Bedenk of het mag! Een pil voor gedrag? Aandacht voor minder psychofarmaca in de zorg
Bedenk of het mag! Een pil voor gedrag? Met die slogan lanceren Vilans en diverse organisaties uit de langdurige zorg een project. Doel is professionals in de zorg bewust maken van het oneigenlijk gebruik van gedragsmedicatie bij mensen met dementie of een verstandelijke beperking en het voorschrijven en gebruik verminderen. Vilans en de deelnemende organisaties willen dit doen door zorgverleners bewuster te maken van de gevolgen én de alternatieven.
In de praktijk van de ouderenzorg en de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking worden psychofarmaca veel ingezet om probleemgedrag te onderdrukken of als vrijheidsbeperking. Uit onderzoek blijkt dat deze medicatie te vaak, te lang en ten onrechte wordt voorgeschreven. Psychofarmaca beïnvloeden weliswaar het gedrag, maar hebben ook schadelijke bijwerkingen, zoals sufheid, minder goed kunnen lopen en risico op vallen. Bij langdurig gebruik hebben psychofarmaca een negatieve invloed op de kwaliteit van leven van de cliënt en/of vormen een bedreiging voor zijn/haar gezondheid.
Alternatieve interventies Een op de drie bewoners met dementie of een verstandelijke beperking krijgt antipsychotica voorgeschreven. Deze aantallen kunnen en moeten minder. Uit wetenschappelijk onderzoek en uit ervaringen in de praktijk blijkt dat oneigenlijk gebruik van psychofarmaca op een verantwoorde manier kan worden teruggedrongen, onder andere door eerst alternatieve interventies in te zetten, zoals dagbesteding, andere bejegening en gestructureerde activiteiten.
De organisaties die het initiatief ondersteunen zijn Actiz, Alzheimer Nederland, CCE, Ieder(in), LOC, LSR, NVAVG, NVO, NIP, V&VN, Verenso en VGN. Tijdens een bijeenkomst op 31 oktober jl. hebben zij geïnventariseerd welke initiatieven er door organisaties al zijn ontplooid en wat nog meer nodig is om oneigenlijk psychofarmacagebruik terug te dringen. Een van deze acties is het informeren van hun achterban en het ontsluiten en genereren van goede alternatieve werkwijzen uit en in de praktijk. Bij een aantal pilotorganisaties wordt aansluitend de nieuwe werkwijze op kleine schaal ingevoerd en uitgeprobeerd.