Directiemail 18 oktober 2013: Overzicht stand van zaken en VGN-acties herziening langdurige zorg

Nieuwe begrotingsafspraken
Vrijdag 11 oktober heeft het kabinet met drie oppositiepartijen begrotingsafspraken gemaakt. In deze afspraken wordt de langdurige zorg helaas niet ontzien, waardoor in 2015 € 80 miljoen minder beschikbaar is dan waar eerder vanuit is gegaan. Naast het vervallen van regelingen rondom infrastructuur en inventaris (elk € 25 miljoen), wordt ook de contracteerruimte 2015 met nog eens € 30 miljoen extra gekort.
De VGN beraadt zich op mogelijke acties voor de begrotingsbehandeling VWS eind oktober. Daarnaast worden een aantal arbeidsgerelateerde maatregelen die relevant zijn voor de sector vanaf 2014 vervroegd of verscherpt doorgevoerd. 

Wet Langdurige Intensieve Zorg (wet LIZ)
In september is de nieuwe kern-AWBZ voor de meest kwetsbare mensen met een beperking en ouderen als Wetsvoorstel LIZ in consultatie aan de VGN voorgelegd.
De toegang voor de meest kwetsbare kinderen  die (nog) thuis kunnen blijven wonen vanwege hun thuissituatie, lijkt in het wetsvoorstel goed geborgd (met uitzondering van het kortdurend verblijf voor deze kinderen).
Wij constateren echter dat het wetsvoorstel op veel punten afwijkt van de visie die wij hebben voor de gehandicaptenzorg in de kern-AWBZ.
In het bestuurlijk overleg hierover met de staatssecretaris is met name gesproken over het specifieke karakter van de zware gehandicaptenzorg waarbij een ander inkoop- en verzekeringsmodel past dan in de ouderenzorg. De staatssecretaris heeft aangegeven dat hij deze visie deelt en dit in het wetstraject zal meenemen. Daarnaast is gesproken over de grotere machtspositie van de zorgkantoren doordat zij, naast prijs, volume en kwaliteit, ook de zorgzwaarte gaan bepalen.

In de officiële reactie op het wetsvoorstel heeft de VGN aangegeven geen vertrouwen te hebben dat het huidige wetsvoorstel leidt tot een eenvoudig systeem met minder administratieve lasten voor de levenslange en levensbrede zorg en ondersteuning aan de meest kwetsbare mensen met een beperking. De VGN onderzoekt waar coalitievorming mogelijk is met ZN, Actiz en de cliëntenorganisaties. Daarnaast volgen we het wetstraject intensief en starten we de politieke lobby. 

Contracteerruimte 2014
De staatssecretaris heeft voor 2014 de contracteerruimte aangepast. De belangrijkste aanpassing betreft het structureel beschikbaar blijven vanuit de herverdelingsmiddelen van € 25 miljoen voor vervoer naar dagbesteding van kinderen en cliënten met een rolstoel. Onze permanente stroom van verzoeken richting Den Haag om toch vooral de rolstoelgebonden cliënten en kinderen niet te duperen, is hiermee uiteindelijk ook voor 2014 (deels)gehonoreerd. Zie onze reactie.
De nieuwe contracteerruimte is nu aan de Tweede Kamer voorgelegd die een maand de tijd heeft om er op te reageren. Daarna wordt het definitief en gaat de NZa de beleidsregel contracteerruimte 2014 aanpassen.

Behandeling Jeugdwet
Als het aan de Tweede Kamer ligt wordt de Jeugdwet per 1 januari 2015 ingevoerd.
Op 17 oktober 2013 heeft een meerderheid van de Tweede Kamer voor de Jeugdwet gestemd. Al in de tweede termijn van de behandeling werd duidelijk dat een meerderheid voor de invoering van de nieuwe jeugd wet zou zijn. De Kamerleden vroegen vooral om een aantal extra waarborgen voor een zorgvuldige invoering.    

