Driehoekskunde

Hopelijk ontketent het boek Driehoekskunde van Chiel Egberts een revolutie in de langdurige zorg. Al lezende dacht ik geregeld: ‘Had ik dit maar eerder geweten.’ Het had me ongetwijfeld een betere begeleider gemaakt.

Het boek begint met drie voorwoorden: van cliënte Ingrid, haar begeleider Arja en zus Annelies. Daarmee weet de lezer meteen waar het bij driehoekskunde om gaat en vooral waar de schoen wringt in de zorg. Dat is een blinde vlek die nog wijdverbreid is in de zorg: de idee dat ouders en familie meer bijzaak zijn, dan onlosmakelijk onderdeel van goede cliëntzorg. De meeste zorgprofessionals worden opgeleid en gevormd met de idee dat zorg puur om de relatie tussen professional en cliënt gaat. Dat het juist moet gaan om een driehoeksrelatie maakt Egberts met dit boek wederom overtuigend helder. Daarbij wijst hij erop dat opvattingen als: ‘de cliënt centraal’ gemakkelijk kunnen doorschieten in een visie of gedrag  waar cliënten niet bij gebaat zijn. Dat doet hij aan de hand van gedegen casuïstiek, persoonlijke ervaringen en literatuurstudie en met  goed onderbouwde motto’s en uitgangspunten, die in de zorgpraktijk goed toe te passen zijn.  Dit boek is niet alleen noodzakelijke kost voor begeleiders, maar vooral ook voor opleiders, managers, staf en zorgbestuurders. Want driehoekskunde vergt andere vaardigheden van de professional en een andere mindset. Het gaat om het maken van de verbinding. Dat vereist onder meer vertrouwen en respect, maar ook het innemen van de positie als professional. Zodat een samenwerking kan groeien tussen de drie partijen, waarbij elke hoek van de driehoek zijn eigen bijdrage te leveren heeft. Dat gaat niet altijd vanzelf, maar dit boek reikt zorgprofessionals concrete handvatten aan om in de weerbarstige praktijk overeind te kunnen blijven. Het boek leest bijzonder prettig. Maar de kennis zal in deze vorm onvoldoende toegankelijk zijn voor de gemiddelde begeleider of verzorgende in de langdurige zorg. Daarom besluit Egberts het boek met de opzet van een eenvoudig train-de-trainers programma.

Chiel Egberts, Driehoekskunde: samenwerken in de driehoek cliënt, familie en begeleider. Uitgeverij Agiel, 2012, 108 pagina’s, 9,85 euro, ISBN 9077834591.