Langdurige zeggenschap loont: minder vertrek, meer tevredenheid
Professionals in de zorg en het sociaal domein ervaren steeds meer zeggenschap. De mogelijkheid om zeggenschap te nemen is met acht procent gestegen bij organisaties die voor de tweede keer hebben deelgenomen aan de Landelijke Monitor Zeggenschap (LMZ). Ook voelen zorgprofessionals zich minder beperkt door regels en ervaren zij meer ruimte om zelfstandig beslissingen te nemen.

Uit de resultaten van de LMZ, waarin ruim 22 duizend professionals uit de zorg en het sociaal domein zijn bevraagd, blijkt dat verbeteringen vooral zichtbaar zijn bij organisaties die al langer werken aan zeggenschap. De ervaren zeggenschap is er verbeterd, de vertrekintentie daalt er sneller en er is meer werktevredenheid.
Landelijke resultaten
Deze ontwikkelingen zijn positief. Tegelijkertijd moet bij de meeste zorgorganisaties nog veel gebeuren. Volgens de landelijke resultaten van de LMZ 2024 verlangt 50 procent van de ondervraagden meer zeggenschap (ten opzichte van 52 procent in 2023). Ook ervaren deelnemers in 2024 iets meer autonomie (6,5 ten opzichte van 6,4 het jaar ervoor). Het cijfer voor de ervaren zeggenschap is met 6,0 gelijk gebleven. Hoewel dit slechts een lichte stijging is, zien we dat ook in deze groep de vertrekintentie licht daalt en er iets meer werktevredenheid is. Uit de LMZ blijkt dat professionals vooral tijd en ruimte voor professionele ontwikkeling van belang vinden om zeggenschap te versterken en medewerkers tevreden te houden, net als het stimuleren van initiatieven van de werkvloer.
Zeggenschap verder versterken
Het Landelijk Actieplan Zeggenschap helpt organisaties bij het versterken van zeggenschap met een nieuw kennisoverzicht. In dit jaarlijkse overzicht staan de nieuwste inzichten over wat werkt bij het versterken van zeggenschap, gebaseerd op de ervaringen van ruim 250 actieplannen en 200 organisaties. Inspirerende praktijkvoorbeelden en concrete tools helpen professionals, leidinggevenden en bestuurders om zeggenschap direct en duurzaam te versterken. Ook worden interventies uiteengezet en is er een roadmap die stap voor stap laat zien hoe zeggenschap in de praktijk kan worden gebracht. Het kennisoverzicht laat zien dat zeggenschap geen doel op zich is, maar een manier om duurzaam samen te werken, een meerjarige cultuurverandering op gang te houden en goed voorbereid te zijn op de zorg van de toekomst.
Over de Landelijke Monitor Zeggenschap
De LMZ, een initiatief van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en uitgevoerd door Accuralis, brengt jaarlijks in kaart hoe (zorg)professionals zeggenschap ervaren en hoe dit binnen organisaties is ingericht. Het doel is om de ontwikkeling van zeggenschap structureel te monitoren en versterken. Organisaties kunnen zich kosteloos aanmelden voor de meting van 2025 via www.accuralis.com.
Meer weten?
Bekijk de factsheet en het volledige rapport voor een overzicht van de belangrijkste resultaten van de Landelijke Monitor Zeggenschap.
Over het Landelijk Actieplan Zeggenschap
Het Landelijk Actieplan Zeggenschap is een samenwerking tussen de beroepsorganisaties BPSW en V&VN en de brancheorganisaties NVZ, NFU, ActiZ, Nederlandse GGZ en VGN (verenigd in de BoZ), Jeugdzorg Nederland en Sociaal Werk Nederland. Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) stelt financiering beschikbaar aan organisaties om zeggenschap te versterken.