Verdringing op arbeidsmarkt voor mensen met beperking

Alleen mensen met een beperking die niet zelfstandig het wettelijk minimumloon kunnen verdienen, komen in aanmerking voor het doelgroepenregister. Uit de enquête blijkt dat 62 procent van de reïntegratiebedrijven concludeert dat mensen die niet zijn opgenomen in de het doelgroepenregister, moelijker aan een baan komen dan mensen die wel in het register staan.

Volgens de Participatiewet moeten werkgevers voor 2026 stapsgewijs 125.000 extra banen creëren voor mensen die vanwege een beperking niet in staat zijn om zelf het wettelijk minimumloon te verdienen (banenafspraak). Mensen die in aanmerking komen voor deze 'garantiebanen' zijn geregistreerd in het doelgroepenregister. Als voor 2017 het aantal banen niet is gerealiseerd, treedt de quotumregeling in werking en riskeren werkgevers een boete.

Mensen met bijvoorbeeld een zintuiglijke beperking (die bijvoorbeeld gebruik maken van een tolkvoorziening door het UWV) vallen niet onder deze banenafspraak. Zij tellen pas mee als de quotumregeling van kracht wordt. Dit maakt de regelgeving complex. Om geen risico te lopen, geven werkgevers de voorkeur aan mensen die al in het doelgroepenregister zijn opgenomen. Hierdoor hebben mensen met een zintuiglijke beperking minder kansen op werk als andere mensen met een beperking.

Uit het onderzoek van De Monitor blijkt dat 15 procent van de reïntegratiebedrijven meemaakte dat iemand met een beperking werd ontslagen om een nieuwe medewerker uit het doelgroepenregister aan te nemen. Dit leidt tot een perverse prikkel en staat op gespannen voet met de afspraken in het VN-verdrag voor de Rechten van mensen met een handicap. Dick Houtzager van het College voor Rechten van de mens (CVRM): ‘‘Het kan niet de bedoeling zijn dat door deze wet een tweedeling ontstaat tussen mensen met een beperking. Als dat wel het geval is, dan vinden wij dat de verantwoordelijke staatssecretaris daar onderzoek naar moet doen en indien nodig de wet moet aanpassen.

Op 29 april 2016 kondigde staatssecretaris Klijnsma nieuwe vereenvoudigingen aan voor de Participatiewet en de Wet Banenafspraak:

• Gemeenten worden per 2017 verplicht beschut werkplekken aan te bieden, als uit onderzoek van de Inspectie blijkt dat het aantal gerealiseerde beschut werkplekken achterblijft.
• Alle extra banen die bedrijven via Wsw-detacheringen hebben ingericht voor mensen met een arbeidsbeperking tellen mee voor de banenafspraak.
• Klijnsma neemt het advies van het UWV over om doelgroep voor de banenafspraak uit te breiden met mensen die met begeleiding van een jobcoach het wettelijk minimumloon kunnen verdienen.
• Ook verkent Klijnsma of mensen die met een voorziening van het UWV wel het wettelijk minimumloon kunnen verdienen ook aan de doelgroep voor de banenafspraak kunnen worden toegevoegd.

De VGN pleit ervoor dat dit zo snel mogelijk moet worden geregeld zodat alle mensen (en ook mensen met een zintuiglijke beperking) weer gelijke kansen hebben op de arbeidsmarkt.

In de bijlage vindt u de Kamerbrief van de staatssecretaris. U kunt enquête  én de aflevering van de Monitor over dit onderwerp vinden op de website van De Monitor.