Overheid komt met vervolg aanpak voor personen met verward gedrag
Niet alle personen met verward gedrag kunnen zomaar als psychiatrisch patiënt worden getypeerd. Mensen met een verstandelijke beperking die verward reageren op voor hen onbegrijpelijke situaties, vragen een geheel eigen aanpak. Dat bleek tijdens de bijeenkomst waarop het aanjaagteam Verwarde Personen haar eindrapportage presenteerde. De overheid komt met een 'schakelteam personen met verward gedrag' onder leiding van Onno Hoes.
De bijeenkomst vond plaats op 30 september 2016 in De Fabrique. Tijdens die bijeenkomst was er een bestuurlijke bijeenkomst in aanwezigheid van opdrachtgevers: de ministeries van VWS en VenJ en de VNG. Namens de VGN nam vicevoorzitter Jan van Hoek deel. Tijdens de bijeenkomst was er een werkplaats van de crisisopvang van Abrona waar aandacht werd gevraagd voor de bijzondere opvang en ondersteuning van mensen met verward gedrag en een lichte verstandelijke beperking.
Nulmeting
In haar eindrapportage geeft het team een voorzichtig eerste beeld van de aanpak in Nederland, een nulmeting. De eerste observaties leren dat de mensen om wie het draait, de mensen met verward gedrag, nog te weinig betrokken worden bij het opstellen van een persoonsgerichte aanpak. Het begin is er, nu is het aan de samenwerkende partijen om door te pakken, ook met het realiseren van de benodigde randvoorwaarden zoals een heldere regeling voor informatie-uitwisseling en ontschotting van financiering.
Urgentie onverminderd hoog
Dat de urgentie nog steeds onverminderd hoog is, blijkt uit het aantal ernstige incidenten van de afgelopen tijd en de voortdurende toename van meldingen rond mensen met verward gedrag bij de politie. Het gaat daarbij vaak om schrijnende gevallen. De problematiek is alleen veel breder.
'Het oplossen van de problematiek vraagt om een echt veranderde houding van alle betrokkenen en zelfs van alle Nederlanders. Het gaat om samen werken aan een samenleving, waarin iedereen meedoet. Geen enkele partij kan het alleen oplossen. Dat kan niet zonder stevig landelijk commitment', zegt Liesbeth Spies, voorzitter van het aanjaagteam.
'De benodigde randvoorwaarden voor een sluitende aanpak zijn nog niet goed ingevuld. Een nieuwe fase is nodig. Een fase gericht op de slag naar realisatie. Ook hierbij is het belangrijk dat de leefwereld van de persoon centraal staat en alle betrokkenen bereid zijn over schotten heen te kijken. Dit vraagt om samenwerking tussen de domeinen sociaal, zorg en veiligheid. Juist hier ligt een belangrijke landelijke rol.'
Verdiepingsregio's
Het aanjaagteam is in het hele land actief geweest, maar heeft in én met een zestal verdiepingsregio’s intensiever samengewerkt. Daar zijn de elementen van de sluitende aanpak getoetst aan de praktijk. Om optimaal te kunnen leren van de verdiepingsregio’s en om alles wat daar geleerd is te verbreden naar de rest van het land, blijven deze verdiepingsregio’s tot juni 2017 actief.
De volgende fase
De fase van aanjagen is afgerond, maar er komt een vervolg. De opdrachtgevers stellen een 'schakelteam personen met verward gedrag' in dat gedurende twee jaar gaat voortbouwen op de resultaten. Ook partners van het aanjaagteam hebben aangegeven door te gaan. En dat is nodig. "Ga met volharding en doorzettingskracht door", aldus het aanjaagteam.
Onno Hoes leidt nieuw team
De zorg en ondersteuning voor verwarde personen kan en moet beter. Ook is er een nog grotere inzet van alle partijen nodig. Dat waren de voornaamste conclusies uit de tweede rapportage van het ‘Aanjaagteam Verwarde Personen’ afgelopen zomer. Het kabinet geeft aan deze oproep gehoor door onder andere een nieuw team in te stellen als opvolger van het Aanjaagteam dat door gaat met het hoofddoel: alle gemeenten en regio’s moeten beschikken over een goed sluitende aanpak voor de ondersteuning van mensen met verward gedrag. Het team komt onder leiding van Onno Hoes (o.a. oud-burgemeester van Maastricht). Daarmee krijgt het aanjaagteam een vervolg. Dat schrijven ministers Schippers (VWS) en Van der Steur (VenJ), mede namens de Vereniging Nederlandse Gemeenten, aan de Tweede Kamer.
Verdiepingsregio's
In een aantal 'verdiepingsregio's' experimenteren gemeenten en organisaties al met een betere aanpak. Zo wordt op verschillende plaatsen gewerkt met alternatieve vormen van vervoer dat beter aansluit bij de behoefte van mensen die verward gedrag vertonen en zijn er verschillende opvanglocaties voor verwarde mensen waar snelle risicotaxatie en eventueel doorverwijzing plaatsvindt. Het kabinet en de VNG willen dat deze nieuwe werkwijzen breed worden doorgevoerd. Daarvoor moeten bestuurlijke afspraken worden gemaakt. Het nieuwe zogenaamde ‘schakelteam’ onder leiding van Onno Hoes gaat gemeenten en professionals hierin ondersteunen.
Aan het einde van de termijn van het schakelteam, 1 oktober 2018, moeten alle gemeenten en regio’s beschikken over een goed werkend systeem voor de ondersteuning van mensen met verward gedrag.
Prinsjesdag
Tijdens Prinsjesdag maakte het kabinet al bekend dat er 30 miljoen euro per jaar extra beschikbaar wordt gesteld voor de ondersteuning van mensen met verward gedrag, alternatieven voor patiëntenvervoer en het geven van zorg aan onverzekerden.