Politici eens met hartenkreet van Femke Halsema
De VGN gaat samen met Ieder(in) een nadere inventarisatie maken van knelpunten in de nieuwe wetgeving voor zorg voor mensen met een beperking. De Tweede Kamer zal zich inspannen om deze knelpunten zo snel mogelijk weg te nemen en de bureaucratie terug te dringen. Dat is de uitkomst van een debat dat vandaag in Nieuwspoort werd gevoerd, waar VGN-voorzitter Femke Halsema een brief aanbood aan PvdA-leider Diederik Samsom.
In het eerste jaar dat Halsema voorzitter is van de VGN, is het haar opgevallen dat de sector erg bescheiden is, schrijft zij in haar brief. De ratificatie van het VN-verdrag voor de rechten van mensen met een beperking, creëert volgens haar het momentum om meer aandacht te vragen. Omdat de bescheidenheid leidt tot ‘relatieve onzichtbaarheid’ kondigde ze de campagne Nederland Onbeperkt aan, die in oktober van start gaat en waarin mensen met een beperking zelf als ambassadeur een hoofdrol spelen.
Cri de coeur
Samsom reageerde dat hij de brief zelf eigenlijk nog ‘heel bescheiden’ vindt en opvat als een cri de coeur. Zelf heeft hij een dochter die extra zorg nodig heeft en naar een mytylschool gaat. Bij het regelen van de juiste ondersteuning loopt hij geregeld tegen kafkaiaanse toestanden aan. ‘De nieuwe wetten maken het misschien eerst wel juist moeilijker. Daar iets aan doen is op dit moment ons noeste werk.’
Systeemdwang
Ook andere Tweede Kamerleden bevestigden het bestaan van de knelpunten uit de brief van Halsema. Voor kleine kinderen is het bijvoorbeeld moeilijk om zorg vanuit de Wlz te regelen, omdat zij nog een ‘ontwikkelperspectief hebben’. Jongeren met een licht verstandelijke beperking raken hun ondersteuning vanuit de Jeugdwet kwijt, op het moment dat zij op hun achttiende hun eigen weg moeten gaan vinden. Voor mensen met niet-aangeboren hersenletsel die thuis wonen, is het vaak moeilijk om gebruik te maken van specialistische zorg, vanwege de vervoerskosten en de eigen bijdrage. Halsema vatte dit alles samen onder noemer ‘systeemdwang’.
Productcodes
Daarnaast vroeg ze aandacht voor de stijging van de administratieve lasten. In 360 gemeenten zijn 126.000 productcodes bedacht om de nieuwe wetgeving uit te voeren, terwijl het er in de AWBZ slechts enkele tientallen waren. Medewerkers in de zorg zijn daardoor een kwart van hun tijd kwijt aan administratie.
Thuis wonen
In een debat, onder leiding van Lucille Werner, zei Mona Keijzer (CDA) dat de invoering van de nieuwe wetgeving te snel is gegaan. Doordat er ook een bezuiniging aan was gekoppeld, zijn gemeenten nog te terughoudend in het afstemmen van zorg op individuele behoeften. ‘De aandacht is niet gericht op de mensen zelf. Als er problemen zijn met kinderen, wordt er te gemakkelijk gezegd: zolang ze thuis wonen komt het wel goed.’
Kijk naar mij!
Vanuit de zaal viel Ieder(in)-directeur Illya Soffer haar bij: ‘Gemeenten kunnen niet integraal organiseren! Ze vergeten dat jongeren een leven hebben, waarin zowel school, zorg, thuis, als het wel of niet hebben van werk of een uitkering een rol spelen. Wat zij willen zeggen is: kijk nou naar mij en niet naar de wet!’
Megaprobleem
Verschil van mening was er ook. Henk van Gerven (SP) pleitte voor een recht op zorg, maar volgens Sjoerd Potters (VVD) vergroot dat juist het systeemdenken. Ook Mona Keijzer was niet enthousiast: ‘In de Jeugdwet is al een plicht opgenomen, maar in de praktijk pakt het zo slecht uit dat wethouders een megaprobleem hebben.’
De Volkskrant publiceerde vanochtend een korte versie van de brief van Femke Halsema (zie bijlage). Zij was ook aan het woord op NPO Radio 1. Hierin ook een reportage over Leon, twintig jaar en visueel beperkt. Hij wil graag werken, maar krijgt na zijn revalidatie geen begeleiding en belandt in een zwart gat.
