Transitieakkoord: aanpassing kanslijn 3
De VGN en Zorgverzekeraars Nederland (ZN) hebben de tekst van kanslijn 3 van het transitieakkoord aangepast, zodat deze beter aansluit bij de uitdagingen waar de sector in de praktijk voor staat. Kanslijn 3 richt zich nu specifiek op passende zorg voor mensen met complexe zorg- en ondersteuningsvragen.
Zorgverzekeraars Nederland (ZN) en de VGN sloten begin 2022 een akkoord, bedoeld om samen de transitie te maken naar een duurzame, toekomstbestendige en betaalbare gehandicaptenzorg. Geïnspireerd op het VN Verdrag Handicap en in lijn met de visies van VGN en zorgkantoren, zijn in het akkoord vijf inhoudelijke ontwikkelthema’s, ook wel kanslijnen genoemd, opgenomen. Hierover worden in de komende jaren in de regio door zorgaanbieders en zorgkantoren afspraken gemaakt. De gemeenschappelijke ambitie is dat de meest kwetsbare mensen met een beperking tijdig betekenisvolle en passende zorg kunnen krijgen.
Onderscheid kanslijn 3 en 4
In de praktijk merkten we dat het onderscheid tussen Kanslijn 3 en 4 niet altijd even duidelijk was. Daarom is de invulling van Kanslijn 3 aangescherpt: deze richt zich nu specifiek op passende zorg voor mensen met complexe zorg- en ondersteuningsvragen. Dit geeft complexe zorg een duidelijkere plek binnen de kanslijnen, wat aansluit bij het belang van dit thema en hoe het in de praktijk wordt opgepakt. De stuurgroep van de transitie roept zorgaanbieders op om dit jaar nog extra stappen te zetten in de passende zorg voor mensen met complexe zorg- en ondersteuningsvragen en hierover afspraken te maken met het zorgkantoor.
Kanslijn 3 Passende zorg voor mensen met complexe zorg- en ondersteuningsvragen
Bij een deel van de Wlz-cliënten is sprake van complexe zorg- en/of ondersteuningsvragen. Er is veelal sprake van gedragsproblematiek en bijkomende problemen op het gebied van psychiatrie, verslaving, trauma of van bijkomende fysieke en medische aandoeningen. Dit vraagt om intensieve en interdisciplinaire ondersteuning van meerdere behandelaren. Mensen met complexe zorg- en ondersteuningsvragen hebben vaak een hoge gevoeligheid en daarmee een grote afhankelijkheid van een passende context. Zorg en ondersteuning is erop gericht de context voorspelbaar te maken en te houden. Daarbij staat aansluiten op de menselijke behoeften centraal. De inrichting van de context heeft een grote invloed op de kwaliteit van leven van de cliënten.
Deze zorg richt zich op kwaliteit van leven en is maatschappelijk verantwoord. De context en de bijbehorende organisatorische randvoorwaarden zijn afgestemd op en passen bij de ondersteuningsvragen van de cliënten. Kritische afwegingen in welke zorg en ondersteuning past bij de functie van de zorgaanbieder, de personele bezetting, de aanwezigheid van voldoende gekwalificeerd personeel en financiële mogelijkheden zijn daarbij nodig.
Zorgaanbieders richten hun organisatie zo in dat deze ondersteunend is aan het leveren van zorg aan mensen met een complexe zorg- en ondersteuningsvraag, vanuit in de praktijk bewezen visie en methodieken. Zorgprogramma's en cliëntpaden zijn gericht op de verschillende ondersteuningsbehoeftes en passend bij de context van waaruit de zorg wordt geboden. Passende zorg voor deze cliëntgroep is levenslang en levensbreed. De ondersteuningsbehoefte van cliënten kan fluctueren in de tijd, bijvoorbeeld door life-events die plaatsvinden. Zorgaanbieders spelen hierop in zodat op ieder moment in het leven van de client passende zorg en ondersteuning wordt geboden.
Uitgangspunt is dat de zorg en ondersteuning zoveel als mogelijk plaatsvindt in de omgeving waar de cliënt zijn of haar netwerk heeft. In overleg tussen zorgkantoor en zorgaanbieder kan hiervan afgeweken worden. Om deskundige en efficiënte zorg te kunnen blijven bieden aan mensen met een complexe zorg- en ondersteuningsvraag kan het nodig zijn deze zorg te concentreren bij enkele gespecialiseerde zorgorganisaties. Zorgkantoren stimuleren dit door uitdagende ambities af te spreken met resultaten en eventuele financiële prikkels.
