Roadshow Werken met het Kwaliteitskompas Gehandicaptenzorg

Na de afronding van het actualisatietraject van het Kwaliteitskompas Gehandicaptenzorg 2023 - 2028, volgt het werken met het Kwaliteitskompas. Maar wat is eigenlijk de betekenis van het Kwaliteitskompas? Wat is er veranderd? En hoe organiseer je de nieuwe werkwijze in bouwsteen vier met een kwaliteitsbeeld en een voortgangsbericht in plaats van een jaarlijks kwaliteitsrapport? In de Roadshow Werken met het Kwaliteitskompas, trekt de VGN samen met de landelijke Stuurgroep Kwaliteitskompas door het land om gesprekken te voeren over het werken met het Kwaliteitskompas in de praktijk.

Meerdere stops: denkt u mee?

De Roadshow start na de lancering van het Kwaliteitskompas Gehandicaptenzorg op 29 september 2022 en loopt door tot de zomer van 2023. Zoals dat gaat onderweg, kan de route veranderen. Die kunnen we langer maken met een extra afslag. Heeft u ideeën over een gespreksonderwerpen voor bijeenkomsten of voor mooie stops? Wij houden ons aanbevolen. U kunt uw idee mailen naar: kwaliteitskompas@vgn.nl.  

Zesde stop: 14 april 2023 bij de VGN in Utrecht

De laatste regiobijeenkomst Werken met het Kwaliteitskompas Gehandicaptenzorg, vond plaats bij de VGN in Utrecht. Deze vijfde bijeenkomt werd vanwege de grote belangstelling extra georganiseerd. Net als bij de andere vier regiobijeenkomsten konden de deelnemers onder andere een workshop over bouwsteen drie uit het Kwaliteitskompas volgen: 'professionele ontwikkeling'.

Tijdens de regiobijeenkomst bij de VGN konden deelnemers meedenken over succesvolle manieren van reflecteren, waarbij workshopleider en VGN-beleidsadviseur Maarten Hüttner aangaf de initiatieven met de meeste stemmen ook daadwerkelijk mee te nemen naar het ministerie van VWS die geld beschikbaar stelt voor teamreflectie in het kader van professionele ontwikkeling. De initiatieven met de meeste stemmen waren: meer geld voor tijd en training om te leren reflecteren, en geld voor de ontwikkeling van spiegelgesprekken waarbij ook mensen met een beperking en hun verwanten worden betrokken. 

Vijfde stop: 5 april 2023 bij Gemiva in Zoeterwoude

Welke taal gebruik je eigenlijk als je met mensen met een beperking praat? Tijdens alle regiobijeenkomsten verzorgde de VGN samen met de LFB een facultatieve sessie over dromen in het ondersteuningsplan. Deze sessie begon met het voorlezen van een indicatiebrief over ervaringsdeskundige en LFB-medewerker Idman Nur, die in 2012 door een gedragswetenschapper werd opgesteld en nog steeds gebruikt wordt. 

Een brief vol met vakjargon en beschrijvingen die Idman of niet snapt, of zich er niet in kan vinden. ‘Agressief? Ik sla nog geen vlieg dood!’ Het maakte indruk op de deelnemers. ‘Het maakt me klein en verdrietig’, gaf een van de deelnemers aan. ‘Ik vind het dehumaniserend. Dank je wel dat je ons op deze manier een spiegel hebt voorgehouden.’

Die spiegel werd nog een keer voorgehouden toen Idman samen met haar collega en ervaringsdeskundige Caron Landzaat een oefening met de deelnemers deed, waarbij iedereen eerst twee dromen op een briefje moest schrijven, waarna de persoon naast hen er lukraak en zonder enige vorm van overleg een mocht doorstrepen. ‘Wat doet het met je als er voor je bepaald wordt’, vroegen ze aan de deelnemers. ‘Want dat komt in de praktijk van het ondersteuningsplan nog wel eens voor.’

Wat dat met hen deed werd duidelijk toen de droom van een van de deelnemers om samen met haar gezin met de camper rond te reizen, doorgestreept werd. Degene die dat had doorgestreept verklaarde reizen minder belangrijk te vinden dan gelijkheid onder mensen, terwijl de dromer ontsteld reageerde hier al jaren naar uit te kijken. 

De sessie werd afgesloten met de droom die Idman wist te verwezenlijken: trouwen.

Vierde stop: 23 maart 2023 bij Kempenhaege in Sterksel

Tijdens de derde regiobijeenkomst bij zorgorganisatie Kempenhaeghe in Sterksel in het zuiden van het land, kregen de deelnemers die workshop 1 ‘Het zorgproces rond de individuele persoon’ volgden een inkijkje in de vernieuwde Handreiking Ondersteuningsplannen. Deze handreiking is onderdeel van het geactualiseerde Kwaliteitskompas. 

