Stemming verbod om discriminatie handicap in Grondwet in januari 2023
De politieke partijen D66, GroenLinks en PvdA willen de gronden 'handicap' en 'seksuele gerichtheid' toevoegen aan artikel 1 van de Grondwet. Artikel 1 beschrijft de gronden op basis waarvan niet gediscrimineerd mag worden. Deze toevoeging betekent een verbod op discriminatie vanwege handicap en seksuele gerichtheid. Op 20 december besprak de Eerste Kamer het voorstel, de stemming is in januari. Wat was voor VGN-voorzitter Boris van der Ham de aanleiding om dit wetsvoorstel te schrijven?
Afgaande op het debat, lijkt de grondwetsuitbreiding het te gaan halen. Omdat de PVV op het laatste moment een hoofdelijke stemming aanvroeg, werd het besluit uitgesteld tot in januari.
Stemming is laatste stap in jarenlang traject
Artikel 1 van de Grondwet beschrijft de gronden op basis waarvan niet gediscrimineerd mag worden. Met de beoogde uitbreiding wordt een verbod op discriminatie vanwege handicap en seksuele gerichtheid expliciet aan het artikel toegevoegd. Daarmee vallen ze niet meer onder de formulering ‘of op welk grond dan ook’, waar het artikel sinds de invoering in 1983 mee afsluit. Initiatiefnemers D66, GroenLinks en PvdA zien er naar uit om de uitbreiding van artikel 1 definitief te maken. Deze stemming is de laatste stap in een traject dat al meer dan 12 jaar duurt. Eerder stemde de Tweede Kamer al in met het wetsvoorstel van D66, GroenLinks en PvdA.
VGN-voorzitter Boris van der Ham was in zijn tijd als Tweede Kamerlid verantwoordelijk voor het schrijven van dit wetsvoorstel. Hij vindt het juist dat discriminatie op grond van handicap expliciet moet worden benoemd in de Grondwet en dat daardoor duidelijk is wat wel en niet mag.
Wat was voor Boris van der Ham aanleiding om naar artikel 1 van de Grondwet te kijken?
In een eerder interview met Markant zegt Van der Ham er dit over: ‘Vaak wordt in het publieke debat gezegd, dat in artikel 1 staat dat alle mensen gelijk moeten worden behandeld. Dan gaat men ervan uit dat dat ook voor mensen met een handicap geldt. In werkelijkheid impliceert artikel 1 dat wel, maar het staat er niet letterlijk. Sterker nog: het is er bewust uit gehouden, omdat men vond dat je mensen met een handicap niet gelijk kunt behandelen. Mannen en vrouwen, of mensen die wel of niet gelovig zijn, gaan wel door dezelfde deur een gebouw in, maar voor mensen met een handicap moet je iets extra’s doen, dus gelijke behandeling zou niet kunnen. Dat vond ik zo kortzichtig!'
'Uit de jurisprudentie en uit internationale wetgeving blijkt dat je onder gelijke behandeling ook kunt verstaan dat je een redelijke aanpassing kunt doen die tot gelijke kansen leidt. Ik heb nog net voordat ik uit de Tweede Kamer ging het antwoord geschreven op de reactie van de Raad van State op mijn grondwetswijziging. Helaas laat de Kamer dit al lang op de plank liggen. Los van de aanpassingen die je in de praktijk moet doen, vind ik het mooi als deze aanpassing in de Grondwet komt als symbool en als vingerwijzing naar overheden, bedrijven en de samenleving: ook mensen met een handicap kunnen en moeten gelijk behandeld worden.’
Lees hier het uitgebreide verslag van de Eerste Kamer over het debat van 20 december.
