Praten over gevoelens van onveiligheid in de gehandicaptenzorg werkt
Zo’n 55 teams in de gehandicaptenzorg zijn er afgelopen jaar in geslaagd om een continue dialoog over gevoelens van onveiligheid op gang te brengen. Met behulp van de VeiligPlus-aanpak, een dialoogmethodiek speciaal ontwikkeld voor de gehandicaptenzorg, durven ook medewerkers waarvan het nooit werd verwacht nu wel over hun gevoel te spreken. Dit blijkt uit een recente evaluatie van de VeiligPlus-aanpak, initiatief van Stichting Arbeidsmarkt Gehandicaptenzorg (StAG) en inhoudelijk ondersteund door Stichting IZZ.
Dilemma’s wegnemen
Alle professionals in de gehandicaptenzorg moeten zich veilig kunnen voelen. Toch staan zij soms voor lastige keuzes tussen de eigen veiligheid en goede zorg voor de cliënt. Daarom heeft StAG, een samenwerkingsverband van werkgeversorganisatie VGN en werknemersorganisaties CNV Zorg & Welzijn, FBZ, FNV Zorg & Welzijn en NU'91, de VeiligPlus-aanpak ontwikkeld. Een aanpak waarmee medewerkers uit alle lagen van de organisatie met elkaar in gesprek gaan, van begeleiders op de werkvloer tot bestuur. Zij spreken over dilemma’s die worden ervaren en zoeken met elkaar naar praktische handvatten om daarmee om te gaan. Vanuit de centrale boodschap: “Maak elk gevoel van onveiligheid bespreekbaar”. Binnen een half jaar ontstaat zo een vanzelfsprekende manier van denken en werken in de organisatie.
Begin 2017 gingen de eerste organisaties met de VeiligPlus-aanpak aan de slag. Uiteindelijk startten 55 teams van 11 organisaties: Gemiva SVG, De Zijlen, Trajectum, Estinea, Amerpoort, Amsta, Amarant, Cello-zorg, Ons Tweede Thuis, Bartiméus en Talant.
Vast op de agenda
De deelnemende organisaties geven de VeiligPlus-aanpak een cijfer van 7,9 voor het bespreekbaar maken van het gevoel van onveiligheid. Zij bevestigen dat zowel de fysieke veiligheid als de beleving van veiligheid nu vast op de agenda staat. Niet alleen binnen teams, maar ook in gesprekken tussen bestuurder en medewerker. Daarmee is een echte organisatiedialoog tot stand gebracht. Deelnemers waarvan het door organisaties nooit werd verwacht, durven nu wel over hun gevoel te spreken.
De VeiligPlus-aanpak blijkt goed aan te sluiten op bestaande initiatieven en projecten met betrekking tot veiligheid binnen de organisaties. Eyeopener voor bestuurders is dat de dialoog minder om concrete oplossingen gaat dan van tevoren verwacht. Alleen al door erover te praten, voelt men zich veiliger.
Teamontwikkeling
Opvallend is verder dat er een verband bestaat tussen minder goed ontwikkelde teams en het ontbreken van onderlinge veiligheid in de teams. Wanneer zelfsturende teams uit zichzelf moeilijk van M1 (vormende fase) naar M4 (taakvolwassen teams) ontwikkelen terwijl de organisatie op M4 is ingericht, werkt dat gevoelens van onveiligheid in de hand. Door de aanpak hebben deze teams ingezien dat het belangrijk is om eerst prioriteit te geven aan teamontwikkeling, alvorens de dialoog verder te implementeren.
Zeven organisaties hebben de aanpak inmiddels helemaal doorlopen en zijn enthousiast. Zij bekijken de komende tijd wat de beste manier is om de dialoog voor de lange termijn levend en op de agenda te houden. Vier organisaties hebben dit al in concrete plannen gegoten. Ideeën zijn bijvoorbeeld om het thema ‘veiligheid’ op te nemen in de jaargesprekken, teamontwikkeltrajecten en in het opleidingsaanbod.
Kosteloze begeleiding
StAG vindt het belangrijk om praten over gevoelens van onveiligheid te blijven stimuleren. In 2018 kunnen daarom tien nieuwe organisaties in de gehandicaptenzorg kosteloze begeleiding aanvragen bij de invoering van de VeiligPlus-aanpak.
Interesse?
Wilt u meedoen of meer informatie? Neem dan contact op met Michiel Hietkamp, projectleider StAG: email m.hietkamp@caop.nl, telefoonnummer 06-83697718. Of kijk op www.veiligplusaanpak.nl
In de bijlagen vindt u uitspraken van deelnemers aan de VeiligPlus-aanpak en informatie over de VeiligPlus-aanpak.