Er werd stilgestaan bij wat nieuw is in de handreiking, zoals: de totstandkoming van het ondersteuningsplan; het ondersteuningsplan in het ECD; meer aandacht voor perspectief, rol en inbreng van mensen met een beperking en hun verwanten; en meer ruimte voor eigen invulling van de zorgaanbieder, passend bij de cultuur van de organisatie. Wat ook nieuw is, is de opzet van de handreiking in een modulair systeem. Professionals kunnen zo heel makkelijk die onderdelen lezen die voor hen van toepassing zijn. 

Ook werd er tijdens de workshop stilgestaan bij fabels over het ondersteuningsplan. Want moet dat nou wel of niet ondertekend worden? Dat wordt wel vaak gedacht, maar dat hoeft niet. En, is een ondersteuningsplan nodig voor het aanvragen van een (her)indicatie bij het CIZ? Ook daarop is het antwoord nee.  

Derde stop: 9 maart 2023 bij Elver in Wehl

De tweede regiobijeenkomst vond plaats bij zorgorganisatie Elver in Nieuw-Wehl. Voor een volle zaal verwelkomden ervaringsdeskundige Lisa en procesregisseur Mirjam Kamer van Elver, alle aanwezigen. ‘Ik ging als een raket’, vertelde Lisa na afloop trots. Tijdens de opening had zij VGN-manager Peter Kruithof bevraagd over het waarom van het Kwaliteitskompas, wat er voor cliënten veranderd is in het nieuwe kompas en of er ook een versie voor cliënten beschikbaar was.

Bij de workshop over Bouwsteen 2 ‘Onderzoek naar de ervaringen van mensen met een beperking’ gingen deelnemers met elkaar in gesprek over hoe je dagelijks de ervaringen kan onderzoeken (‘houd laagdrempelige gesprekken tijdens het wandelen, de afwas of aan de keukentafel’, ‘gebruik een kletspot met vragen om in gesprek te gaan’), het benutten van die ervaringen (‘communiceer de resultaten ook in begrijpelijke taal met foto’s en picto’s richting de cliënten’, ‘maak het onderdeel van het ondersteuningsplan’), en de knelpunten van het werken met cliëntervaringsinstrumenten (‘Blijf er vanaf, vertrouw erop dat begeleiders dit kunnen’, ‘is tevredenheid hetzelfde als goed gaan?’). De Commissie van Deskundigen die de VGN over de cliëntervaringsinstrumenten adviseert, is erg blij met de opkomsten. Zij omschrijven het als ‘waardevol, dat zeker een vervolg krijgt’. 

Tweede stop: 14 februari 2023 bij InteraktContour in Nunspeet

Op 14 februari vond bij InteraktContour in Nunspeet de eerste regiobijeenkomst plaats over het werken met het vernieuwde Kwaliteitskompas. Samen met de Landelijke Stuurgroep Kwaliteitskompas organiseert de VGN in totaal vijf regiobijeenkomsten.

Tijdens de opening, die verzorgd werd door Marianne Velthuis (directeur Zorg en Wonen InteraktContour), Rob Kreling (vicevoorzitter van de centrale cliëntenraad van InteraktContour) en VGN-directeur Theo van Uum, werd het Kwaliteitskompas in makkelijker taal gelanceerd. Deze versie werd gemaakt door en voor mensen met een beperking. 

Na de opening konden de bijna zeventig deelnemers meerdere workshops volgen. In deze workshops werden de vernieuwde bouwstenen behandeld. Daarnaast waren er facultatieve sessies over de Leidraad Perspectief op persoonsgerichte zorg, over dromen in het ondersteuningsplan, er was een brown paper met vraag en aanbod, en deelnemers konden met elkaar netwerken.

Eerste stop: 20 januari 2023 bij Federatie Landbouw en Zorg 

De eerste stop van onze roadshow was een bezoek aan de Federatie Landbouw en Zorg (FLZ). Deze branchevereniging voor zorgboeren heeft een eigen Kwaliteitskader Zorglandbouw ontwikkeld, dat grotendeels is geënt op het Kwaliteitskompas Gehandicaptenzorg. Tijdens onze eerste stop van de roadshow ondertekenen de VGN en FLZ een samenwerkingsovereenkomst waarin de intentie wordt uitgesproken om samen te werken aan een integraal kwaliteitsbeleid.

Startpunt: 29 september 2022 bij Middin in Den Haag

Op 29 september 2022 werd het Kwaliteitskompas officieel gelanceerd tijdens een bijeenkomst bij Middin in Den Haag. Meer informatie daarover lees je hier.

Lees meer

• Het Kwaliteitskompas Gehandicaptenzorg 2023-2028.
• De bouwstenen en hoofdstukken van het Kwaliteitskompas Gehandicaptenzorg. 
• Twee handreikingen en een leidraad zijn onderdeel van het Kwaliteitskompas Gehandicaptenzorg.
• de landelijke Stuurgroep Kwaliteitskompas Gehandicaptenzorg is eigenaar van het Kwaliteitskompas Gehandicaptenzorg.