Het Inspraakhuis van Cosis helpt om prettig samen te wonen en te werken

Cosis is een instelling voor mensen met een verstandelijke beperking in de provincies Drenthe en Groningen. Verspreid over ruim 200 locaties zijn er plekken voor dagbesteding, is er ambulante zorg en zijn er locaties waar mensen wonen. Prettig samenwerken of samenwonen is niet eenvoudig. Het betekent afspraken maken. Met elkaar en met de begeleiding. Omdat niet iedereen zich even goed met woorden kan uitdrukken is er iets moois bedacht om dit te vergemakkelijken, namelijk het Inspraakhuis. 

Pictogrammen als ondersteuning in de communicatie

Het Inspraakhuis is een paneel in de vorm van een huis. Op dit paneel worden pictogrammen opgehangen als ondersteuning bij de communicatie in de medezeggenschap. 'We werken er al jaren mee', zegt Albert Bakker, coach cliëntenraden. 'In het begin waren de panelen van karton maar omdat die snel stuk gingen zijn ze nu van hout.' Op veel locaties van Cosis is het Inspraakhuis inmiddels in gebruik.

Bewonersoverleg

Albert legt de werkwijze uit. Aan de hand van thema’s, niet te veel om het overzicht niet kwijt te raken, kunnen bewoners zelf een pictogram ophangen om iets aan te kaarten. Die picto’s hebben een kleur. Rood als men ergens ontevreden over is, oranje wanneer er verbetering mogelijk is en groen als iets goed gaat. Een vertegenwoordiger van de groep neemt het paneel van 90 bij 60 centimeter elke keer mee naar het bewonersoverleg. Daar wordt er verder over gesproken. 

Visueel maken wat er speelt

'Ook als iemand verbaal niet sterk is, kan die meedoen door een pictogram aan te wijzen. Als iemand praten lastig vindt, maar wel met de vuist op tafel slaat is hij of zij ook mondig. Het is belangrijk dat men visueel kan maken wat er speelt binnen een woongroep. Mooi toch, hoe medezeggenschap kan werken? Wij als coaches cliëntenraden, want ik ben niet de enige, begeleiden die gesprekken. Bij het behandelen van de ingebrachte onderwerpen proberen we de nadruk te leggen op wat goed gaat. Als je focust op waar je blij mee bent, gaat het gesprek over de minpunten veel beter. Vervallen in klagen kan een valkuil zijn. Het maakt dat je tegenover elkaar komt te staan.'

Jullie moeten daar wat van zeggen

Annegreet van ’t Hul, een collega van Albert, vertelt over De Roobaard, een instelling van Cosis in Hoogeveen. 'Begeleiders hebben met coronapictogrammen het Inspraakhuis een upgrade gegeven. Er wordt tijdens bewonersvergaderingen gekeken hoe het gaat. Houdt iedereen zich aan regels als handen wassen, afstand houden en mondkapjes dragen? Het werkt', zegt Annegreet. 'Er was een bewoner die begeleiders op hun verantwoordelijkheid aansprak. Wij dragen mondkapjes waar dat moet, maar een moeder van een groepsgenoot deed dat niet. Jullie moeten daar wat van zeggen.’