Transitiearrangementen jeugd
Op dit moment wordt volop gewerkt aan de afronding van de transitiearrangementen. Het ‘bovenregionale’ niveau lijkt niet in alle transitiearrangementen een goede plaats te krijgen. Ook het langere termijnperspectief (gericht op transformatie, niet alleen transitie) is er niet altijd. Concrete signalen vanuit het veld horen wij graag, zodat wij die in ons overleg met de VNG, VWS en de TSJ kunnen meenemen.
Ander punt is het kortingspercentage. Voor de VGN is er onduidelijkheid ontstaan welk kortingspercentage zal worden gehanteerd in de Jeugdwet. Wij gingen uit van 15% (en het eerste jaar 4%). Maar voor de zorg die vanuit de AWBZ over gaat naar de Jeugdwet twijfelen we of dit wel juist is. VWS geeft ons hierin tot op heden geen duidelijkheid. Vanuit de VGN proberen we op korte termijn meer duidelijkheid te krijgen en zullen in onze lobby vasthouden aan die 15%. Een hoger percentage is wat ons betreft niet acceptabel.

Kwaliteitsborging
De VGN maakt zich zorgen over de wijze waarop kwaliteitsborging via een AMVB (waar in de Jeugdwet in artikel 4.1.4. wordt verwezen) wordt geregeld via de ‘norm van verantwoorde werktoedeling’.
Dit betekent dat organisaties geregistreerde professionals dienen in te zetten of moeten onderbouwen waarom ze dit niet doen. Dit systeem is gebaseerd en ontwikkeld met de 'Jeugdzorg oude stijl', maar niet met de andere branches. Dit systeem sluit niet aan bij de gehandicaptenzorg. Mede naar aanleiding van bezwaren van de VGN is in opdracht van VWS een onderzoek uitgevoerd door AEF. Dit onderzoek heeft er helaas niet toe geleid dat de ‘norm van verantwoorde werktoedeling’ van tafel is. Er is via de kamer wel ruimte ontstaan  (via een amendement van Loes Ypma en Vera Bergkamp op initatief van MEE Nederland, MOgroep, VOBC en VGN) dat we als branches betrokken worden bij de invulling van een kwaliteitskader voor de brede Jeugdhulp en de norm van verantwoorde werktoedeling.   

Participatiewet
Op 10 oktober zijn de hoofdlijnen van de Participatiewet besproken in de Tweede Kamer. De staatssecretaris heeft in dit AO toegezegd dat de herkeuring van Wajongers, waarbij vooraf duidelijk is dat zij minder dan 20% arbeidsvermogen hebben, op papier kan worden afgedaan. Hiermee is één van de lobbypunten van de VGN gehonoreerd. Wajongers die na herkeuring recht hebben op een Participatiewetuitkering krijgen te maken met de kostendelersnorm, partnertoets en vermogenstoets uit de huidige WWB. Dit kan forse financiële gevolgen hebben voor hun inkomen. Het kabinet onderzoekt op welke wijze zij deze 'landing' kunnen versoepelen. Ook hier heeft de VGN in haar lobby bij de Tweede Kamer eerder voor gepleit.  
Het voorstel van het CDA om het maatwerk compensatiebeginsel uit de WMO ook op te nemen in de Participatiewet wees de Staatssecretaris af. Zij vindt dat decentraliseren gelijk staat aan loslaten. SZW is niet bereid om de grote beleidsvrijheid van gemeenten in te perken. De Participatiewet wordt begin november, samen met de contourenbrief Quotumwet en het afspraken uit de werkkamer aan de Tweede Kamer aangeboden. De behandeling van de Participatiewet ligt daarmee op schema. Meer informatie.

Wmo
Na de consultatieronde in juni over de conceptwettekst voor de Wmo 2015 is er geen tweede consultatieronde geweest. De VGN heeft wel een aangepaste concepttekst gezien die later ook openbaar is geworden. Onze eerdere bezwaren op die wetstekst blijven ook in deze aangepaste versie grotendeels overeind. In aanloop naar de Kamerbehandeling zetten we de lobby in om in de uitvoering ook zo veel mogelijk aan te sluiten bij het welzijnskarakter van de wet en het tijdspad en vangnet voor kwetsbare burgers zo zorgvuldig en goed mogelijk te regelen. Naar verwachting vinden de Kamerdebatten hierover in november plaats.