Cliënten, professionals en aanbieders dagen Rijk en gemeenten uit om ontwikkeling jeugdstelsel te hervatten
In de afgelopen maanden werkten zorgaanbieders, cliënten(vertegenwoordigers) en professionals hard door aan een eigen agenda ter verbetering van het jeugdhulpstelsel. Ze stelden een inhoudelijke agenda op, die dient als uitnodiging aan het Rijk en de gemeente. Die staan na een aangekondigde bezuiniging in een bestuurlijke patstelling. De ‘driehoek’ wil met haar actieagenda een doorstart van de transformatie van de jeugdhulp voor elkaar krijgen.
Niet afwachten
De drie partijen besloten niet af te wachten totdat het Rijk en de gemeenten uit hun bestuurlijke impasse komen. De afgelopen maanden is voortgeborduurd op de suggesties en uitgebreide voorstellen die sinds de zomer van 2021 door werkgroepen zijn aangedragen voor de Hervormingsagenda jeugd 2022-2028, toen Rijk, gemeenten, zorgaanbieders, cliëntenorganisaties en professionals nog samen optrokken. Het resulteerde in een indringende brief en een eigen ontwikkelagenda (te downloaden onder dit bericht), die vandaag aan het Rijk en de gemeenten zijn aangeboden, met de dringende oproep om samen als ‘vijfhoek’ de nodige inhoudelijke verbeteringen te gaan realiseren.
Prioriteiten en richting
De ‘driehoek’ richt zich met haar eigen agenda op de toegankelijkheid van de jeugdhulp voor de meest kwetsbare kinderen en gezinnen, een aantrekkelijke sector om in te (blijven) werken en kwaliteit en effectiviteit van de jeugdhulp in een lerend jeugdhulpstelsel. De gewenste richting: organiseer de jeugdhulp thuis en/of zo nabij mogelijk en voorkom uithuisplaatsing.
Vijf voor twaalf
“De problematiek is urgent en als we niets doen, blijven verbeteringen uit en betalen de meest kwetsbare kinderen en gezinnen de rekening,” benadrukt VGN-directeur Frank Bluiminck, die namens de ‘driehoek’ het woord voert. “Een betaalbare en toegankelijke jeugdhulp raakt zo verder uit het zicht. Stilstaan is geen optie, want onze jeugd verdient beter. Honderdduizenden kinderen en gezinnen hebben jeugdhulp nodig en zo worden nu minder snel en goed geholpen dan waar ze recht op hebben. Duizenden professionals en vrijwilligers in de jeugdhulp komen bovendien niet toe aan de hulp die ze kinderen en gezinnen willen bieden. Honderden jeugdhulpinstellingen kunnen niet optimaal de faciliteiten bieden die nodig zijn voor goede jeugdhulp.”
Organisatie schiet tekort
Kinderen met (ernstige) lichamelijke of verstandelijke beperkingen, psychische problemen, chronische aandoeningen en/of een onveilige opvoedsituatie hebben recht op passende ondersteuning. Op dit moment lukt het nog onvoldoende om dit goed te organiseren. In januari 2022 besloot de VNG om de samenwerking bij de Hervormingsagenda Jeugd op te schorten, vanwege de in het regeerakkoord opgenomen bezuinigingen voor jeugdzorg. “Samen met de VNG begrijpen wij niet waarom het regeerakkoord afwijkt van een budget dat de Commissie van Wijzen noodzakelijk achtte,” reageert Bluiminck. “Verbetermogelijkheden staan hierdoor onder grote druk. Hierover willen we wederom in gesprek met de overheid en VNG. Alleen in gezamenlijkheid met hen kunnen wij de inhoudelijke verbeteringen realiseren.”
Aanleiding voor oorspronkelijke Hervormingsagenda Jeugd
Eén op de 10 jongeren in Nederland heeft te maken met jeugdhulp. Veel kinderen en gezinnen doen er een beroep op. Maar deze hulp voor kwetsbare kinderen en gezinnen staat onder grote druk. Het beschikbare budget is niet toereikend voor alle hulpvragen. De grote vraag naar jeugdhulp gaat ten koste van de jongeren die deze zorg het hardst nodig hebben. Sinds de zomer van 2021 werkten het ministerie van VWS, zorgaanbieders, cliënten(vertegenwoordigers), professionals en de VNG aan verbetering van het huidige jeugdstelsel, door het opstellen van de Hervormingsagenda Jeugd 2022-2028. Doel van de Hervormingsagenda Jeugd is betere en tijdige zorg en ondersteuning, op de juiste plek en wanneer dit nodig is én een beheersbaar en daarmee duurzaam financieel houdbaar stelsel.
Gemeenten stapten uit het ontwikkelproces rondom de hervormingsagenda als gevolg van het regeerakkoord van het nieuwe kabinet, dat afwijkt van de gemaakte bestuurlijke afspraken en hen met extra kortingen confronteerde. De Eerste Kamer heeft een motie aangenomen om deze extra korting op het gemeentelijk budget, van tafel te halen. Het kabinet heeft nog niet op deze motie inhoudelijk gereageerd.
Met hun ‘driehoeks-initiatief’ hopen de cliënten, de zorgprofessionals en de zorgaanbieders dat de verloren tijd beperkt blijft en dat hun eigen agenda ‘Onze jeugd verdient beter’ het Rijk en de gemeenten stimuleert om op korte termijn samen verder op te trekken.
