Podcast: moet de gehandicaptenzorg stoppen met 'traditionele dagbesteding'?
Moet de gehandicaptenzorg stoppen met traditionele dagbesteding? Die vraag staat centraal in deze aflevering van De StellingCast, podcast van de VGN. Drie deskundige sprekers pleiten voor zinvolle daginvulling en vernieuwend werk. In deze podcast hoor je hun gesprek over de hobbels in de weg én de kansen die voor het oprapen liggen.
Links
Experimenteertraject Lab 2030
Het woord ‘dagbesteding’ lijdt aan slijtage; veel mensen zoeken al langer naar een betere term. Is wat we dagbesteding noemen soms niet gewoon werk? Of toch dagactiviteiten of daginvulling? Terwijl men zoekt naar de juiste woorden, zijn gehandicaptenzorg medewerkers al volop aan het vernieuwen in de uitvoering ervan. Bijvoorbeeld in het experimenteertraject Lab 2030, waarin zorgaanbieders uit heel Nederland aan de slag gingen om traditionele dagbesteding los te laten en, geheel in lijn met de Visie 2030, op creatieve manieren meer verbinding te zoeken met de rest van de maatschappij. Waardoor mensen met een (verstandelijke) beperking betekenisvoller hun dag kunnen invullen.
Deze beweging is spannend, maar kan veel opleveren voor mensen met een beperking zelf, voor zorgmedewerkers en voor de rest van de samenleving. VGN-podcaster Johan van Ruijven gaat hierover in gesprek met Sjoerd Ouwens (manager participatie Pluryn en aanjager maatschappelijke beweging bij de VGN) en begeleiders Ilse Hertog (Middin) en Mieke van de Bilt (Amarant). Beide begeleiders die aan het woord komen, hebben met een team deelgenomen aan het Lab 2030 en hiervoor een aanmoedigingsprijs gewonnen.
Kijk naar het individu
Hoewel we als sector trots mogen zijn op de ontwikkeling die dagbesteding heeft doorgemaakt de afgelopen decennia, is het volgens de sprekers in de podcast tijd voor een doorontwikkeling. Veel van de zogenaamde dagbestedingsactiviteiten, bijvoorbeeld die voor mensen met een intensieve zorg- en/of begeleidingsvraag, zijn nu namelijk onzichtbaar in onze maatschappij. En onbekend, maakt onbemind. Ook worden mensen lang niet altijd uitgedaagd, soms zelfs niet verleid tot kleine stapjes in de ontwikkeling, terwijl ze dat wel willen.
Sjoerd, Ilse en Mieke zien alle drie mogelijkheden te over om het anders te doen. Ze experimenteren hiermee in de praktijk. In de podcast zijn echter ook reacties te horen van mensen die zich zorgen maken over deze ontwikkelingen. Worden mensen met een beperking zelf wel voldoende gehoord over wat zij willen? En leggen we niet te veel nadruk op ‘jezelf bewijzen’? Mieke pleit voor maatwerk: 'Als iemand het prettig vindt om de hele dag te puzzelen met zichzelf, dan moet dat ook mogelijk blijven. Maar het is belangrijk dat - als die cliënt wel behoefte krijgt aan meer contact en verbinding - de begeleiders daarop kunnen inspelen. En dat is een reden om te zeggen: ga eens ánders kijken.' Ilse sluit zich hierbij aan: 'Ik vind dat je moet kijken per individu. Wat wil iemand, wat kan iemand aan en hoe kan jij dat helpen vormgeven?'
‘Veel van de huidige dagbestedingsactiviteiten kunnen we eigenlijk gewoon werk noemen. En tegelijkertijd zijn er veel activiteiten die aan ontwikkeling toe zijn, die betekenisvoller en inclusiever ingericht kunnen worden. Meer in verbinding met de rest van de maatschappij.’
