VGN-onderzoek naar het werk van begeleiders toont belang van leven lang leren aan

Luisteren, signaleren en anticiperen

Het werk van deze zorgverleners bestaat namelijk uit het ondersteunen van mensen van jong tot oud, met verschillende beperkingen, uiteenlopende problemen en met vragen op zeer diverse terreinen. Om de benodigde ondersteuning te kunnen bieden moeten beide beroepskrachten goed kunnen luisteren en kijken en veranderingen in het gedrag van cliënten of hun fysieke gesteldheid kunnen signaleren en hierop anticiperen.

Motiveren, stimuleren en activeren

Ook zijn begeleiders en persoonlijk begeleiders er steeds op gespitst om te achterhalen wat belangrijk is voor de cliënt en hoe dat in stand kan worden gehouden of kan worden gerealiseerd. Ze weten de cliënt te motiveren, stimuleren en activeren om deel te nemen aan activiteiten, nieuwe ervaringen op te doen en hun zelfstandigheid te bewaren of te vergroten. Daarbij is het de kunst een balans te vinden in dat wat de cliënt zelf kan en wat aan ondersteuning nodig is.

Een leven lang leren

Het onderzoek dat de VGN liet uitvoeren, bevestigt het belang van een leven lang leren: begeleiders en persoonlijk begeleiders moeten zich gedurende hun loopbaan continu blijven ontwikkelen. Redenen daarvoor zijn de snel veranderende vraag naar vaardigheden, de vergrijzing en ontgroening waardoor langer doorwerken is vereist en het groeiende belang van een duurzame inzetbaarheid. Ook wordt er in het rapport op gewezen dat begeleiders en persoonlijk begeleiders steeds meer te maken krijgen met technologie. Daarbij gaat het zowel om de inzet van technologie (zoals e-health) in de ondersteuning zelf, als om het begeleiden van cliënten bij het gebruik van domotica, social media en internet.

Vernieuwde opleidingen

Het onderzoek naar het werk van begeleiders en persoonlijk begeleiders was nodig omdat momenteel het Kwalificatiedossier Maatschappelijk Zorg wordt vernieuwd. Onderdelen van dat dossier zijn de kwalificaties (opleidingen) Begeleider gehandicaptenzorg en Persoonlijk begeleider gehandicaptenzorg. Verwacht wordt dat vanaf augustus 2022 de vernieuwde opleidingen voor beide beroepsgroepen kunnen worden aangeboden.

Onderzoek

Frank Peters van KBA Nijmegen heeft het onderzoek voor de VGN uitgevoerd. Dat gebeurde in twee stappen. Begonnen is met een inventarisatie van informatie over het werk van begeleiders en persoonlijk begeleiders in de literatuur, zoals verslagen van eerdere onderzoeken of rapporten over de gevolgen van de coronacrisis. De bevindingen daarvan zijn vervolgens voorgelegd aan personen die het werk van beide beroepen goed kennen. Dat waren natuurlijk op de eerste plaats begeleiders en persoonlijk begeleiders zelf. Daarnaast hebben ook opleidingsfunctionarissen en andere deskundigen aan het onderzoek meegewerkt. De bevindingen van beide stappen zijn beschreven in het rapport ‘Beroepeninformatie begeleiders en persoonlijk begeleiders in de gehandicaptenzorg’.

Het volledige rapport vindt u onderstaand.