Leerzaam webinar over beeldvorming en diagnostiek bij probleemgedrag

• Een opname van dit webinar is via Youtube terug te kijken.

Aftrap door dagvoorzitter Annemarie van Dalen

Dagvoorzitter Annemarie van Dalen (bestuurder Odion en VGN-bestuur) noemde in welkomstwoord dat dit webinar voortkomt uit een vragenlijstonderzoek van de gezamenlijke beroepsorganisaties, VGN en KansPlus in het kader van het Verbetersignalement Zorg voor mensen met een verstandelijke beperking en probleemgedrag van het Zorginstituut. De verbetermogelijkheden die dit onderzoek liet zien, worden in het webinar met praktijkvoorbeelden getoond. De rode draad: goede kennisoverdracht is essentieel, net als samenwerking tussen alle betrokken professionals en naasten/vertegenwoordigers.   

Breed, meervoudig en specifiek kijken

Jeroen Housmans (programmaleider bij CCE) reikte volop expertise vanuit het CCE aan. Allereerst lichtte hij via een animatie de visie van het CCE op probleemgedrag toe. Dit gedrag ontstaat vanuit een combinatie van factoren, vanuit de persoon zelf én vanuit de omgeving. Dit maak het nodig om bij beeldvorming en diagnostiek breed, meervoudig en specifiek te kijken.

Verder toonde Housmans een nieuwe tool, De Beeldvormer, waarmee gedragsdeskundigen samen met het team de beeldvorming rond een cliënt kunnen vormgegeven. Dit digitale formulier is door CCE en de VGN-academie ontwikkeld als een extra bouwsteen bij de e-learning Moeilijk Verstaanbaar gedag, waarbij casussen op een systematische wijze worden geanalyseerd. De Beeldvormer is een middel om een zo compleet mogelijk beeld te krijgen van de cliënt en de situatie. Het helpt je om goed te beoordelen of je echt alles hebt meegenomen en gewogen en of er overeenstemming is over het beeld. Met De Beeldvormer breng je in kaart wat uitlokkende, instandhoudende en beschermende factoren zijn die een relatie kunnen hebben met het probleemgedrag. Dit onderzoek je door het opstellen en systematisch en methodisch toetsen van je hypothesen. 

Tenslotte gaf Housmans een inkijkje in Leren van Casussen. Tijdens consultaties zet CCE externe deskundigen in om nieuw perspectief te bieden bij vastlopende situaties, waarbij sprake is van ernstig probleemgedrag. Dat levert veel kennis op. Elk consultatietraject is leerzaam voor het team, de familie en de deskundigen van CCE. Bij Leren van Casussen worden CCE-consultaties systematisch geanalyseerd: wat was het probleem waar CCE voor werd geconsulteerd en hoe werd dat probleem aangepakt? Een direct betrokkene vertelt over de probleemsituatie, de interventies, de resultaten en de geleerde lessen. Op de website Leren van casussen vormen tientallen filmpjes even zovele voorbeelden om van te leren. Ook biedt de site de middelen om je eigen casus op deze manier vorm te geven en zo een overdraagbare kennis te creëren.

Praktijkvoorbeelden laten zien dat een gezamenlijke aanpak werkt

Stichting Philadelphia deelde tijdens het webinar als eerste een illustratief voorbeeld uit de praktijk. Inge Kroes (orthopedagoog en manager expertise) vertelde dat haar vertrekpunt een gezamenlijke visie is, namelijk Triple-C. Nadat zij samen met ouders en medewerkers in kaart de situatie van probleemgedrag in kaart bracht, werkten ze aan een integraal aanbod. Om het hele team hier op dezelfde manier naar te laten kijken, gebruikten ze een praatplaat die is uitgebracht door de Triple-C werkplaats van ASVZ [https://www.triplecwerkplaats.nl/werkplaats/]

Het tweede voorbeeld is afkomstig van IpseDeBruggen. Corry Baak (beleidsadviseur) en Anne Busselman (orthopedagoog) gaven een inkijkje in hoe hun organisatie werkprocessen rond beeldvorming in lijn brengt met de richtlijn probleemgedrag.

Waarom kennis van ouders weggooien?  

Ook Ingrid Mispelblom Beyer (ouder) en Bart Schoppens (mentor) deelden tijdens het webinar hun ervaringen. Beiden benadrukten dat samenwerking tussen ouders en professionals essentieel is. Vanuit hun eigen intuïtie en kennis kunnen zij aangeven dat er iets speelt met hun naaste met een verstandelijke beperking. Zij kunnen en willen daarom meedenken over hoe hierop in te spelen. Goed contact met een vaste begeleider via telefoon of app, met vertrouwen als basis en respect voor ieders inbreng, maakt het mogelijk om ook lastige zaken te bespreken.

Reflectie en interactie zorgen voor veel inspiratie

In het webinar reflecteerde een panel op deze ervaringen, de praktijkvoorbeelden en instrumenten. Panellid Daniëlle van Vliet (begeleider bij Middin) deelde dat zij in haar werk volop gebruik maakt van de ervaringskennis van ouders. Ze wordt blij van dat meedenken. Daarnaast maakt ze mee dat er ouders zijn, die afstand willen houden. Panellid Els Snijders (beleidsmedewerker NVO) herkende veel van de aanbevelingen uit het vragenlijstonderzoek in de getoonde praktijken. Ze is blij dat er zoveel handvatten blijken te zijn.

De circa tachtig deelnemers aan het webinar gingen gedurende het webinar een aantal keer met elkaar in gesprek om te reflecteren. Ze waren positief over de toepasbaarheid van de tools en noemden de voorbeelden herkenbaar: ’Dit webinar heeft mij geïnspireerd om verwanten nog meer uit te nodigen in de beeldvorming.’  

Terugkijken

De presentatie van deze bijeenkomst is hieronder te downloaden. Een opname van dit webinar is via Youtube terug te kijken.