VGN en 40 zorgaanbieders starten kort geding tegen nieuw zorginkoopbeleid

Bezwaren van de VGN

Afgezien van deze ongelukkige timing maakt de VGN de gang naar de rechter omdat zij grote bezwaren heeft tegen de nieuwe inkoopsystematiek voor de komende drie jaar. Die bestaat om te beginnen uit een basistariefpercentage van het NZa-maximumtarief. Zorgaanbieders kunnen vervolgens een opslag verdienen door plannen in te dienen voor één of meerdere kernelementen: passende zorg, innovatie, bedrijfsvoering en duurzaamheid. De voorgestelde systematiek dwingt zorgaanbieders dus over een periode van meerdere jaren tegen een lager tarief dezelfde kwaliteit te leveren, terwijl zij geconfronteerd worden met hogere kosten. Dit gaat ten koste van de kwaliteit van de zorg aan 122.000 kwetsbare cliënten. Daarnaast moeten zorgaanbieders met de bijbehorende administratieve belasting extra inspanningen doen om de opslag veilig te stellen. 

Forse korting

Voor 2021 is het basistariefpercentage vastgesteld op 94% van het NZa maximumtarief. Dit betekent een forse bezuiniging van ruim € 150 miljoen voor zorgorganisaties. De meeste zorgkantoren hanteren in 2020 namelijk een basistariefpercentage van 96% of hoger. De zorgkantoren gaan ervan uit dat de zorgaanbieders met het lagere tariefpercentage in 2021 kunnen voldoen aan de eisen van het Kwaliteitskader gehandicaptenzorg.

Zorgaanbieders krijgen deze financiële klap terwijl zij de afgelopen jaren geconfronteerd zijn met steeds hogere kosten, die niet in de NZa tarieven zijn verwerkt. Hier vallen om te beginnen de hogere personeelskosten onder, in het bijzonder de kosten voor de toegenomen inhuur van personeel niet in loondienst, een rechtstreeks gevolg van de krapte op de arbeidsmarkt. Daarnaast ontstaan er extra kosten die de invoering van de Wet zorg en dwang met zich meebrengt. Bovendien zorgt de toename in de complexiteit van de zorgvraag voor hogere kosten.

Opslag onvoldoende

In 2021 kunnen zorgaanbieders maximaal een opslag van 2% veilig stellen. Deze opslag neemt de bezwaren niet weg, omdat hier extra inspanningen voor gevraagd worden, zoals investeren in innovatie of het leveren van duurdere, passende zorg. Dit tezamen zorgt voor financiële onzekerheid bij zorgaanbieders en minder inkomsten voor de basiszorg.
De genoemde korting van ruim € 150 miljoen betekent dat er 3.600 medewerkers (2.400 fte) minder kunnen worden ingezet om zorg te leveren aan mensen met een beperking. Hierdoor ontstaat grote druk op de kwaliteit van zorg voor cliënten met een beperking in de zorgkantoorregio’s waar het nieuwe beleid zou worden gevoerd. 

Verkeerde afslag in de samenwerking

De veertig zorgaanbieders die samen met de VGN tegen deze inkoopsystematiek in verweer komen, leveren met 70.000 medewerkers zorg aan ruim 63.000 mensen met een beperking in de Wlz. De VGN en deze aanbieders stellen vast dat het voorgenomen meerjarenbeleid van de zorgkantoren zonder samenwerking of dialoog tot stand is gekomen. De VGN heeft voorafgaand aan de publicatie van het nieuwe inkoopbeleid meerdere keren met ZN en de zorgkantoren overleg gevoerd over dit beleid en daarbij grote zorg uitgesproken over de impact. Daarbij is gepleit voor verlenging van het huidige inkoopbeleid, zodat aanbieders in deze tijd van crisis niet geconfronteerd worden met extra tegenvallers. Verlenging van de huidige systematiek biedt ook tijd om met de zorgkantoren te kijken hoe de uitdagingen waar de langdurige zorg voor staat - en die de VGN ook erkent - op de juiste manier kunnen worden aangepakt. De VGN heeft nadrukkelijk aangeboden met de zorgkantoren bestuurlijke meerjarenafspraken te maken over de uitdagingen in de gehandicaptenzorg, als alternatief voor het huidige prijsgerichte inkoopbeleid van de zorgkantoren.

Slechte timing

De zeer ongelukkige timing van het nieuwe inkoopbeleid van de zorgkantoren vraagt tenslotte ook nog eens om veel geduld van de VGN en de 40 zorgaanbieders. De zitting bij de rechtbank in Den Haag zal immers pas in september plaatsvinden. Want ook de rechtspraak heeft te kampen met achterstanden door corona.

Meer informatie over de nieuwe inkoopsystematiek 2021-2023 leest u hier. U vindt via deze link eveneens een uitgebreider overzicht van het ZN-inkoopkader en het aanvullende regionale beleid van de zorgkantoren.