Rapportage opzet monitor Wet zorg en dwang: Veel volbracht ondanks veelbewogen jaar
In opdracht van het ministerie van VWS heeft KPMG onderzoek gedaan met het doel inzicht te geven in huidige implementatievraagstukken bij de Wzd en het ontwerpen van een monitor die hier blijvend zicht op geeft. Het was een bijzonder en bewogen jaar voor zorgprofessionals, zorgaanbieders, cliënten en andere betrokkenen in de verpleeghuis- en gehandicaptenzorg. COVID-19 vroeg (en vraagt) veel van eenieder. Naast het houden van anderhalve meter afstand, digitaal werken, het niet meer toelaten van bezoekers, waren het moeilijke tijden met onzekerheden, overlijdens, angst voor besmetting en uitval van personeel door uitval door ziekte.
Afgelopen jaar is er ook gestart met de implementatie van de Wet zorg en dwang. Ondanks de tijd en capaciteit die COVID-19 vraagt, hebben zorgprofessionals en zorgaanbieders en andere veldpartijen al veel gedaan om deze wet zo goed en zo snel mogelijk te omarmen. Dit start met het begrijpen van het doel en vertalen naar het dagelijks handelen in de praktijk. Bewustwording van wat onvrijwillige zorg is, en samen met cliënten kijken welke alternatieven er zijn om onvrijwillige zorg te voorkomen. Er ligt al veel trainingsmateriaal, en er wordt hard gewerkt aan oplossingsrichtingen voor vraagstukken die bij de implementatie van de wet naar voren zijn gekomen.
Hoewel de implementatie op bepaalde gebieden nog extra aandacht behoeft, zien we ook dat er goede stappen gezet worden. Deze rapportage bevat inzicht in vraagstukken die rondom de implementatie van de Wet zorg en dwang spelen op sectorniveau. Bij het lezen van de rapportage is het dan ook goed om zich bewust te zijn van het feit dat er verschillen zijn tussen sectoren, regio’s en typen aanbieders. Deze verschillen worden volgend jaar in kaart gebracht.
Implementatie van de Wzd tijdens overgangsjaar vraagt veel van zorgaanbieders, COVID-19 vraagt tegelijkertijd prioriteit Per 1 januari 2020 is de Wet zorg en dwang (hierna: Wzd) van kracht gegaan. Het jaar 2020 is een overgangsjaar, waarin partijen de ruimte krijgen om te leren omgaan met de nieuwe wet. In dit jaar is hard gewerkt door zorgaanbieders en zorgprofessionals om de Wzd te implementeren. Er wordt veel gedaan om zorgaanbieders daarbij te ondersteunen. Evenwel is er in het overgangsjaar 2020 nog veel te doen. Tegelijkertijd vraagt COVID-19 uiteraard prioriteit en capaciteit van zorgaanbieders en zorgprofessionals. Er leven dan ook zorgen over de implementatie van de Wzd bij aanbieders, zoals omtrent de beschikbaarheid van personeel (met de juiste kennis), de uitvoering van de wet in de ambulante setting en bij dubbelproblematiek en crisissituaties wanneer zowel Wvggz als Wzd van toepassing kunnen zijn.
Doel van dit onderzoek is meer zicht krijgen op de uitvoering van de Wzd en implementatievraagstukken in kaart te brengen Het primaire doel van het onderzoek is om meer zicht te krijgen op de vraagstukken die spelen bij de implementatie van de Wzd. De doelstelling van het onderzoek is vertaald in twee hoofdvragen: ― Voer een nulmeting uit, waarin de status van vraagstukken rondom de uitvoering van de Wzd die op dit moment spelen, inzichtelijk wordt. ― Onderzoek wat de best mogelijke opzet is van een monitor die structureel inzicht geeft in vraagstukken die spelen bij de uitvoering van de Wzd. Deze eindrapportage geeft antwoord op deze hoofdvragen. Het bevat een kwalitatieve nulmeting waarin de implementatievraagstukken worden geanalyseerd en geduid, en kwantitatieve onderzoeksuitkomsten. Dit onderzoek bevat geen wetsevaluatie, maar biedt input voor de evaluatie die van start gaat in 2021.
Bron: KPMG