College Sanering wordt nog niet opgeheven
In een brief aan de Tweede Kamer kondigen de bewindslieden van VWS nader onderzoek aan naar ‘winstuitkering’. Gedurende die tijd zal het College Sanering Zorginstellingen (CSZ) blijven functioneren zoals nu. De VGN blijft voorstander van het opheffen van het CSZ.
In maart 2016 informeerden we u over de ontwikkelingen rond het CSZ. Sindsdien is het hierover in Den Haag stil gebleven. Geregeld krijgt de VGN vragen over het vervolg. Want er zijn instellingen die last hebben van de bureaucratie die van het CSZ uitgaat, ook al klopt het handelen in juridische zin. De VGN heeft in oktober 2016 in een internetconsultatie over de WTZi gepleit voor afschaffing van artikel 18 (sanering) en daarmee voor opheffing van het CSZ. Immers, instellingen zijn sinds het afschaffen van het bouwregime zelf verantwoordelijk voor hun bezit. Ook de Raad van State erkent dit. Als er een financieel verlies ontstaat bij verkoop past de overheid niet bij; dan mag de overheid zich bij winst bij verkoop ook niet bemoeien met de vraag wat een instelling met die winst doet. Instellingen zullen bij verkoop van vastgoed hun gebouwen echt niet ‘voor een appel en ei’ van de hand doen (het CSZ moet daarop toezien: gaat er geen geld voor de zorg verloren). En winst zullen instellingen in z’n algemeenheid zeker besteden aan de zorgverlening (ook daarop ziet het CSZ toe: wordt de winst wel aan zorgverleing besteed).
De positie van het CSZ hangt aldus samen met het vraagstuk van ‘winstuitkering in de zorg’. De bewindslieden hebben de Tweede Kamer hierover nu een analyse gestuurd. Een positief exploitatiesaldo is nodig voor de bedrijfsvoering. Maar bij winstuitkering gaat het om het betalen van een vergoeding aan aandeelhouders (in essentie wordt eigendom verkocht). Ook gaat de brief in op het wetsvoorstel ‘Vergroten investeringsmogelijkheden in medisch specialistische zorg’. Dit oorspronkelijke voorstel schrapte de verplichting voor zorgaanbieders om de verkoop en verhuur van zorgvastgoed te laten goedkeuren door het CSZ (omdat in dit wetsvoorstel tevens artikel 18 van de WTZi geschrapt zou worden). De Tweede Kamer heeft in 2014 echter een amendement aangenomen waarin deze goedkeuring juist bleef bestaan en zelfs werd uitgebreid voor huren en aankopen. Vanwege discussies over dit amendement in de Eerste Kamer heeft de vorige minister van VWS de Raad van State om voorlichting gevraagd over het amendement en de Eerste Kamer verzocht behandeling van het wetsvoorstel aan te houden. Naar aanleiding van het advies van de RvS heeft de vorige minister van VWS toen een novelle aangekondigd: er komt alsnog een wetsvoorstel voor wijziging van de WTZi om artikel 18 toch te schrappen. Deze novelle (voorstel tot wijziging) is er nog steeds niet. De huidige bewindslieden laten nu eerst nader onderzoek doen naar de huidige praktijk van winstuitkering, naar de financieringsbehoefte in de zorg, naar de effecten van winstuitkering en naar de juridische aspecten (zoals het eigendomsrecht). Ze hopen begin 2019 de resultaten naar de Kamer te sturen en tot die tijd blijft de situatie dus zoals het nu is en zoals we dat in ons eerdere artikel beschreven.
De brief aan de Kamer voegen we als bijlage toe.