Column Matt Dings: 'Valide invalide'
Niemand die eraan twijfelt dat blinden gehandicapt zijn. Ook doofheid geldt als een ernstige beperking. Maar hoe zit het eigenlijk met mensen die ziende blind zijn? Of die prima oren hebben, maar zich doof houden voor zaken die hen niet uitkomen?
Het zijn nare kwalen, vooral voor de omgeving van de betrokkenen. Om mysterieuze redenen doen ze zich vooral voor onder beleidsmakers, en binnen die categorie vooral bij politici. Je kunt nóg zo vaak proberen hen onder ogen te brengen dat ze een heilloze maatregel hebben bedacht, ze wenden de blik af en voeren hun besluit uit. En hoeveel argumenten je hen ook toeroept, ze willen er niet van horen.
Hoe vaak is vanuit de zorg al niet uitgelegd dat de aangekondigde bezuinigingen op de sector vooral de zwaksten treffen? Dat lang niet iedereen mee kan doen aan de participatiemaatschappij? Dat er niet tegelijkertijd kan worden bespaard op verzorgingstehuizen én op thuiszorg, omdat ouderen die langer thuis blijven nu eenmaal meer hulp nodig hebben? Toch gaan zulke maatregelen door. Ziende blind, horende doof. Valide invalide.
Iets vergelijkbaars geldt voor mensen met een beperkt wereldbeeld. Internet, audiovisuele media en de kiosk mogen uitpuilen van informatie, maar zij zetten oogkleppen op, ideologische of religieuze, en mijden angstvallig wat niet in hun santenkraam van pas komt. Zo hebben we naast verstandelijk gehandicapten ook allerlei mensen die verstand genoeg hebben, maar weigeren het te gebruiken.
Het heeft iets zuurs. Op de ene plek doet een dubbel gehandicapte cliënt van een zorginstelling zijn best nog wat van het leven te maken, een woonwijk verderop hangen volledig toegeruste mensen hun kansen aan de wilgen en geven zich over aan hard drugs of lamlendigheid. De één scharrelt achter zijn rollator manmoedig van hot naar her, de ander is fysiek piekfijn in orde, maar niet vooruit te branden. Achter de ene voordeur probeert een kankerpatiënt de hoop overeind te houden, achter de volgende zit een reaguurder hopeloos te kankeren.
Zo bezien telt de samenleving veel meer mensen met beperkingen dan we denken. Waaronder dus heel wat mensen met heel wat mogelijkheden.
