Onderzoek Inclusion Europe: ‘Erken gevolgen van structureel geweld tegen vrouwen met een beperking in Nederland’
Vrouwen met een beperking die geweld hebben ervaren in instellingen, worden door hun ervaringen gehinderd bij het opbouwen van een nieuw leven in de samenleving. Dat blijkt uit Leven na Geweld, een kwalitatief onderzoek van Inclusion Europe dat vandaag werd gepresenteerd. Volgens de onderzoekers hebben deze vrouwen ondersteuning nodig door mensen die om hen geven en hun verleden erkennen.
‘Vrouwen die deelnamen aan het onderzoek droegen een zware last aan ervaringen’, schrijven Juultje Holla, Ellis Jongerius en José Smits die het onderzoek verrichten. ‘Hun wereldbeeld veranderde als gevolg van ervaren geweld en ze ontwikkelden coping-strategieën om de pijn dragelijk te maken of te vermijden. Toen ze eenmaal uit de instelling waren bleven deze vrouwen bang dat hen hetzelfde zou overkomen als in de instelling, of dat ze terug gestuurd zouden worden.’
Tekeningen
Om deze studie te doen, ontwikkelden de onderzoekers samen met ervaringsdeskundigen een toegankelijke methodologie. Er werd gebruik gemaakt van kaartjes met tekeningen om met tien vrouwen een diepgaand gesprek van in totaal vaak vijf tot zes uur te voeren. Vooraf dachten de onderzoekers dat vrouwen moeite zouden hebben open over het onderwerp te spreken. Dit bleek niet het geval: de vrouwen waren blij dat eindelijk iemand goed naar hen luisterde.
Impact
Het onderzoek richt zich niet alleen op fysiek geweld en seksueel geweld, maar op alle soorten ervaringen die ervaringsdeskundigen als geweld ervaren, zoals gedwongen medicatie, vrijheidsbeperking, of geen kans krijgen om je te ontwikkelen. Deze vormen van geweld, die volgens onderzoekers een grote impact kunnen hebben, noemen zij structureel geweld. Instellingen willen geweld volgens hen voorkomen, terwijl zij de kans op structureel geweld door machtsongelijkheid vaak juist vergroten.
Mannen
‘Vaak worden mensen met een beperking niet geloofd in wat zeg zeggen’, zei ervaringsdeskundige Ellis Jongerius bij de presentatie van het onderzoek. ‘Dan wordt gezegd: dat heb je misschien alleen maar gedroomd.’ Tijdens het onderzoek merkte ze dat er ook mannen zijn die veel geweld hebben ervaren. Ze hoopt dat daar een vervolgonderzoek naar komt.
Erkenning
Het eerste exemplaar van het onderzoek werd overhandigd aan VGN-directeur Frank Bluiminck. ‘Het eerste wat we moeten, is erkennen wat er gebeurd is’, zei hij. ‘Hoe zorg je ervoor dat mensen wel geloofd worden? Want als je dat niet doet, kunnen je vreselijke fouten maken.’ Graag wil hij in de sector ‘op alle niveaus’ het gesprek hierover organiseren, misschien samen met ervaringsdeskundigen. ‘Door de verhalen heen hoor ik een enorme schreeuw: kijk nou wie ik ben. Laat mij het leven leiden dat ik zou willen.’