'De huisarts wordt een beetje AVG en de AVG een beetje huisarts'
Een klein team van specialisten is verantwoordelijk voor de medisch generalistische zorg aan de relatief kleine groep jongeren die op Christophorus wonen. Dat betekent daarom een minder doorsnee-samenwerking tussen de Arts voor Verstandelijk Gehandicapten (AVG) en de huisarts. 'Natuurlijk houden we ons specialisme, maar de huisarts wordt ook een beetje AVG en de AVG een beetje huisarts.'
Christophorus is een woonzorglocatie van Amerpoort in Bosch en Duin. Hier wordt vanuit een antroposofische visie zorg en ondersteuning aan kinderen en jongeren met een verstandelijke en/of lichamelijke beperking gegeven. Bij Christophorus wonen 90 jongeren. Daarnaast wordt er dagbesteding voor thuis (of elders) wonende cliënten aangeboden.
Klein team
De medisch generalistische zorg aan de bewoners van Christophorus wordt gegeven door een relatief klein team, vertelt Nanette Roelfsema, AVG en antroposofisch arts. Naast haar, bestaat dat team uit huisarts Sandra Raatgever, twee verpleegkundigen en een medisch secretariaat. Wel is het zo dat alle zorgverleners van locatie Christophorus kunnen terugvallen op ondersteuning van het Gezondheidscentrum Zandheuvelweg, waar artsen, diverse specialisten en verpleegkundigen van Amerpoort én Sherpa samenwerken. Dit gezondheidscentrum beschikt ook over een tandartsenpraktijk en een specialistisch behandelcentrum.
Minder specialistisch aan het werk
'Omdat we op Christophorus met zo'n klein team werken en ook een relatief kleine groep jongeren hebben, is hier geen sprake van een doorsnee samenwerking', vertelt Roelfsema. Ze legt uit: 'Door onze nauwe samenwerking zijn Sandra en ik soms ook minder specialistisch aan het werk. We werken allebei parttime en een halve dag per week samen. Kan de zorg ingepland worden of wachten, dan leggen we dat bij de juiste specialist neer. Kan de zorg niet wachten, dan vervangen we elkaar bij afwezigheid. Dit lukt omdat we altijd - in geval van spoed of advies - kunnen terugvallen op de AVG- of huisartsenzorg van de Zandheuvelweg. Dat geeft ons vertrouwen en dat is essentieel voor goede zorg.'
Vervangend optreden om stress te voorkomen
Roelfsema geeft een voorbeeld van dat vervangend optreden. 'Een van onze jongeren stopt kleine voorwerpen onder de huid. Het is logisch dat Sandra deze behandeling oppakt, omdat zij meer ervaring heeft met snijdende handelingen. Eigenlijk is het helemaal niet logisch wanneer ik - als AVG die meer gericht is op handicap gebonden gedragsproblematiek - dit zou oppakken. Maar als we daardoor kunnen voorkomen dat de cliënt naar het ziekenhuis moet, wat alleen maar meer stress en meer onrust brengt, dan kiezen we daar toch voor. Door onze nauwe samenwerking leren we veel van elkaar. Zo kunnen we, waar nodig, vervangend optreden. Natuurlijk houden we ons specialisme, maar Sandra wordt ook een beetje AVG en ik een beetje huisarts.'
De gemeenschap als steunpilaar
Die samenwerking zo vertelt ze, is heel erg passend bij de antroposofische instelling van Christophorus. 'We werken hier heel erg vanuit het gemeenschapsdenken. De gemeenschap is eigenlijk de steunpilaar van de zorg. Samen met ook bijvoorbeeld de begeleiders, gedragsdeskundigen, fysiotherapeuten en ouders vormen we een multidisciplinair netwerk om onze jongeren heen, om hen van de beste zorg en ondersteuning te voorzien. Het contact is heel laagdrempelig en daardoor goed. Vooral ouders en begeleiders spelen een belangrijke signalerende rol, zij zien gedragsverandering eerder dan wij. Vandaar dat zij - in elk geval voor corona - gewoon bij ons kunnen binnenlopen voor overleg.'
Multidisciplinair in plaats van de enige arts
Huisarts Sandra Raatgever werkt ook nog een dag per week in een reguliere huisartsenpraktijk. ‘Ik heb dat nodig om mijn kennis en ervaring in brede zin op peil te houden.’ Ze vertelt dat ze in de huisartsenpraktijk heel ad hoc met patiënten werkt. ‘Vaak stel ik op dát moment als de enige betrokken arts het beleid vast. Dat is bij Christophorus heel anders. Het helpt mij heel erg als andere specialisten vanuit hun vakgebied meedenken, want deze mooie doelgroep is soms ook wat lastig te begrijpen waardoor het minder makkelijk is om een anamnese te maken.’
Belangrijke rol voor verpleegkundigen
Raatgever en Roelfsema vertellen dat er bij Christophorus flink wordt geïnvesteerd in die nauwe samenwerking. In de halve dag dat beiden samenwerken is er tijd voor overdracht en afstemming. 'Bij deze manier van werken is een goede medische dossiervoering en onderlinge afstemming met alle betrokken zorgverleners heel belangrijk. Dat lukt omdat we een relatief kleine groep bewoners hebben. Onze verpleegkundigen spelen hierin een heel belangrijke rol', geeft Raatgever aan. 'Zij denken mee, brengen hun kennis en ervaring in en nemen veel preventieve zorg uit handen. Zo vallen er geen gaten in de dienstverlening of dossiervoering. En daar is iedereen bij gebaat.'
VGN verzamelt inspirerende voorbeelden over de samenwerking tussen (huis)artsen en AVG’s in de medische zorg voor mensen met een beperking. Meer voorbeelden leest u hier.
Heeft u zelf een mooi voorbeeld? Neem contact met ons op via Bianca Roos (broos@vgn.nl).