VGN zal via de eigen website verslag doen van de vorderingen. Zo ligt het in de rede om op korte termijn hierover opnieuw een bijeenkomst te organiseren, al was het maar om dilemma's en best practices te delen. 

De presentatie die is gebruikt tijdens de bijeenkomst is onderaan deze pagina als bijlage toegevoegd.