Podcast: het beste medicijn tegen het dreigende zorginfarct is actieve kennisdeling

Actief kennis delen en toepassen

Actief kennis delen en toepassen heeft niet bij alle aanbieders van gehandicaptenzorg de hoogste prioriteit. Terwijl juist aandacht voor kennisbeleid sterk kan bijdragen aan het oplossen van grote vraagstukken waarvoor de gehandicaptenzorg zich ziet geplaatst. In haar promotieonderzoek bracht VGN-beleidsadviseur Marion Kersten in kaart hoe groot het belang is van kennisbeleid en van het delen en toepassen van kennis. Eén van de vele zorgbestuurders met wie zij sprak is Annemarie van Dalen (Odion). In deze StellingCast discussiëren zij over de grote rijkdom aan kennis in de sector en hoe daar slimmer gebruik van kan worden gemaakt. 

Wat is kennis? 

Uit het onderzoek bleek dat begeleiders zichzelf vaker zien als kennisontvanger dan als kennishouder, terwijl zij juist heel veel kennis in huis hebben. Kersten: 'Kennis is datgene wat een professional nodig heeft om zijn werk goed te kunnen doen. Dat is aan de ene kant informatie (expliciete kennis), maar daarnaast ook ervaring, vaardigheden en attitude.' Van Dalen: 'De vraag is: hoe kunnen we die impliciete kennis expliciet maken?'

Hoe Anne-Loes weer opbloeide

Een voorbeeld waarin al deze kennis wordt toegepast is in het verhaal dat Kersten vertelt over Anne-Loes, een jong meisje dat bij Amerpoort kwam wonen, omdat het thuis niet lekker ging. 'Ze was heel ongelukkig en men wist niet goed waarom. Na haar verhuizing zijn haar moeder en een professional samen gaan zoeken: hoe kan het leven van Anne-Loes beter worden? Een mooie oplossing: Anneloes kon zelf niet praten, maar ze hebben haar een spraakcomputer aangereikt. Daarmee kon ze zich stapje voor stapje steeds beter uiten en uiteindelijk bloeide ze op.' Uit dit voorbeeld blijkt dat de ervaringsdeskundigheid van de moeder en de kennis van de professional die nodig was om te achterhalen waar het probleem ligt, elkaar versterken. Zo werd het optimale gehaald uit de optelsom van kennis van moderne technologie en de vaardigheid en de drive bij de cliënt. 

Persoonlijk leiderschap en kennis

In de podcast pleiten de sprekers ervoor zowel aandacht te geven aan zakelijke als aan ethische afwegingen. Kennis (delen en toepassen) blijkt een essentieel onderdeel hiervan. Leiderschap is nodig om die kennis tot zijn recht te laten komen. In de podcast hoor je voorbeelden van wat dit betekent voor zorgprofessionals, managers en bestuurders. 

Kennis is brandstof

Kennisbeleid is geen nadrukkelijk speerpunt bij Odion, vertelt Van Dalen, maar een vanzelfsprekendheid. Deze organisatie borgt kennis in expertiseteams, opleidingsaanbod en in tijd voor reflectie en uitwisseling. Volgens Van Dalen is kennisbeleid namelijk niet een doel op zich, maar een middel om goede zorg en ondersteuning te kunnen bieden. Zij is het dan ook oneens met de stelling die in deze StellingCast centraal staat, dat kennisdeling het medicijn is tegen het dreigende zorginfarct in de gehandicaptenzorg. 'Kennis is niet een medicijn, maar de brandstof die professionals in zorgorganisaties nodig hebben'. 

Beluister de podcast voor meer verdieping en tips.