Publicatie handreiking Wmcz 2018 en modelmedezeggenschapsregeling

De Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen 2018 (Wmcz 2018) treedt op 1 juli 2020 in werking. Vanaf dat moment moeten zorgaanbieders onder andere aan de slag met het organiseren van inspraak (artikel 2). Vanaf 1 januari 2021 moeten zorgaanbieders en cliëntenraden gaan werken met de nieuwe medezeggenschapsregeling. De handreiking en de modelregeling bieden een handvat hiervoor.

Samenwerking

De Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN), het Landelijk Steunpunt (mede)zeggenschap (LSR) en KansPlus (het belangennetwerk verstandelijk gehandicapten) hebben de handreiking gezamenlijk opgesteld. Hiervoor zijn vragen, wensen en ideeën opgehaald bij cliënten, verwanten en zorgaanbieders. Onder andere tijdens een werkconferentie, op het congres cliëntenraden en tijdens verschillende ledenbijeenkomsten van de VGN. Er is vanuit verschillende perspectieven naar de implementatie van de Wmcz 2018 gekeken.

Handreiking

In de handreiking beschrijven de VGN, het LSR en KansPlus de inhoud van de Wmcz 2018 (zie bijlage). Ook staan de belangrijkste verschillen tussen de Wmcz en de Wmcz 2018 in de handreiking. De handreiking is gemaakt voor bestuurders, medewerkers en leden van (centrale) cliëntenraden, die zich voorbereiden op de overgang van de Wmcz naar de Wmcz 2018.

Model medezeggenschapsregeling

Organisaties hebben tot 1 januari 2021 de tijd om met hun cliëntenraden een medezeggenschapsregeling af te stemmen, waarbij de cliëntenraad instemmingsrecht heeft. Het model medezeggenschapsregeling geeft aan hoe je de onderwerpen vanuit de Wmcz 2018 kunt regelen. Het model zegt hoe het kan en niet hoe het moet. Zorgorganisaties en cliëntenraden kunnen uiteraard eigen keuzes maken.

In de modelregeling staan twee varianten (zie bijlage). Eén modelregeling voor de cliëntenraad. Dit model gebruik je wanneer je één cliëntenraad hebt, of voor een decentrale / lokale cliëntenraad. Het tweede model is voor de centrale cliëntenraad. Dit model kan ook gebruikt worden voor andere koepelraden zoals een divisieraad of een regionale cliëntenraad. Bij elk artikel in de modelregeling staat een toelichting.

Inspraak

Inspraak is een nieuw onderdeel van de wet. Het regelen van inspraak is verplicht voor zorgorganisaties met cliënten die langdurig verblijven. De wet schrijft niet voor hoe je dat doet. Zo kunnen zorgorganisaties op hun eigen manier inspraak regelen die het beste past bij de organisatie en de doelgroep. Vilans heeft hiervoor begin dit jaar de handreiking Inspraak gemaakt.

LinkedIn groep

We hebben een LinkedIn groep aangemaakt voor VGN-leden die met elkaar willen uitwisselen over de implementatie van de Wmcz 2018. Je kunt hier vragen stellen en goede voorbeelden met elkaar delen. Hier kun je je aanmelden.

Coulance bij de implementatietermijn

VGN heeft op 21 april samen met LOC, ActiZ, GGZ Nederland, Zorgthuisnl en Jeugdzorg Nederland, uitstel gevraagd m.b.t. de implementatie van de nieuwe Wmcz 2018, voor de zorgorganisaties die door de coronacrisis nog niet in alle opzichten aan de wet voldoen. De minister heeft geen expliciet uitstel verleend voor de implementatie van de medezeggenschapsregelingen, maar de minister en de IGJ geven wel aan dat er coulant wordt omgegaan met de implementatie van de wet (zie brief van de minister in de bijlage). Uit de toelichting van VWS blijkt dat de IGJ niet direct vanaf 1 juli actief zal handhaven op de nieuwe wettelijke bepalingen. De IGJ handhaaft met name daar waar geen cliëntenraad aanwezig is of waar geen gelegenheid tot inspraak wordt geboden. Op de inhoud en de actualiteit van regelingen is het toezicht van de IGJ niet gericht. Deze zijn een verantwoordelijkheid van de individuele instelling en haar cliëntenraad samen, zegt VWS. De wet geeft een termijn van 6 maanden na het in werking treden van deze wet, maar zo geeft VWS aan, instellingen kunnen met hun cliëntenraad afspreken daar langer de tijd voor te nemen.